۲-۳-۲ پیشینه داخلی

در بررسی ادبیات و پیشینه موضوع با بررسی پایگاه ­های اطلاعاتی مختلف تنها مقاله زیر بود که ساختار مالکیت را مورد بررسی قرار داده بود سایر پژوهش­های که ذکر ‌شده‌اند بازار سرمایه را از جنبه­ های مختلف مد نظر داشته اند.

• • تقوی و احدی سرکانی(۱۳۸۶) به بررسی روابط متقابل رشد اقتصادی یا ساختار مالی و ساختار مالکیت دولتی و غیر دولتی شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخت. نتایج تحقیق آن ها نشان می­دهد شرکت­ها با افزایش تأمین مالی از طریق ایجاد بدهی، نتوانسته­اند نقش مؤثری در رشد اقتصادی ایفا کنند. این نتایج مبین اهمیت تامین مالی شرکت­ها از طریق افزایش سرمایه و نقش مؤثر آن در فرایند توسعه است. بعلاوه، رابطه معنی­داری بین ساختار مالکیت و رشد اقتصادی مشاهده نشد.

  

• • محمدی،شعبانیان و کاسب(۱۳۹۳)در پژوهش خود به بررسی برخی متغیرهای کلان اقتصادی بر شاخصQ توبین شرکت­های گروه قندو شکر سازمان بورس اوراق بهادار تهران طی دوره۱۳۹۰-۱۳۸۰ پرداخته شده است. برآورد مدل در قالب داده ­های تابلویی و تحلیل اثرات تصادفی انجام شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش حاکی از آن است که نرخ تورم، نرخ ارز و نرخ بازده دارایی­ ها دارای تأثیر منفی و غیر معناداربر شاخص Q توبین بوده ­اند. نرخ سود بانکی دارای اثر منفی و معنادار و ارزش افزوده بازار نیز دارای تأثیر مثبت و معناداری بر شاخص Q توبین بوده است.

• • موتمنی و آریانی(۱۳۹۳) بیان می­دارند که در فاصله زمانی ۹۲-۹۰ شاخص کل بازار تهران و نرخ آزاد ارز به طور همزمان و به طور بی­سابقه­ای افزایش یافت. با توجه به شرایط اقتصادی ایران در آن دوره، این فرضیه قوت گرفت که بازار سهام تهران تحت تاثیر جهش نرخ آزاد ارز به چنین رشدی دست یافته است. این مطالعه در پی آزمون فرضیه فوق با بهره گرفتن از روش هم‌جمعی است. ‌به این منظور از اطلاعات روزانه شاخص کل بازار سهام تهران و قیمت دلار در بازار آزاد از ۲۸ خرداد ۱۳۹۰ الی ۲۳ خرداد ۱۳۹۲ استفاده شده است. یافته ­های تحقیق بیانگر وجود رابطه هم‌جمعی بین بازار سهام و نرخ آزاد ارز ‌می‌باشد. واکنش آنی بازار سهام با تکانه نرخ ارز همسو بوده ولی در جهت مقابل، واکنش نرخ ارز منفی برآورد شده است. در الگوی تصحیح خطا، نرخ ارز برونزای ضعیف ‌می‌باشد.

• • • بهار مقدم و کوارویی(۱۳۹۱) در پژوهش خود به بررسی اثر روزها و ماه­های سال، متغیرهای کلان اقتصادی مانند GDP و تورم بر بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته­اند. در این تحقیق، همه شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، طی یک دوره­ ۱۰ ساله از سال ۸۷-۱۳۷۸ بررسی ‌شده‌اند. از رگرسیون چند متغیره برای تشخیص ارتباط اثر متغیرهای کلان اقتصادی و از آزمون t استیودنت برای بررسی تاثیرات فصلی بر بازده سهام استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می­دهد که بیش­ترین بازده سهام در روزهای هفته متعلق به چهارشنبه­ها و کم­ترین بازده سهام متعلق به یکشنبه­ها است. در رابطه با ماه­های سال، بیش­ترین بازده سهام، متعلق به شش ماه اول و کم­ترین بازده، متعلق به شش ماه دوم سال(به ویژه اسفند ماه) است. در ضمن هیچ ارتباط معناداری، بین متغیرهای کلان اقتصادی و بازده فوق­العاده فصلی وجود ندارد.

  

• • پیرائی و شهسوار(۱۳۸۸) به بررسی تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر بازار سرمایه ایران پرداخته­اند. بدین منظور داده ­های فصلی متغیرهای مختلف اقتصادی مثل تولید ناخالص داخلی، حجم پول، تورم و نرخ ارز از سال­های ۱۳۷۰ تا ۱۳۸۵ مورد توجه قرار داده و ‌بر اساس قیمت­ گذاری آربیتراژ و انجام آزمون­های ریشه واحد تشخیصی، و هم­تجمعی، مدل­های خود همبسته با وقفه توزیع­شده و تصحیح خطا برآوردشده و تأثیرات متغیرهای فوق بر شاخص قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران بررسی گردیده است. نتایج آن ها حاکی از آن است که ارتباط شاخص قیمت سهام با تولید ناخالص داخلی و سطح عمومی قیمت­ها به صورت مستقیم بوده و قیمت سهام، ارتباط معکوس با حجم پول و نرخ ارز دارد. ضریب تصحیح خطای الگو نیز نشان می­دهد در هر دوره ۱۵ درصد از عدم تعادل موجود، بر طرف شده که بیانگر سرعت تعدیل بالا ‌می‌باشد.

• • سجادی، فرازمند و صوفی(۱۳۸۷) بیان می­دارند که پژوهش آن ها با هدف تعیین رابطه­ بلندمدت بین نرخ رشد شاخص کل قیمت سهام و مجموعه­ایی از متغیرهای کلان اقتصادی از قبیل نرخ تورم، نرخ رشد نقدینگی، نرخ ارز، نرخ سود واقعی بانکی و درآمد نفتی، انجام گرفته است. در این تحقیق داده ­ها به صورت فصلی و برای دوره­ زمانی ۱۳۷۴-۱۳۸۶ و با بهره گرفتن از روش خود رگرسیون برداری با وقفه­های توزیعی، مورد تجزیه و تحلیل قرار ‌گرفته‌اند. نتایج آزمون ریشه واحد دیکی فولر تعمیم یافته حاکی از این است که متغیرهای نرخ رشد نقدینگی و نرخ رشد شاخص کل قیمت سهام، در سطح پایا و سایر متغیرها در تفاضل مرتبه اول پایا هستند. همچنین، نتایج آزمون هم‌جمعی نشان داد که بین نرخ رشد شاخص کل قیمت و متغیرهای مستقل، رابطه­ بلندمدت وجود دارد به طوری که ضرایب نرخ رشد نقدینگی و نرخ تورم، با نرخ رشد شاخص کل قیمت در سطح اطمینان نود درصد معنی­دار و رابطه­ منفی دارند و معناداری ضرایب درآمد نفتی، نرخ ارز و نرخ سود واقعی بانکی، در سطح اطمینان نود درصد، رد شد.

• عباسیان، مرادپور اولادی و عباسیون(۱۳۸۷) اثر متغیرهای کلان را بر شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار داده ­اند. همچنین رابطه بین متغیرهای کلان اقتصادی(نرخ تورم، تراز تجاری، ارز، نقدینگی و نرخ بهره) با شاخص کل بورس در سال­های ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۴ با داده ­های فصلی مورد بررسی قرار ‌گرفته‌اند. روش مورد استفاده در این پژوهش، روش هم­انباشتگی و مدل­های تصحیح خطا و توابع عکس­العمل ضمنی و تجزیه واریانس بوده است. نتایج آن ها نشان­دهنده اثر مثبت نرخ ارز و تراز تجاری در بلندمدت بر بورس اوراق بهادار و اثر منفی تورم، نرخ بهره و نقدینگی است.

فصل سوم

روش شناسی تحقیق

۳-۱ مقدمه