در پاسخ به این سوال، مطالعات در شش کشور آسیایی نشان داد که در این کشورها به طور کلی کارایی بانک هایی که توسط سهامدارن اقلیت بخش خصوصی اداره می‌شوند نسبت به سایر بانک ها بیشتر است از سوی دیگر، تحقیقی که در این زمینه در شیلی انجام شد نشان داد که بانک هایی که سهامشان قابل عرضه در بازار بورس است ((پربازده تر)) از بانک هایی هستند که به صورت سهامی خاص اداره می‌شوند. تفسیر این وضعیت ممکن است این باشد که امکان تملک سهام بانک هایی که در قالب سهامی عام فعالیت می‌کنند بیش تر است، چرا که ساختار مالکیت در آن ها شناخته شده تر از بانک های فعال در قالب سهامی خاص است. بدین ترتیب مدیران نیز سعی می‌کنند حتی الامکان منافع سهام‌داران را تامین کنند. اما از سوی دیگر در همین تحقیق این نتیجه به دست می‌آید که در مقابل بانک هایی که از سطح بالاتری از تمرکز مالکیت برخوردارند درجه بالاتری از کارآمدی را دارا هستند و به این ترتیب، فعالیت بانک هایی که از تمرکز بیشتری برخور دارندکارآمدتر است.
در نهایت نتایج به دست آمده ما را به این نکته رهنمون می‌سازد که ساختار شرکت ها چه به صورت سهامی خاص و چه به صورت سهامی عام، هرکدام دارای مزایا و معایبی از نظر اقتصاد باز هستند و آنچه اثبات گردیده و مسلم به نظر می‌رسد این است ما هر کدام از این ئو ساختار را بپذیریم در نهایت ((تمرکز مالکیت)) وجود ((کارآمدی)) در بازار را تضمین می‌کند. بنا به گفته برخی، اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی برای تملک سهام بانک ها محدودیتی را ایجاد کرده که برای بخش داخلی اجرایی، اما این امر برای بخش خارجی امکان پذیر نیست، چرا که با این پراکندگی مالکیت ، بانک های خارجی برای سهم پنج و یا ده درصدی عرصه های فعالیت نخواهند شد.(محمد امیدی نژاد ۱۳۹۰، ۲۳)
۲-۲-۹- مفهوم ریسک و انواع آن
ریسک به معنی احتمال عدم تحقق نتایج مورد انتظار است یا به عبارتی ریسک احتمال محقق نشدن پیش‌بینی های آینده تعبیر شده و عامل ایجاد ان را عامل ریسک نام نهاده اند . ریسک در اصطلاح به معنی امکان وقوع یک خسارت و زیان اعم از مالی یا غیر مالی در نتیجه انجام یک فعالیت است .ریسک در هر حیطه ای قابلیت مطرح شدن دارد که یکی از این حیطه ها بانک وفعالیت های بانکداری است و بانک ها به علت اهمیت به سزایی که در نظام اقتصادی دارند در این زمینه مورد توجه خاص قرار می گیرند . دلایل وجود ریسک در بانک را با نوع کارکرد آن می توان توجیه کرد، چرا که بانک ها از یک سو سرمایه های مردم را در قبال آن مسئولیت دارند جمع آوری کرده و از سوی دیگر با بهره گرفتن از این سرمایه ها اقدام به انجام عملیات بانکی و فعالیت های اقتصادی می‌کنند . صنعت بانکداری با توجه به تعداد و تنوع عملیات بانکی و ماهیت های متفاوت آن ها و محدودیت سرمایه بانک و میزان آن حفظ وضعیت منابع و منافع سپرده گذاران و نوع وظیفه بانک‌ها که آن ها را متمایز از واحدهای دیگر اقتصادی کرده و تعداد گیرندگان تسهیلات اعتباری و تفاوت وضعیت مالی هر یک از آنان و سرو کار داشتن گروه زیادی از کارکنان بانک با منابع مالی و ثبت زیاد عملیات مالی و نقل وانتقال زیاد پول داخلی و خارجی و انواع خدمات بانکی همگی نشان دهنده تفاوت ماهیت ریسک‌ها در بانک با سایر مؤسسات مالی می‌باشد که پذیرش مدیریت ریسک را در بانک حساس تر و پیچیده تر و مشکل تر از سایر مراکزمی نماید . لذا همان طور که بیان گردید بانک‌ها با توجه به نوع فعالیت‌های خود در معرض وسیعی از انواع ریسک‌ها قرار دارند حال بر اساس تقسیم بندی کمیته بال ،ریسک در بانک شامل ریسک اعتباری ،ریسک بازار و ریسک عملیاتی است ولی در اکثر کشور های دنیا ریسک بانکی را در چهار گروه مختلف ریسک های مالی، ریسک های عملیاتی، ریسک های کسب و کار و ریسک رویداد تقسیم می‌کنند.
پس به طور کلی میتوان ریسک را احتمال عدم تحقق نتایج مورد انتظار دانست و مدیریت ریسک به مفهوم برنامه ریزی و سازمان دهی و کنترل فعالیت‌ها و منابع جهت به حداقل رساندن تاثیر حوادث نامشخص و نامعلوم در حفظ تعادل مالی و توان عملیاتی مؤسسات دانست.مدیریت نقدینگی از مهمترین وظایف مدیریت مالی بنگاه های اقتصادی است . به بیان دیگر نگهداری وجوه نقد در حسابهای جاری و بانک مرکزی و نزد سایر بانک‌ها و ذخایر قانونی، ریسک نقدینگی بانک را کاهش می‌دهد. در عین حال فرصت های سرمایه گذاری را نیز از بانک سلب می‌کند و در نهایت موجب کاهش بازدهی بانک می‌گردد. دنیای کسب و کار و صنعت با تحولات و دگرگونی های متعددی همچون جهانی شدن، برون سپاری ها و ایجاد ائتلاف استراتژیک مواجه است مدیریت ریسک در فعالیت سازمان ها اعم از تجاری وغیر انتفاعی اهمیت روز افزونی یافته است.
اهمیت این مسئله زمانی نمود بیشتری می‌یابد که بر طبق قوانین کمیته بال ۲ از آغاز ژانویه سال جاری میلادی بانک‌هایی که برنامه مدیریت ریسک را اجرا نکرده باشند قادر به مبادلات مالی و پولی با بانک های اروپایی به ویژه بانک های حوزه یورو که تحت مدیریت و مقررات بانک مرکزی اروپا هستند نخواهند بود . مدیریت ریسک تعریف شده توسط کمیته بال ذکر می‌کند که سرمایه بانک باید بیش از هشت درصد مجموعه ریسک مهم و اثر گذار بر فعالیت بانک باشد یا به عبارت دیگر مجموع سه ریسک اعتباری و بازار و عملیاتی باید کمتر از ۱۲٫۵ برابرسرمایه بانک باشد اجرای مناسب مدیریت ریسک ایجاد تنوع در درآمد ها و نیزدامنه گسترده خدمات مطابق با استانداردهای بانک های جهانی را می طلبد. در حال حاضر در دنیا با تشکیل کنسرسیوم های بانکی برای پوشش و بهبود و کاهش عملیات مدیریت ریسک اطلاعات میان بانک ها طبقه بندی و ردو بدل می شود که این امر در کشور ما نیازمند بومی سازی است.
امروزه بانک های موفق در سراسر دنیا به مقوله ریسک بسیار اهمیت می‌دهند از این رو در اکثر آن ها مسئولیت کل ریسک های مختلف به عهده نهادی تازه تأسيس به نام کمیته مدیریت ریسک گذاشته شده است،این کمیته که مسئولیت ریسک کل بانک را در سطوح مختلف به عهده می‌گیرد به عنوان یکی از ارکان بانک در نظر گرفته می شود که به بالا ترین سطح مدیریت بانک یعنی هیات مدیره گزارش می‌دهد، همچنین آئین نامه ها نظام اطلاعاتی و گزارش دهی لازم در خصوص ریسک بانک توسط این کمیته طراحی و تصویب می شود .
|
[شنبه 1401-09-26] [ 10:27:00 ق.ظ ]
|
