1. 1. پایگاه استنادی گوگل اسکولار^[۳۲]: پایگاه استنادی رایگان است که توسط شرکت گوگل در سال ۲۰۰۴ در دسترس قرار گرفته است و نمایه استنادی به شمار می‌رود(نوروزی چاکلی، ۱۳۹۰). این پایگاه مشتمل بر مقالات داوری شده، چکیده‌ها، پایان نامه‌ها، کتاب‌ها، کتاب‌های الکترونیکی و گزارشات است و به سرعت روزآمد می‌شود(عمرانی، ۱۳۸۶).

   

1. 1. پایگاه استنادی سیر^[۳۳]: سایت سیر کتابخانه دیجیتال آثار علمی و موتور کاوشی است که در اصل بر آثار علوم رایانه و اطلاعات تمرکز دارد. این پایگاه از نمایه سازی استنادی آزاد برای خلق خودکار نمایه استنادی بهره می‌گیرد که می‌تواند برای جستجو و ارزیابی آثار به کار رود. سایت سیر دارای امکانات آمار استناد، پیوند به ارجاعات، مدارک مرتبط، نمایه سازی تمام متن و… می‌باشد و به طور رایگان در حال فعالیت است(سایت انرژی اتمی ایران).

علاوه بر این پایگاه‌های استنادی، در مقیاس کوچکتر و درحوزه‌های موضوعی خاص پایگاه‌های استنادی دیگری نیز وجود دارد که به صورت نمایه استنادی فعالیت می‌کنند از جمله: سایت بیس^[۳۴] در زمینه نمایه سازی استنادی انتشارات علمی و سایت آرکسیو^[۳۵] در حوزه های فیزیک، ریاضی، علوم رایانه و بیولوژی کمی که به طور رایگان در حال فعالیت هستند(نورزوی چاکلی، ۱۳۹۰).

۲-۳-۳-۲٫ پایگاه‌های استنادی ملی

1. 1. پایگاه استنادی هند^[۳۶]:این پایگاه به عنوان نمایه استنادی به نمایه سازی مدارک علمی هند می‌پردازد و شامل حدود ۱۰۰۰ انتشارات در همۀ حوزه های علمی می‌باشد. مقالات پذیرفته شده‌ این پایگاه حتماً باید دارای عنوان و چکیده به زبان انگلیسی باشند اما متن آن ها می‌تواند به زبان هندی باشد. امکانات جستجوی بسیار پیشرفته و امکان جستجو در منابع استناد شده(که فقط در وب آو ساینس وجود دارد)، ارائۀ گزارش‌های استنادی و امکان مقایسۀ مقالات و مؤسسات از طریق ارائۀ نمودار از قابلیت‌های ویژه آی سی آی محسوب می‌شود. عضویت در این پایگاه به مدت یک ماه رایگان است.

1. 1. پایگاه استنادی علوم چین^[۳۷]: پایگاه استنادی علوم چین در سال ۱۹۸۵ توسط آکادمی علم چین تأسیس شد. که اکنون به طور کامل از طریق وب آو نالج در دسترس قرار دارد. در این پایگاه حدود ۱۲۰۰ انتشارات وجود دارد که البته تعداد کمی از آن به زبان انگلیسی است. در حقیقت نمایه استنادی علوم چین اولین نمایۀ غیر انگلیسی در وب آو نالج است. ارائۀ نمودار‌های تحلیلی این پایگاه را برای کسب اطلاعات از مقالات علمی چین بسیار مناسب ‌کرده‌است(سایت انرژی اتمی ایران).

1. 1. مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی^[۳۸]:این پایگاه نمایه استنادی است که ‌در سال‌ ۱۳۸۳ توسط جهاد دانشگاهی راه اندازی شده است و به نمایه سازی استنادی مقالات فارسی اقدام می‌کند. خدمات این پایگاه در دو بخش فارسی و انگلیسی ارائه می‌گردد و دسترسی رایگان نیز برای همه فراهم می‌سازد. اهداف این پایگاه شامل: ترویج و اشاعه اطلاعات علمی، گسترش و ارتقای خدمات اطلاع رسانی به محققان، سرعت بخشیدن به کاوش‌های علمی و افزایش اثر بخشی تحقیقات در کشور است. با این وجود ابعاد و دامنه فعالیت‌های آن قابل مقایسه با پایگاه استنادی علوم جهان اسلامی نمی‌باشد(نوروزی چاکلی، ۱۳۹۰).

1. پایگاه استنادی علوم جهان اسلام(آی اس سی)^[۳۹]: یک نظام استنادی در سطح کشورهای اسلامی است. بعد از ایالات متحده که ۶۰ سال در مطالعات استنادی تجربه دارد و پس از شرکت‌های تامسون- رویتر^[۴۰] و اسکوپوس^[۴۱]، ایران سومین نظام استنادی را در سطح بین‌المللی راه اندازی نموده است. این پایگاه با بهره گرفتن از اطلاعات جمع‌ آوری شده به تحلیل محتوا، ارزیابی مجلات، رتبه بندی مؤسسات علمی و نویسندگان می‌پردازد(مهراد، گل تاجی، ۱۳۸۸).

۲-۴٫ بخش سوم: پایگاه استنادی علوم جهان اسلام(ISC)

پایگاه استنادی علوم جهان اسلام با هدف ایجاد پایگاه استنادی برای کشورهای اسلامی کار خود را آغاز نمود. این پایگاه یک نظام اطلاع رسانی علمی است که در صدد تجزیه و تحلیل مجلات علمی کشورهای اسلامی بر اساس معیارهای علم‌سنجی است و می‌کوشد همانند مؤسسه‌ی اطلاعات علمی(آی اس آی) به تحلیل علمی بپردازد و هم اکنون با بهره گرفتن از اطلاعات جمع‌ آوری شده از انتشارات جهان اسلام، به خصوص مجلات علمی، در تحلیل محتوایی، ارزیابی مجلات و رتبه بندی مؤسسات علمی، نویسندگان و مجلات در سطح اسلام موفقیت کسب ‌کرده‌است(مردانی نژاد، زاهدی، ۱۳۸۹).

۲-۴-۱٫ تاریخچه پایگاه استنادی علوم جهان اسلام

با ایجاد پایگاه مؤسسه اطلاعات علمی در سال ۱۹۶۰ اولین پایگاه استنادی با تخصص در نمایه استنادی و تحلیل استنادی در سطح بین‌الملل شروع به کار کرد اما به لحاظ سوگیری نسبت به زبان انگلیسی همیشه مورد انتقاد بود زیرا توان تحت پوشش قرار دادن همه نشریات جهان را نداشت. بعد از این پایگاه، پایگاه اسکوپوس در سال ۲۰۰۴ نسبت به نمایه سازی استنادی نشریات اقدام کرد. بعد از آن گوگل اسکولار نیز در سال ۲۰۰۴ به عنوان ابزار علم سنجی دیگری که خروجی‌های پژوهشی را بر مبنای معیارهای علم سنجی ارزیابی می‌کند وارد کار شد.

محدودیت‌های این مؤسسات باعث شد تا در کشورهای مختلف مجلات غیر انگلیسی فرصت نمایه شدن در پایگاه‌های استنادی را نداشته باشند ‌به این دلیل شرکت تامسون رویتر همواره کشورها را به تولید داده های استنادی برای نشریات بومی خود تشویق ‌کرده‌است. در ایران مرکز منطقه‌ای اطلاع رسانی علوم و فناوری از سال ۱۳۸۱ و جهاد دانشگاهی از سال ۱۳۸۳ پایگاه گزارشات استنادی نشریات فارسی را عرضه کردند.

مرکز منطقه‌ای اطلاع رسانی علوم و فناوری به دنبال توسعه، تولید و دریافت اطلاعات به بزرگترین پایگاه اطلاعات علمی کشور تبدیل شده است و فعالیت‌هایی چون ارزیابی تولیدات علمی کشور، رتبه بندی دانشگاه‌های جهان اسلام و ارزیابی تولیدات کشورهای جهان اسلام را بر عهده دارد. در این راستا با تلاش دکتر جعفر مهراد رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری، اقدامات اجرایی برای راه اندازی یک مرکز نمایه سازی استنادی برای جهان اسلام را آغاز گردید(باقریان، ۱۳۹۰).پایگاه استنادی علوم جهان اسلام که توسط مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری^[۴۲](کتابخانه منطقه ای علوم و تکنولوژی شیراز) تهیه شده است، یک نظام استنادی در سطح کشورهای اسلامی می‌باشد(مهراد، گل تاجی، ۱۳۸۹)

«پایگاه استنادی علوم جهان اسلام با هدف بنیانگذاری پایگاه استنادی مستقل و خاص دانشمندان جهان اسلام و مراکز اسلامی و مرتبط با سایر پایگاه‌های استنادی علمی جهان و تعامل مؤثر و سازنده با آن‌ ها و ایجاد فرصت و تقویت روح نوآوری در علوم انسانی در راستای اولویت‌های بومی و با معیارها و ارزش‌های اسلامی به منظور الهام بخشی به جهان اسلام در دهه ۱۳۸۰ خورشیدی در مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری پا به عرضه نهاد»(نوکاریزی، فرخاری، ۱۳۸۹، ص۱۲۲).

بر همین مبنا ثمن معامله ممکن است عین معین، منفعت، عمل و یا حق باشد. در اکثر عقود بیع، ثمن به عنوان عین است و عرفاً نیز از ثمن تلقی عین بودن می­ شود. در اینجا تفاوتی ندارد که ثمن عینی، نقد رایج و یا جنس باشد. همچنان که تفاوتی ندارد که ثمن عین معین، کلی در معین و یا کلی فی الذمه باشد. همچنین از جمله مواردی که می‌تواند ثمن واقع شود منفعت است. فقها در بیان علت اینکه منفعت می ­تواند به عنوان ثمن مورد استفاده قرار گیرد بیان داشته اند که منفعت دارای مالیت است و از بارز ترین مصادیق اموال بعد از عین، ‌می‌توان به منافع اشاره نمود، چنان که عقلاً در تحصیل و کسب منافع هر شیء رغبت دارند.

برای مثال در قراردادهای بیع متقابل و قراردادهای مشابه منفعت حاصل از ساخت پالایشگاه یا کارخانه­ای برای مدتی به عنوان ثمن مورد معامله قرار ‌می‌گیرد. البته همان‌ طور که در تعریف مال بیان شده است، مال آن چیزی است که اشخاص به حکم عقل و به طور متعارف برای تحصیل آن کوشش ‌می‌کنند و حتی به رقابت با یکدیگر نیز می پردازند. ‌بنابرین‏، سکونت در خانه منفعت بوده و دارای مالیت و ارزش نیز می‌باشد و می ­تواند به عنوان ثمن استفاده شود^[۱۱].

از دیگر مواردی که می‌تواند در عقد بیع ثمن واقع شود، حق مالی ‌می‌باشد. حق مالی نیز مال است فقها حق را به سه نوع کلی تقسیم ‌می‌کنند. اول، حقوقی که قابلیت استفاده در داد و ستد و معاوضه را ندارند، مانند حق حضانت که مختص به پدر یا مادر و یا حاکم شرع بوده و قابل معاوضه یا اسقاط نمی ­باشد. از آنجایی که این حق قابلیت معاوضه با مال را ندارد نمی­تواند به عنوان ثمن قرار گیرد، چنان که مادر در مقابل مبیعی که از پدر کودک خریداری ‌کرده‌است نمی­تواند حق حضانت خود را به عنوان ثمن قرار دهد، هر چند حق حضانت، قابلیت انتقال از پدر و مادر به طرف دیگر را دارد.

به گفته برخی از فقیهان: «حقوقی که به مال معاوضه نمی­شوند، چه قابلیت نقل را داشته باشند یا فاقد چنین صلاحیتی باشند، نمی ­توانند ثمن واقع شوند چرا که مال محسوب نمی­شوند^[۱۲].» نوع دیگر حقوق حقوقی هستند که قابلیت انتقال داشته و قابل اسقاط هستند و لذا قابل معاوضه نیز می­باشند مانند حق تحجیر. عده­ای از فقها معتقد هستند اینگونه از حقوق می ­توانند به عنوان ثمن مورد استفاده واقع شوند، اما به طور مطلق اینگونه از حقوق، قابلیت قرار گرفتن در جایگاه ثمن را ندارند. عده­ای نیز قائل گردیده­اند که از آنجایی که حق مال نیست، نمی­تواند به عنوان ثمن مورد استفاده واقع شود^[۱۳]. در مقابل، گروهی دیگر از فقها، این نوع از حقوق را جزء اموال دانسته و برای آن ها مالیت قائل ‌شده‌اند. در بیان علت این امر، بیان شده است که از آنجایی که مال چیزی است که عقلاً به آن تمایل دارند و در مقابل تحصیل آن شیء با ارزش تلاش خود را بذل می نمایند. ‌بنابرین‏ حقوقی مانند حق تحجیر، حق انتفاع، که اشخاص متعارف به حکم عقل برای به دست آوردن آن تلاش می‌کنند، جزء اموال بوده و دارای مالیت هستند. ‌بنابرین‏ حقوق مذبور می ­توانند به عنوان ثمن مورد استفاده قرار گیرند. همچنان که بر اسقاط اینگونه از حقوق، هر­گاه به عنوان ثمن در بیع واقع شوند، اشکالی مترتب نخواهد بود. ‌بنابرین‏ ‌در مورد جایز بودن انتقال یا اسقاط حق، چنین به نظر می­رسد که طبیعت حق، اقتضای جواز اسقاط و یا نقل آن را دارد، زیرا صاحب حق، مالک آن بوده و بر آن مسلط است و لذا مجاز به تصرف مالکانه از هر حیث در آن ‌می‌باشد.

دستۀ سوم از حقوق، حقوقی هستند که قابلیت نقل و انتقال را ندارند ولی قابل اسقاط می­باشند، مانند حق خیار و حق شفعه اینگونه از حقوق، به علت آن که قابلیت نقل و انتقال را ندارند، نمی­­توانند به عنوان عوض و ثمن، مورد استفاده قرار گیرند ولی چون قابل اسقاط هستند ‌می‌توان آن ها را به عنوان ثمن در عقد بیع مورد استفاده قرار داد^[۱۴]. تحلیل مذکور قابل انتقاد به نظر می­رسد زیرا عوض قرارداد از جمله ثمن باید ارزش مالی داشته باشد. ‌بنابرین‏ هر نوع حق مالی قابل است که بتوان آن را به عنوان عوض در عقد بیع (ثمن) یا عوض در قراردادهای دیگر تعیین شود^[۱۵].

ج- تعریف ثمن در حقوق خارجی:

در حقوق برخی از کشورها، ثمن به وجه نقد محدود گردیده است. به طوری که در قانون مدنی کشور اردن و قانون مدنی کشور امارات متحده عربی از بیع به عنوان مبادله مال غیر نقدی به مال نقدی تعبیر گردیده است^[۱۶]. چنان که ماده ۴۱۸ قانون مدنی مصر تصریح می­دارد: «بیع عقدی است که به موجب آن بایع ملزم می­ شود که مالکیت خود بر شیء یا حق مالی را در مقابل ثمن به وجه نقد به مشتری منتقل کند». این نوع تعابیر و محدود کردن عوض قراردادی حتی در عقد بیع به وجه نقد قابل ایراد به نظر می­رسد.

در فرهنگ حقوقی «بلاک» معانی گوناگونی از واژۀ Price معرفی شده و این اصطلاح با نگاه باز و مناسب تعریف شده و از نگرش محدود به مفهوم آن پرهیز شده است. زیرا این واژه به هر نوع ارزش مبادلاتی، مبلغ تعیین شده برای فروش از جانب فروشنده، ارزش بازاری و مانند آن اطلاق می شود و گاه آن را مترادف با Cost و Value و نیز Consideration به کار می­برند. اگرچه واژۀ Price همواره معادل Consideration نیست^[۱۷]. با این نگاه وسیع در این فرهنگ حقوقی اقسام گوناگونی از Price از جمله Asking Price (درخواست ثمن)، Fair Market Value (ثمن منصفانه بازار)، Liquidation Price (ثمن منحل شده)،
Open Price (ثمن شناور)، Predatory Pricing (ثمن غارت گرانه)، Support Price (ثمن حمایتی)، Target Price (ثمن مورد نظر)، Unit Price (ثمن با قیمت واحد)، نام برده شده است^[۱۸].

ماده ۵۳ به بعد کنوانسیون سازمان ملل متحد راجع به قراردادهای بیع بین‌المللی کالا (مصوب ۱۹۸۰) ‌در مورد تعهدات مشتری از جمله پرداخت ثمن مقرر داشته: مشتری مکلف است به ترتیب مقرر در قرارداد و این کنوانسیون ثمن کالا را تأدیه و کالا را قبض نماید^[۱۹]. بر مبنای مقررات این کنوانسیون ثمن ممکن است به طور صریح یا ضمنی تعیین( مستفاد از ماده۵۵ کنوانسیون) یا ضوابطی برای تعیین ثمن پیش‌بینی شده باشد(همان ماده) و در صورت فقدان دلیل مخالف، چنین فرض می شود که متعاملین به طور ضمنی ثمنی را که در زمان انعقاد قرارداد برای فروش این قبیل کالا در اوضاع و احوال مشابه در نوع تجارت مربوطه رایج بوده، در نظر داشته اند. به علاوه مشتری مکلف است: هر نوع افزایش هزینه ای که لازمه پرداخت ثمن و ناشی از تغییر محل تجارت بایع پس از انعقاد قرارداد باشد، بپردازد.(مستفاد از بند ۲ ماده۵۷)

با بررسی در حقوق کشورهای اروپایی مشاهده می­گردد، ثمن به صورت وجه نقد پیش‌بینی گردیده است. چنان که در ماده ۱ قانون فروش کالا انگلستان مصوب ۱۹۷۹ آمده است: «قرارداد فروش، عقدی است که مطابق آن فروشنده مالکیت کالا را در مقابل وجه نقد که قیمت (ثمن) نامیده می شود به خریدار منتقل یا وعده انتقال می‌دهد^[۲۰]».

در مادۀ ۱۰۵۳ قانون مدنی کشور اتریش بیان شده: «در عقد بیع، مالکیت به طرف دیگر در ازای مقدار معینی از پول منتقل می­ شود». در حقوق فرانسه نیز، ثمن باید به صورت وجه رایج باشد و اگر یکی از عوضین پول نباشد، ممکن است عقد معاوضه یا هر عقد قانونی دیگری باشد، ولی عقد بیع محقق نخواهد شد. و به موجب مواد ۳۰۴ و ۴۰۲ قانون متحدالشکل تجاری ایالات متحده آمریکا (UCC) ثمن می‌تواند به صورت پول، کالا، اموال غیر منقول یا سایر اشیاء باشد.

ورود به منزل و بازرسی آن حتی‌المقدور باید با دق‌الباب و معرفی و ابلاغ مأموریت یا حکم دولتی انجام پذیرد. مگر اینکه این کار موجب فرار یا انتحار متهم و یا محو آثار و مدارک جرم گردد که این موضوع باید مسجل بوده و از ناحیه مقام قانونی تجسس کننده «ضرورت» آن تشخیص و صورت‌مجلس شود.

به‌موجب ماده ۵۸۰ قانون مجازات اسلامی: «هر یک از مستخدمان و مأموران قضایی یا غیرقضایی یا کسی که خدمت دولتی به او ارجاع شده باشد بدون ترتیب قانونی به منزل کسی و بدون اجازه و رضای صاحب منزل داخل شود به حبس از یک ماه تا یکسال محکوم خواهد شد مگر اینکه ثابت کند به امر یکی از رؤسای خود که صلاحیت حکم را داشته، مکره به اطاعت امر او بوده و اقدام ‌کرده‌است که در این صورت مجازات مذبور در حق آمر اجرا خواهد شد و اگر مرتکب یا سبب وقوع جرم دیگری نیز باشد، مجازات آن را نیز خواهد دید و چنانچه این عمل در شب واقع شود مرتکب یا آمر به حداکثر مجازات مقرر محکوم خواهد شد.»

ظاهر ماده موهم آن است که منزل با مسکن فرق دارد و اگرچه ممکن است با دقت بتوان تفاوت‌هایی میان آن ها قائل شد، مثل اینکه گفته شود منزل برای محل سکونت موقت و مسکن برای محل سکونت دائمی به کار می‌رود، اما عرفاً این دو واژه مترادف هستند.

۱ ـ عمل مثبت ورود به مسکن

در این ماده اطلاق ماده با لفظ «هر کس» شامل زن و مرد می‌شود و کسی که خدمت دولتی به او ارجاع نشده و با عنوان و منصب دولتی یا به مناسبت آن اقدام به ورود ننموده است.

۲ ـ به کار بردن عنف یا تهدید

شرط تحقق جرم، توام بودن ورود با عنف یا تهدید است. لذا بر خلاف ورود کارمندان دولت به مسکن خصوصی افراد (موضوع ماده ۵۸۰ ق. م. ا) که مطلق، عدم رضایت صاحب مسکن کافی است، درباره اشخاص عادی، این اندازه کفایت نکرده بلکه الزاماًً باید مرتکب متوسل به عنف یا تهدید شده باشد.

تفاوت تهدید با عنف آن است که تهدید در حالتی امکان دارد که صاحب منزل حاضر و وارد شونده با او روبرو گردد. اما در عنف این شرط همواره موجود نیست. به‌کارگیری عنف اعم است از اینکه نسبت به انسان یا اشیاء باشد، لذا اگر صاحب مسکن حاضر بوده، صرف اعمال زور و ورود علی‌رغم میل و اعتراض او، عنف محسوب و چنانچه حاضر نباشد نیز عنف با استعمال زور نسبت به اشیاء به منظور برطرف نمودن موانع ورود تحقق می‌یابد.

۳-۳-۴- گفتار چهارم: اسرار حرفه‌ای

ماده ۶۴۸ قانون مجازات اسلامی در حمایت از زندگی خصوصی افراد و در راستای نهی از افشا اسرار حرفه‌ای اشخاص می‌گوید: «اطباء و جراحان و قابله‌ها و داروفروشان و کلیه کسانی که به مناسبت شغل یا حرفه محرم اسرار می‌باشند، هرگاه در غیر از مواردی که بر حسب قانون ملزم می‌باشند اسرار مردم را افشا کنند به سه ماه و یک روز تا یک سال حبس و یا به یک میلیون و پانصد هزار تا شش میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌شوند.

‌بنابرین‏ در وهله اول مرتکب باید از جمله افرادی باشد که به مناسبت شغل یا حرفه خود، محرم اسرار شده است. به عبارت دیگر باید حصول علم آنان به اسرار اشخاص به اعتبار اطمینان و اعتمادی باشد که مردم در مراجعات خود به آن ها دارند.

بجز قانون مجازات اسلامی در قوانین دیگر نیز به حفظ اسرار اشاره شده است؛ از جمله در ماده ۱۲ قانون کارشناسان رسمی، در بعد اسرار اشخاص، حمایتی قاطع به‌عمل آورده است. به‌نحوی که حداقل مجازات این ماده از ماده ۶۴۸ قانون مجازات اسلامی نیز بیشتر تعیین شده است.

در ماده ۱۲ آمده است: «کارشناس مکلف است اسراری را که در اثر انجام شغل خود مطلع شده است حفظ نماید و در صورت تخلف علاوه بر مجازات انتظامی به شش ماه تا دو سال حبس تادیبی محکوم خواهد شد.» به‌علاوه مطابق ماده ۳۰ قانون کارشناسان رسمی حکم و مجازات مقرر در ماده ۱۲ این قانون، شامل مترجمان رسمی نیز خواهد شد.

همچنین طبق ماده ۲۳۱ قانون مالیات‌های مستقیم: «مأموران تشخیص و سایر مراجع مالیاتی باید اطلاعاتی را که ضمن رسیدگی به امور مالیاتی مودی به دست می‌آورند، محرمانه تلقی و از افشای آن جز در امر تشخیص درآمد و مالیات خودداری نمایند …»

همچنین در قانون بورس و اوراق بهادار نیز به لحاظ اهمیت مشارکت افراد در فعالیت‌های بورس و برای اطمینان خاطر تاجران و سرمایه‌گذاران و تشویق ایشان به حضور در صحنه‌های تجاری و همچنین به لحاظ حمایت از زندگی خصوصی آن ها به حفظ اسرار حرفه‌ای توسط کارگزاران بورس تأکید شده است.

ماده ۳۷ اساسنامه قانون شرکت مخابرات، کلیه کارکنان این شرکت را ملزم به حفظ اسرار مخابرات نموده است. در این ماده آمده است: «کارکنان شرکت مکلف به حفظ اسرار مخابرات می‌باشند، در صورت تخلف به مجازات مقرر در قوانین مربوطه محکوم خواهد شد.»

فصل چهارم

حمایت کیفری از حقوق شهروندی در مراجع قضائی لرستان

۴-۱- مبحث اول: ضمانت اجرای کیفری تعقیب و توقیف غیرقانونی شهروندان

۴-۱-۱- گفتار اول: مفهوم تعقیب و توقیف غیرقانونی

علما و استادان حقوق، بنابر ارزیابی و سلیقه خود، تعریفی از بازداشت و توقیف ارائه داده‌اند که هریک از این تعاریف می‌تواند راه‌گشا باشد. پروفسور گارو می‌نویسد: «توقیف عبارت از این است که مقصر را در تمام مراحل استنطاق مقدماتی و یا یک قسمت از آن، در زندان حبس نمایند. همچنین ممکن است این بازداشت تا زمان تصمیم نهایی ادامه یابد».^[۲۷]

در تعریف دیگر آمده، «بازداشت متهم عبارت است از سلب آزادی متهم و زندانی کردن او در قسمتی از تحقیقات مقدماتی توسط مقام قضایی صالح».^[۲۸] و نیز گفته شده است: «منظور از بازداشت در توقیف نگاه داشتن متهم در طول تمام و یا قسمتی از جریان تحقیق مقدماتی است که امکان دارد تا خاتمه دادرسی و صدور حکم نهایی و شروع به اجرای آن ادامه یابد و هر چند کلیه قرارهایی که جنبه مالی دارند، مانند اخذ کفیل و سپردن وثیقه، اگر متهم قادر به انجام آن نباشد، به بازداشت متهم منجر می‌شود و نتیجه آن با بازداشت موقت یکی خواهد بود، لیکن در بازداشت موقت، با وجود امکان معرفی کفیل و سپردن وثیقه، باز هم متهم باید در بازداشت به سر برد.»^[۲۹]

و لکن؛ هر کس حق آزادی فردی دارد. بازداشت یا دستگیری تنها در مواردی که مطابق با قانون است مجاز می‌باشد و نباید خودسرانه باشد و تنها توسط مقامات ذیصلاح صورت گیرد.

به‌موجب ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر، بند ۱ ماده ۹ میثاق حقوق مدنی و سیاسی، ماده ۶ منشور آفریقایی حقوق بشر، بند ۲ و ۳ ماده ۷ کنوانسیون آمریکایی، بند ۱ ماده ۵ کنوانسیون اروپایی و بند ۱ ماده

۵۵ اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی؛ هیچ فردی نباید به صورت خودسرانه بازداشت، دستگیر و یا حبس شود.

مطابق با استانداردهای بین‌المللی موارد زیر را می‌توان بازداشت غیرقانونی و خودسرانه دانست:

1. 1. اگر قانونی که به‌موجب آن فرد بازداشت می‌شود، مبهم یا خیلی کلی باشد یا ناقض دیگر استانداردهای اساسی و مهم همانند آزادی بیان باشد.

1. 1. زمانی که ابتدائاً فرد به صورت قانونی بازداشت شده است اما بعد از صدور حکم آزادی‌اش که توسط مقام قضایی صادر شده وی همچنان در بازداشت به‌سر می‌برد.

شکل شماره۲٫۲ وظایف و نقشهای بازاریابی مدیریت استراتژی بازاریابی

همان‌ طور که در شکل می بینیم مشتری در مرکز قرار دارد. هدف برقراری رابطه مستحکم و سودمند با مشتری است. در بخش بعد، نوبت به استراتژی بازاریابی می‌رسد؛ منطق بازاریابی که شرکت بر اساس آن امید به برقراری روابط سودمند با مشتری دارد. شرکت با بهره گرفتن از بخش بندی بازار، هدف گیری و تثبیت موقعیت، تصمیم می‌گیرد که به کدام مشتری و به چه شکلی ‌خدمت‌گذاری کند. ابتدا کل بازار را شناسایی کرده، سپس آن را به بخش های کوچکتری تقسیم می‌کند، بخش های محمتل تر را انتخاب کرده و بر آن ها تمرکز می‌کند تا به آن مشتری های خاص خدمت رسانی کرده و خشنودشان کند.

شرکت بر اساس استراتژی بازاریابی، آمیخته بازاریابی را با بهره گرفتن از عواملی که تحت کنترلش است طراحی می‌کند.

شرکت برای پیدا کردن بهترین استراتژی و آمیخته بازاریابی به تحلیل بازاریابی، برنامه ریزی، اجرا و کنترل می پردازد. به واسطه این فعالیت‌ها، می توان به بررسی و سازگارسازی با بازیگران و نیروهای محیط بازاریابی پرداخت (کاتلر فیلیپ و آرمسترانگ گری، ۱۳۸۹، ۵۶).

همان‌ طور که می‌دانیم، شرکت‌ها برای موفقیت در بازار رقابتی امروز، باید بر مشتریان متمرکز شوند؛ ‌در رقابت با رقبا، مشتریان را به دست آورده، از طریق ارائه ارزش بالاتر آن ها را حفظ کرده و رشد دهند. اما قبل از راضی کردن مصرف کننده، باید نیازها و خواسته های مشتری را درک کنیم. ‌بنابرین‏، بازاریابی موفق نیازمند تجزیه و تحلیل دقیق مشتریان است (کاتلر فیلیپ و آرمسترانگ گری، ۱۳۸۹).

۱٫۵٫۳٫۲تقسیم بازار

بازار از مشتریان، محصولات و نیازهای متنوعی تشکیل شده است. بازاریابان باید متوجه شود که کدام بخش بازار، فرصت بهتری برای رسیدن به اهداف شرکت را فراهم می‌کند. مشتریان را می توان بر اساس عوامل مختلفی همچون منطقه جغرافیایی، ‌گروه‌های جمعیتی، و عوامل رفتاری طبقه بندی کرد. به فرایند تقسیم بندی بازار به گروه هایی از خریداران که نیازها، خصوصیات، و یا رفتارهای گوناگونی داشته و به محصولات یا برنامه های بازاریابی خاصی نیاز داشته باشند، تقسیم بندی می‌گویند(کاتلر فیلیپ و آرمسترانگ گری، ۱۳۸۹).

۲٫۵٫۳٫۲هدف گیری بازار

پس از اینکه شرکت بخش‌های بازار را مشخص کرد، می‌تواند به یک یا چند بخش از بازار هدف وارد شود. هدف گیری بازارشامل ارزیابی جذابیت بخش‌های بازار و انتخاب یک یا چند بخش برای ورود می‌باشد. شرکت باید بخش هایی را هدف قرار دهد که امکان تولید سودمند بیشترین ارزش مشتری و حفظ آن در طول زمان را برایش وجود دارد.

شرکتی با منابع محدود، احتمالاً فقط یک یا تعداد کمی از بخش ها یا شکاف های بازار را برای خدمت گذاری انتخاب می‌کند. این فرصت طلبان، متخصص خدمت گذاری به ‌شکاف‌هایی در بازار هستند که دیگر رقبا یا آن ها را ندیده اند یا ازآنها چشم پوشی کرده‌اند (کاتلر فیلیپ و آرمسترانگ گری، ۱۳۸۹).

۳٫۵٫۳٫۲تثبیت موقعیت در بازار

پس از مشخص شدن بخش‌های هدف در بازار، شرکت باید ‌در مورد موقعیتی که می‌خواهد در بازار کسب کند، تصمیم بگیرد. موقعیت محصول، مرتبه ای است که محصول به نسبت رقبا در ذهن مصرف کننده از آن خود می‌کند. بازاریابان می خواهند مرتبه مخصوصی برای کالاهایشان ایجاد کنند. اگر مشتری احساس کند که کالایی همانند دیگر کالاهای بازار است، دیگر دلیلی برای خریدن آن نخواهد داشت.

تثبیت موقعیت در بازار یعنی ترتیبی بدهید که محصول نسبت به محصولهای رقیب، جایگاه واضح، ممتاز و مرغوبی در ذهن مصرف کنندگان هدف به دست آورد. یکی ازمتخصصین تثبیت موقعیت می‌گوید: تثبیت موقعیت یعنی چطور محصول یا شرکت خود را در نظر مشتری متمایز می کنید؛ چرا مشتری باید برای محصول شما کمی بیشتر بپردازد.” ‌بنابرین‏ بازاریابان سعی می‌کنند محصولاتشان را از برندهای رقیب متمایز کرده و تا جای ممکن برای آن ها در بازار هدف مزیت ایجاد کنند(کاتلر فیلیپ و آرمسترانگ گری، ۱۳۸۹).

۴٫۵٫۳٫۲تهیه آمیخته بازاریابی یکپارچه

وقتی شرکت ‌در مورد استراتژی کلی بازاریابی به تصمیم مشخصی رسید، می توان برنامه ریزی جزئیات آمیخته بازاریابی را شروع کرد. آمیخته بازاریابی یکی از مفاهیم اصلی در بازاریابی نوین می‌باشد. آمیخته بازاریابی، مجموعه ابزارهای قابل کنترل و تاکتیکی بازاریابی است که شرکت از آمیختن آن ها با هم، نتیجه مورد نظر را از بازار هدف کسب می‌کند. آمیخته بازاریابی از تمام چیزهایی تشکیل شده که شرکت می‌تواند با بهره گرفتن از آن ها بر تقاضا برای کالاهایش در بازار هدف تأثیر بگذارد (کاتلر فیلیپ و آرمسترانگ گری،۱۳۸۹ ،۵۹).

این عوامل محصول، قیمت، محل و ترویج می ‌باشند که به چهار پی معروف هستند(Promotion، Place، Price، Product) (کاتلر فیلیپ و آرمسترانگ گری، ۱۳۸۹).

هر چند نمی توان یک آمیخته بازاریابی یکسان برای تمام بنگاه های اقتصادی در نظر گرفت اما در بازاریابی خدمات معمولاً از ۷ p یا ۸ p صحبت می‌شوند که عبارتند از فرایند، اشخاص، شواهد فیزیکی و هشت امینp بهره وری و کیفیت می‌باشد.

مسئله دیگری نیز وجود دارد، این است که گفته می شود مفهوم ۴ پی، به بازاریابی از دیدگاه فروشنده نگاه می‌کند، نه خریدار. در عصر ارتباط با مشتری، می توان ۴ پی را از دید خریدار در ۴ سی (Solution, Customer Cost, Convenience, Communication Customer) توضیح داد. جدول شماره۳٫۲ چهارP و چهارC

چهار P

چهار C

محصول

راه حل مشتری

قیمت

هزینه مشتری

محل

راحتی

تبلیغات

ارتباطات

‌بنابرین‏، همان‌ طور که بازاریاب خود را به عنوان فروشنده کالا می بیند، خریدار خود را به عنوان خریدار کالا یا ارزش برای رفع مشکلاتش تلقی می‌کند. مشتریان علاوه بر قیمت، متوجه هزینه کل به دست آوردن، استفاده و از بین بردن محصول هستند. مشتری می‌خواهد کالا و خدمات هرچه راحت تر ‌در اختیارش قرار گیرد و در نهایت، مشتری خواهان ارتباط دو طرفه با فروشنده است. بازاریابان بهتر است ابتدا به چهار سی فکر کنند و بعد خط مشی چهار پی را بر اساس آن پایه گذاری کنند (کاتلر فیلیپ و آرمسترانگ گری،۱۳۸۹ ،۶۰).

۵٫۵٫۳٫۲تحلیل بازاریابی

مدیریت عملکرد بازاریابی با تحلیل کامل وضعیت شرکت شروع می شود. بازاریاب باید تحلیل سوآت(SWOT) که به ارزیابی کلی نقاط قوت(Strengths) ، نقاط ضعف(Weakness) ، فرصت‌ها (Opportunities) و تهدیدها (Threats) می پردازد را انجام دهد. نقاط قوت شامل توانایی ها، منابع و عوامل موقعیتی مثبتی است که سازمان را در خدمات رسانی به مشتری و رسیدن به اهداف یاری می‌کند. نقاط ضعف شامل محدودیت های داخلی و عوامل موقعیتی منفی است که بر کارایی شرکت تأثیر منفی می‌گذارد. فرصت‌ها عوامل مساعد یا روندهایی در محیط بیرونی شرکت می‌باشد که ممکن است شرکت بتواند برای نفع خود از آن استفاده کند. تهدیدها هم عوامل یا روندهای بیرونی نامساعد هستند که کارآمدی را به چالش خواهند کشید.

ب. برنامه های بازسازی و اجرای برنامه ­های توسعه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی کشور بیش از پیش آموزش متوسطه را که هم اکنون برای ۸۵ درصد از دانش آموزان یک آموزش پایانی است، (یعنی برای کسانی که به دانشگاه راه پیدا نمی کنند) با نیازهای جامعه طلب می‌کند. تلاش برای تعیین شرایط مناسب برای آموزش متوسطه در آماده­کردن فراگیران به منظور پذیرش نقش­های اجتماعی در آینده بسیارضروری است .

این شرایط نهایتاًً باید به ایجاد بستری مناسب برای آموزش متوسطه در آماده کردن فراگیران به منظور پذیرش نقش­های اجتماعی در آینده بسیار ضروری است. این شرایط نهایتاًً باید به ایجاد بستری مناسب برای تسهیل فرایند یاددهی ـ یادگیری منجر می­ شود. توجه به یادگیری به عنوان فرآیندی که در تمام طول زندگی ادامه دارد ما را وا می­دارد که محتوا و سازمان آموزش متوسطه را مورد تجدید نظر قرار دهیم. نیازهای بازار کار فشاری ایجاد می­ کند که باعث افزایش سال­های مدرسه می­ شود با در نظر گرفتن نسبت­های نام نویسی در سطح جهانی آموزش متوسطه بخشی از آموزش­های رسمی است که به لحاظ گسترش، سریعترین بخش بشمار می ­آید. مسئولیت­های آموزش متوسطه در واقع بسیار گسترده است زیرا اغلب در دوره دبیرستان است که زندگی آینده دانش آموز شکل ‌می‌گیرد. آموزش متوسطه باید بیشتر با دنیای بیرون ارتباط داشته باشد تا دانش آموزان بتوانند خط سیر خود را با پیشرفت­های فرهنگی و آموزشی تطبیق دهند. با توجه به نقش حساس آموزش متوسطه در آماده سازی نوجوانان و جوانان برای ورود به دنیای کار یا آموزش عالی ،انتظاراتی که نظام اجتماعی از این دوره آموزشی دارد توجه به ویژگی­ها و توانمندی­ها و به طور کلی صلاحیت­های حرفه­ای دبیران این دوره بیش از پیش ضروری است.

۲-۸آموزش منابع انسانی در آموزش و پرورش

تجربه کشورهای جهان نشان داده است که: آموزش منابع انسانی در نظام­های آموزشی موجب افزایش کارایی و اثر بخشی آموزش و پرورش شده است. بسیاری از کشورهای توسعه یافته، به کیفیت آموزش و پرورش بیش از کمیت آن اهمیت می­ دهند. توجه به کیفیت برتر آموزشی توانسته است تحولات عمیقی در رفتار کودکان و نوجوانان در مدارس ایجاد کند. این تحولات به نوبه خود افزایش توانایی­هایی فرد در انطباق با شرایط جدید اجتماعی را به دنبال داشته و موجبات ارتقاء سطح توسعه و رفاه اجتماعی را فراهم آورده است.

امروزه رشد اقتصادی مستلزم افرادی توانا و نیرومند است. توجه به کیفیت آموزش و پرورش است که می ­تواند افرادی توانمند را تربیت و به جامعه ارائه کند. ‌بنابرین‏ کشورهای در حال توسعه بایستی برای تسریع آهنگ رشد اقتصادی خود به کیفیت آموزشی توجه بیشتری معطوف دارند.

کیفیت آموزش و پرورش در حقیقت بستگی به کیفیت عواملی دارد که در تولید این خدمت مشارکت می نمایند. این عوامل عبارتنداز:

۱- کیفیت دانش آموزان به ‌عنوان دریافت کنندگان آموزش و متقاضیان تحصیل علم که طرف تقاضا را تشکیل می‌دهند.

۲- کیفیت معلمین به ‌عنوان عرضه کنندگان خدمت آموزشی و ارائه دهندگان دانش که طرف عرضه را تشکیل می‌دهند.

۳- کیفیت امکانات و تجهیزات ضروری برای فراهم آوردن محیطی مطلوب که در آن عمل آموزشی به صورت مفید تری ارائه گردد.

۴- کیفیت خدمات اداری، سازمان­ های هدایت کننده و برنامه ریزان آموزشی در جامعه آنان که اهداف کمی و کیفی را ترسیم و بر اساس آن منابع لازم را تخصیص می‌دهند.

۲-۹آموزش تضمین کننده کیفیت آموزش و پرورش

امروزه،کیفیت معلم به عنوان یکی از عوامل تعیین کننده کیفیت آموزش و پرورش قلمداد می­ شود و همان گونه که پیش از این اشاره شد عواملی چون میزان تحصیلات، آموزش‌های لازم برای تعلیم، علاقه و انگیزه به تدریس تعهد و مسئولیت در امر آموزش، میزان تجربه و میزان حقوق و دستمزد دریافتی در کیفیت معلم مؤثر هستند.

آموزش، از جمله مهمترین عوامل مؤثر بر کیفیت معلم است آموزش معلمان یک امر تخصصی است و شیوه ­های خاص خود را دارد، چنانچه معلم در خصوص نحوه ارائه مطالب روش­های ارتباط با دانش آموزان، شیوه ­های استفاده از منابع علمی مورد نیاز و … آموزش­های لازم را دریافت نماید کیفیت تدریسش ارتقا خواهد یافت.

امروزه در اکثر کشورهای در حال توسعه، دوره ­های متنوع تربیت معلم وجود دارد. زیرا علاوه بر میزان تحصیلات، معلمین بایستی از شیوه ­های آموزشی اطلاع کافی داشته باشند. اکنون آموزش دروس علوم و ریاضی در دوره های ابتدایی و راهنمایی نیازمند متون خاص خود ‌می‌باشد. کم بودن تسلط معلم بر متون، تفهیم مطالب را با مشکلات بسیاری مواجه خواهد ساخت.

‌بنابرین‏، چنانچه معلمین از آموزش­های لازم برخوردار شوند، نه تنها کیفیت آموزش آن ها بهتر خواهد شد بلکه معلم خوب، مانع افت تحصیلی و تکرار پایه می­گردد و از آن طریق در کاهش هزینه­ های آموزش در سطح ملی تاثیر بسزایی دارد.

تغییرات سریع اجتماعی و پیشرفت دانش بشری در دوره ­های کوتاه مدت از ویژگی­های اصلی جوامع امروزی است. معلمان به عنوان عرضه کنندگان علم لازم است در جریان این تغییرات قرار گیرند و دانش، مهارت و بینش خود را متناسب با وضعیت جامعه خود توسعه دهند. اهمیت موضوع با گذر از دوره ­های ابتدایی و راهنمایی به دوره متوسطه بیشتر می­ شود. در این دوره آموزش دروس تا حد زیادی تخصصی شده است و لزوم برخورداری دبیران از یافته های جدید رشته­ای را که در آن تدریس ‌می‌کنند به مراتب بیشتر از سایر دوره های تحصیلی است. با اعتقاد به اینکه دبیران باید آموزش­های لازم را فرا گیرند و همگام با رشد علم و تکنولوژی معلومات خود را افزایش دهند و حتی هدایت کننده تحولات و پیشرفت‌های جدید باشند نباید انتظار داشت که در حد یک دانشمند باشند بلکه در حد ضرورت از مواد و محتوای رشته‌های تخصصی خود آگاه باشند.

در کشورهای مختلف جهان آموزش دبیران دبیرستان بین ۳ تا ۵ سال طول می­کشد اکثر کشورها ۴ سال تعداد کمی ۳ تا ۵ سال آموزش می بینند. ‌بنابرین‏ لازم است همه دبیران دبیرستانها تحصیلات دانشگاهی داشته باشند و در رشته تحصیلی خود متخصص باشند. به عبارت دیگر در آن رشته مدرک (حداقل) لیسانس داشته باشند زیرا تحقیقات نشان داده است که دبیران با تحصیلات دانشگاهی، دانش آموزان خود را بهتر از دبیران بدون تحصیلات دانشگاهی آموزش و ارتقاء تحصیلی می­ دهند در دنیای پیشرفته امروز داشتن مدرک لیسانس نه تنها برای دبیران دبیرستان لازم است، بلکه برای معلمان سایر دوره­ ها نیز ضروری است. چنانچه این امر در بعضی ممالک سال­ها پیش بوقوع پیوسته است در سال ۱۹۸۱ـ۴۹ درصد دوره های مختلف مدارس آمریکا لیسانس و۵۰ درصد آن ها درجات فوق لیسانس و بالاتر را داشته اند.

آموزش­های لازم برای همه معلمان شامل معلومات عمومی، مهارت در موضوع تدریس، تسلط بر روانشناسی تربیتی و شیوه ­های تدریس است و معلم باید علاوه بر آگاهی کامل از موضوع درس روانشناسی تربیتی و استراتژی­ های تدریس را هم بداند. او باید از نیازها و علایق دانش آموزان به خوبی آگاه باشد و بتواند علاقمندی دانش آموزان را به درس افزایش دهد. همچنین معلم باید آمال و آرزو و احساس­های دانش آموزان را برای بهبود کیفیت تدریس مد نظر قرار دهد و در کنار همه این توانایی­ ها قدرت اداره کلاس را نیز داشته باشد.