گفتار سوم – تفاوت بین خیارات در بیع الکترونیکی با بیع سنتی
با توجه به بررسی های انجام شده در دو گفتار قبل به نظر تفاوت چندانی در خصوص خیارات موجود بین عقود سنتی و قراردادهای الکترونیکی وجود ندارد . با این حال با توجه به ویژگی های خاص قراردادهای الکترونیکی ممکن است در برخی از انواع خیارات مسائلی قابل بررسی باشد که در چند بند به آن می پردازیم .
بند اول - خیار رویت و تخلف از وصف
در حقوق ایران خیار رویت و تخلف از وصف وقتی قابل طرح است که طرفین قبل از انعقاد قرارداد موضوع معامله را ندیده باشند و به استناد اوصاف و با قید آن اقدام به انجام معامله کرده باشند . ( مستفاد از ماده ۴۱۰ قانون مدنی ) . در همه اشکال انعقاد قراردادهای الکترونیکی اعم از انعقاد به وسیله نامه الکترونیکی، وب سایت ها یا اتاق گفتگو معمولا خریدار کالا را رویت نمی نماید و بر اساس اوصاف آن اقدام به معامله می نماید، بنا براین درهمه این اشکال خیار رویت قابل طرح خواهد بود .

سوال قابل طرح این است که گاهی تصویر کالا از زوایای متفاوت از طریق اینترنت برای خریدار به نمایش گذاشته می شود ویا فیلم کالا به همراه نحوه کار آن به خریدار نشان داده می شود، حال آیا می توان این مشاهدات خریدار را رویت محسوب نمود ومسیر اجرای خیار رویت را در این گونه موارد بست ؟ به همین ترتیب گاهی در انعقاد قرار داد از طریق اتاق گفتگو تصویری از کالا و نحوه کار آن توسط فروشنده به خریدار نشان داده می شود، آیا می شود گفت رویت محقق شده است ؟ به نظر می رسد آنچه در خیار رویت قابل توجه است این است که هدف از رویت آگاه شدن از موضوع معامله است، دیدن در عالم واقع و لمس مادی آن موضوعیت ندارد، به هر طریقی که بتوان از چند و چون کالا آگاه شد، رویت محقق می شود و خیار رویت منتفی می گردد^[۱۱۵] . اما اگر اوصاف کالا با آنچه به خریدار ارائه شده است متفاوت باشد خیار تخلف از وصف قابل اعمال خواهد بود .
با این حال باید توجه داشت که دو خیار تخلف از وصف یا خیار رویت را نمی توان از هم تفکیک نمود. به بیان رساتر در برخی از نظرات فقهی نیز خیار رویت در مواقعی مورد استناد قرار می گیرد که مبیع بر اساس رویت پیشین خریداری شده باشد بر همین مبنا در بسیاری از احکام این دو خیار را مصداق یک موضوع تلقی می نمایند و احکام مشترک را بر هر دو اعمال می نمایند. همانطور که قبلا بیان گردید هدف از رویت مبیع آگاهی از وصف کالای مورد نظر می باشد به نحوی که جهل خریدار نسبت به مبیع رفع گردد.چرا که در موردی که خریدار مبیع را مشاهده نموده و آنرا خریداری می نماید بر اساس مشاهدات خود قصد را بر خرید کالای مورد نظر می گذارد و با توجه به اینکه هر مالکی از اوصا ملک خویش اگاه می باشد اوصاف مبیع مورد نظر مورد قصد مشترک قرار می گیرد درست مثل جایی که این اوصاف در قرارداد ذکر گردیده باشد. بر همین مبنا برای وارد شدن اوصاف مورد نظر در قصد مشترک نیازی به تصریح در قرارداد وجود ندارد. بلکه تعلق قصد مشترک طرفین بر این امر کفایت می کند.بر همین مبنا در بیع مال کلی نیز خیار رویت و تخلف از وصف امکان پذیر نمی باشد. پس باید بیان داشت که چون کالاهای ارائه شده از سوی سایت ها و طرق الکترونیکی به عنوان نمونه تلقی شده و در صورت عدم مطابقت کالا با اوصاف ذکر شده در قرارداد یا اوصاف مورد رویت قرارگرفته خریدار حق فسخ قرارداد را دارد. ماده۴۱ قانون تجارت الکترونیکی نیز همین قاعده را اعمال نموده و برای خریدار حق فسخ قرار داده است. حق فسخی که برای اعمال ان قید خاصی بیان نشده و صرفا به این نکته اکتفا گردیده است که اگر مبیع ارسالی با کالای خریداری شده یکی نباشد خریدار حق ارجاع خواهد داشت. لازم به ذکر می باشد که منظور ماده مذکور ارسال کالایی کاملا متفاوت از مبیع نمی باشد چرا که برای داشتن حق ارجاع این گونه موارد نیاز به تصریح ندارد چرا که امری بدیهی است.بر همین اساس باید بیان داشت که این ماده مصداقی از خیار تخلف از وصف یا خیار رویت می باشد.
نکته قابل ذکر این است که در بیع کالای دیجیتال هیچ گاه خیار رویت جاری نیست، چرا که آنچه در کالای دیجیتال اهمیت دارد کارکرد آن است و همیشه با وصف معامله می شود و وجود مادی ندارد که به رویت خریدار برسد، بنابراین در بیع کالای دیجیتال، مانند یک نرم افزار، تنها خیار تخلف از وصف جاری است .
بند دوم - خیار غبن
در حقوق ایران هرگاه یکی از طرفین هنگام انعقاد قرارداد به قیمت عادله آگاه نباشد و در نتیجه با انعقاد قرارداد ضرر فاحشی که قابل مسامحه نباشد را متحمل شود، خیار غبن جاری بوده و طرف مغبون اختیار فسخ معامله را دارد ( مواد ۴۱۶ و ۴۱۷ قانون مدنی ) . در معامله از طریق نامه الکترونیکی یا اتاق گفتگو که طرفین با مذاکره قیمت کالا را تعیین و برآن توافق می کنند، در صورت وجود شرایط فوق، می توانند قرارداد را فسخ نمایند . اما در خصوص وب سایت ها قیمت از قبل توسط فروشنده مشخص شده است، همچنین خریدار می تواند با مراجعه به دیگر بازارهای الکترونیکی و نیز بازارهای واقعی از قیمت کالا آگاه شود . در این خصوص چند حالت قابل فرض است : اگر قیمت کالا در مقایسه با دیگر وب سایت ها و بازارهای واقعی برابر یا کمتر باشد و یا در صورت بیشتر بودن مقدار اضافی قابل مسامحه باشد، حق فسخ به استناد خیار غبن منتفی است .
مسئله آن جا است که خریدار اساسا از قیمت ها اطلاعی ندارد و وارد یک وب سایت شده و اقدام به خریداری کالا می نماید سپس آگاه می شود که قیمت در مقایسه با دیگر وب سایت ها یا بازار واقعی خیلی گران بوده است . در این صورت اگر از طرف دارنده وب سایت قبول سفارش اعلام نشده است، خریدار باید سفارش خود را کنسل نموده و از ضرر خود جلوگیری نماید . اما اگر قرارداد قطعی شده باشد سوال این است که ملاک مقایسه، برای احراز غبن فاحش، قیمت بازارهای واقعی باید باشد یا قیمت بازارهای مجازی؟ به عنوان مثال قیمت یک کالا در بازار واقعی محلی ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومان است و در بازارهای مجازی ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان و خریدار کالا را به مبلغ ۶۵۰ هزار تومان خریداری نموده است . حال اگر بازار واقعی محلی مد نظر قرار گیرد، غبن عرفا فاحش که قابل مسامحه نیست رخ داده و خریدار حق فسخ دارد . اما اگر بازار اینترنتی مد نظر قرار گیرد، غبن فاحش رخ نداده و حق فسخ وجود ندارد . حال کدام ملاک است ؟ دو نظر در این خصوص قابل ارائه است :
الف – بازار های اینترنتی تنها جهت تسهیل در تجارت است و خاصیتی بیش از این ندارند . گردانندگان این بازارها خود اشخاص حقیقی هستند که در محیط های واقعی زندگی می کنند و از قیمت های واقعی نیز اطلاع دارند و دلیلی ندارد که آن ها کالای خود را در فضای مجازی گران تر بفروشند . در این صورت فروش گران کالا در فضای مجازی می تواند موجب خیار غبن باشد .
ب – بازارهای اینترنتی برای خود عرف تجاری مخصوص دارند و لذا برای تعیین غبن باید ملاک مقایسه را دیگر بازارهای اینترنتی قرار داد نه بازارهای واقعی، که در این صورت در فرض مورد بررسی خیار غبن ثابت نخواهد بود .
به نظر می رسد نظر دوم صحیح تر باشد چرا که پایگاه بازار های اینترنتی در اقصا نقاط جهان مستقرند و برای تعیین بهای کالاهای خود، بر خلاف بازارهای واقعی که قیمت محلی را مد نظر قرار می دهند، قیمت عرفی جهانی را ارائه می دهند که ممکن است در مقایسه با یک بازار محلی در یک منطقه جغرافیایی گران تر و در مقایسه با یک بازار دیگر ارزان تر باشد . لذا نمی توان قیمت های جهانی را با قیمت های منطقه ای قیاس نمود^[۱۱۶] .
طبیعی است اگر ثمن معامله ای هم از قیمت بازارهای الکترونیکی و هم از بازارهای واقعی گران تر باشد، خیار غبن جاری خواهد بود .
اما نکته ای که باید به آن توجه نمود این است که خرید از طریق بازار های الکترونیکی نیز در بساری از موارد در محیط محلی انجام می شود. برای نمونه یک بازار یا فروشگاه الکترونیکی در یک شهر کوچک و محلی اقدام به ارائه کالاها و خدمات مورد نیاز مشتریان می نماید. اگر در این حالت فروشنده قیمت کالاهای ارائه شده را بر اساس قیمت های بین المللی ارائه و به فروش برساند آیا می توان بیان داشت که بیع واقع شده صحیح بوده و خریدار مغبون نشده است؟ برای نمونه فروشنده در فروشگاه اینترنتی خود اقدام به ارائه یک کامپیوتر همراه با قیمت دو میلیون و پانصد هزار تومان می نماید. این در حالی است که قیمت مبیع مذکور در بازار سنتی به قیمت یک میلیون و پونصد هزار تومان می باشد. حال اگر خریدار در همان محل و شهری باشد که فروشنده قرار دارد آیا به صرف اینکه قرارداد از طریق الکترونیکی واقع شده و قیمت ها بر اساس فروشگاه اینرنتی بین المللی می باشد نمی توان به خیار غبن استناد نمود؟
بدون شک پاسخ منفی می باشد. خیار غبن از قواعد عام قراردادها تلقی می شود و در هر موقعیتی که ضرری از این طریق به یکی ازمتعاملین وارد شود وی حق فسخ قرارداد را خواهد داشت. این موضوع بیشتر زمانی اهمیت پیدا می کند که قراردادهای الکترونیکی صرفا به قراردادهای منعقد شده از طریق اینترنت اطلاق نمی گردد بلکه قراردادهای منعقده از طریق سایر وسایل ارتباطی را نیز شامل می گردد. از سوی دیگر مساوی بودن قیمت فروشگاه اینترنتی با سایر فروشگاه های فضای مجازی نمی تواند مجوزی برای رد حق خیار خریدار تلقی گردد چرا که هر قراردادی را باید بر اساس شرایط وقوع آن در نظر گرفت. یکی از مهمترین این شرایط، محل و قوع عقد و اجرای آن می باشد. پس چگونه می توان وقوع قرارداد مربوط به فروش کامپیوتر در شهر ری را با قرارداد فروش همان مبیع در نیویورک یکی دانست؟
از سوی دیگر باید توجه داشت که خیار غبن را باید با توجه به تمام شرایط وقوع قرارداد در نظر گرفت؟ برای نمونه انتقال و حمل کالا را باید بر قیمت ان افزود.
بند سوم - خیار عیب
طرفین قرارداد با هدف دست یافتن به مبیع سالم اقدام به انعقاد قرارداد می نمایند. بر همین اساس در مواردی که مبیع معیوب باشد خریدار می تواند قرارداد را فسخ نماید. این قاعده در ماده۴۲۲ق.م. به صراحت بیان گردیده و برای خریدار مبیع معیوب حق فسخ و یا اخذ ارش را در نظر گرفته است. در خصوص ماهیت عیب در میع گفتگو فراوان می باشد و بحث مستقلی را می طلبد با این حال در این مقال فقط به این نکته اکتفا می گردد که فقها در این خصوص معیار های گوناگونی را ارئه داده اند برخی بر این عقیده اند که عیب در مبیع وقتی مصداق پیدا می نماید که نسبت به خلقت اصلی اشباه آن زیادی یا کاستی داشته باشد به نحوی که نوع این مبیع دارای ان وصف نمی باشد. برای نمونه حیوان خریداری شده دارای یک چشم باشد یا یک پای اضافی داشته باشد و.. این نظر در فقه مشهورترین نظر می باشد^[۱۱۷]. این معیار بیشتر در خرید و فروش حیوانات و هر موجود زنده ای که «اصل خلقت» آن ضابطه معینی در خلقت دارد مورد استفاده قرار می گیرد^[۱۱۸]. با این حال نباید این نظر را بصورت کامل پذیرفت چرا که می توان با تفسیر عبارت «خلقت اصلی» با کمی مسامحه انرا نسبت به کالاهای تولیدی نیز به کار برد. به بیان رساتر در مورد کالاها مصنوعی نیز معیار و مقیاسی برای تولید آنها وجود دارد و نمونه متعارف آن به عنوان ملاک قرار میگیرد. پس در مورد خودرویی که باید دارای ویژگیها و مشخصات سایر اشباه خود بوده و بر اساس همین معیار خریداری شده است اما در واقع فاقد خصوصیات مورد نظر می باشد می توان از معیار فوق استفاده نمود.پس اگر در خرید یک دستگاه خودروی سواری عرف معمول بر داشتن کیسه هوا یا ترمز ای بی اس باشد یا بنای طرفین بر این امر تعلق گیرد، در صورتی که مبیع تسلیم شده فاقد آنها باشد بدون شک می توان به خیار عیب استناد نمود.
با این حال امروز دز این خصوص معیاری برای تحقق خیار عیب مورد استناد و استفاده قرار می گیرد که از ارزش کالا یا انتفاع مورد نظر بکاهد^[۱۱۹]. معیاری که به نظر می رسد نسبت به معیار قبلی جامع و کامل می باشد.
خیار عیب در قراردادهای سنتی در مواردی مورد استناد قرار می گیرد که عیب مبیع؛ پنهانی و موجود در زمان عقد باشد. خیار عیب از جمله قواعد عامی می باشد که در همه قراردادهای معوض مورد استفاده قرار میگیرد و در این مورد اختصاص به عقود معین و سنتی ندارد
بر همین مبنا در قراردادهای الکترونیکی و از راه دور نیز می توان از این نوع خیار استفاده نمود. در این نوع قرارداد ها استفاده از خیار عیب مصادیق بیشتری پیدا می نماید چرا که وجود عیب در کالاهای ارائه شده با توجه به اینکه به وصف فروخته شده و مورد مشاهده خریدار قرار نمی گیرد احتمال بیشتری دارد. با این حال باید در تحقق خیار عیب در این نوع قراردادها باید شرایط کلی وقوع قرارداد و سایر امور را نیز در نظر گرفت. بر همین مبنا اگر کالایی که در بازار سنتی به قیمت هر واحد هزار تومان عرضه می شود اگر در این بازار به قیمت هفتصد تومان عرضه شود بدون شک باید از برخی ویژگیهای معمول کالا و از اصالت کامل مبیع دست شست. و به استناد عدم وجود آنها به خیار عیب تمسک جست.
بند چهارم - خیار تدلیس
در حقوق ایران گفته اند تدلیس یعنی پوشاندن عیب یا وانمود کردن وصف کمال در موضوع مورد معامله که در واقع وجود ندارد، مشروط بر آنکه طرف مقابل فریفته شود . تدلیس بر اساس ماده ۴۳۸ قانون مدنی عبارت است از انجام اقدامات و اعمالی که منجر به فریب طرف مقابل گردد. این عملیات می تواند منجر به فریب طرف مقابل یا منجر به تصور اشتباه او در خصوص مورد معامله یا شرایط عقد گردد. با این حال اقدامات فریبکارانه ای منجر به تحقق تدلیس خواهد شد که پیش از انعقاد قرارداد بوده و منجر به ترغیب طرف مقابل برای انجام معامله باشد اما اقداماتی که برای انجام عملیات اجرائی صورت پذیرد تدلیس نمی باشد.^[۱۲۰] با این حال نمی توان هر دروغ یا تبلیغ گزافه ای را تدلیس نامید، برای تحقق تدلیس لازم است تقصیر رخ دهد و این تقصیر بر مبنای قانون و عرف مورد سنجش قرار می گیرد. تبلیغات معمول گرچه برای ترغیب مشتریان صورت میپذیرد اما به واقع تدلیسی در این گونه موارد رخ نمی دهد به همین جهت شخصی که با مشاهده تبلیغات اقدام به خریداری کالائی نماید نمی تواند برای استفاده از خیار تدلیس به فریبنده بودن تبلیغات استناد نماید.
در مواردی که خریدار به دلیل خود خواهی یا غرور از بازرسی مورد معامله امتناع نماید با اینکه با اندک بررسی می توانست واقعیت را بدست آورد، بازهم تدلیس رخ داده است چرا که بی مبالاتی خریدار مسولیت ناشی از عدوان و سوء نیت عمد بایع را از بین نخواهد برد^[۱۲۱]. بر همین مبنا یکی از مهمترین شروط تحقق تدلیس بکاربردن حیله و تقلب توسط مدلس برای قانع نمودن طرف مقابل جهت انعقاد عقد می باشد.نکته ای که باید به آن توجه نمود این است که تدلیس در امور فرعی قرارداد باعث ایجاد حق فسخ می شود و تدلیس در امور اساسی قرارداد منجر به تحقق اشتباه و در نهایت بطلان معامله می گردد. بر این اساس در تدلیس فرعی آنچه که اهمیت دارد انجام عملیات متقلبانه توسط بایع یا ثالث با تبانی بایع می باشد در غیر این صورت و به صرف تبلیغات سوء و دروغ توسط ثالث برای طرف مقابل خیار ایجاد نمی گردد.^[۱۲۲]
با توجه به اینکه در قراردادهای منعقده در فضای الکترونیک پرداخت بصورت نقد صورت می پذیرد و مبادله کالا با ثمن انجام می شود به طور معمول تدلیس از سوی بایع انجام می شود نه مشتری، مگر آن که به نحوی بر معاوضه کالا توافق نمایند که این در در فضای الکترونیکی به ندرت رخ می دهد . بر همین اساس با توجه به اشتراکات موجود بین قراردادهای الکترونیکی و قراردادهای سنتی در تحقق تدلیس بین این عقود تفاوت چندانی وجود ندارد بر همین اساس خریدار الکترونیکی از همان حقوق دارنده حق خیار خریدار سنتی برخوردار می باشد با این تفاوت که ابزار و عرف اعمال خیار در قراردادهای الکترونیکی متفاوت از قراردادهای سنتی خواهد بود.
باید توجه داشت که در انعقاد قراردادهای الکترونیکی، از آنجا که گاهی یکی از طرفین یا هردوی آنها از نماینده الکترونیکی استفاده می کنند، برخلاف اشتباه که نماینده الکترونیکی نیز ممکن است مرتکب شود، تدلیس از سوی نماینده الکترونیکی قابل تحقق نیست . چرا که نماینده الکترونیکی اساسا اوصاف خوب یا بد را نمی تواند تشخیص دهد تا آنها را وانمود یا پنهان کند^[۱۲۳].
بند پنجم - خیار تخلف شرط
خیار تخلف شرط عبارت است از این که در ضمن یک عقد طرفین شرطی را مقرر کرده باشند و مشروط علیه عمل به شرط ننماید، در این صورت مشروط له حق خواهد داشت در صورت وجود سایر شرایط معامله را فسخ نماید.
شروط ضمن عقد سه نوع هستند که در ماده ۲۳۲ قانون مدنی احصاء و توضیح داده شده اند : ۱- شرط صفت ۲- شرط فعل ۳- شرط نتیجه .
ماده ۲۳۵ قانون مدنی اشعار می دارد : « هر گاه شرطی که در ضمن عقد شده است شرط صفت باشد و معلوم شود آن صفت موجود نیست کسی که شرط بنفع او شده است‌ خیار فسخ خواهد داشت. » بنا بر این اگر شرط مورد توافق شرط صفت باشد و بعد از معامله معلوم شود آن صفت در موضوع معامله موجود نیست ، مشروط له حق فسخ معامله را دارد .
اما اگر شرط ضمن عقد شرط فعل باشد و مشروط علیه از اجرای شرط خودداری کند، مشروط له می تواند برای الزام مشروط علیه به اجرای شرط به حاکم مراجعه کند . حاکم مشروط علیه را ملزم به اجرای شرط می کند و اگر انجام ندهد و موضوع شرط توسط شخص دیگری ممکن باشد، باهزینه مشروط علیه توسط دیگری اجرا می شود ولی اگر توسط دیگری قابل اجرا نباشد مشروط له حق فسخ خواهد داشت . ( مواد ۲۳۸ و ۲۳۹ قانون مدنی )
در قراردادهای الکترونیکی نیز همانند عقود سنتی ممکن است طرفین بر شروط ضمن عقد توافق نمایند . از آن جا که در این قراردادها، عموما تامین کننده از طریق تبلیغات و بیان اوصاف و ویژگیهای کالا یا خدمات جنس خود را به فروش می رساند، بنا براین امکان تحقق شرایطی که خریدار بتواند از خیار تخلف شرط به سبب فقدان شرط صفت توافق شده در موضوع معامله استفاده نماید بسیار بیشتر از قراردادهای سنتی است که معمولا خرید و فروش با رویت صورت می گیرد .
در بیع الکترونیکی ، قواعد حاکم بر خیار تخلف شرط نیز همانند سایر قواعد حاکم، همان قواعد بیع سنتی است . اما ماده ۴۰ قانون تجارت الکترونیکی قاعده ای را وضع نموده است که در حقوق سنتی بی سابقه می نماید. این ماده بیان داشته است : « تأمین کننده می‌تواند کالا یا خدمات مشابه آنچه را که به مصرف کننده‌ وعده کرده تحویل یا ارائه نماید مشروط بر آن که قبل از معامله یا درحین انجام معامله آن را ‌اعلام کرده باشد. » گفته شد که اگر مورد معامله صفات توافق شده را نداشته باشد مشروط له حق فسخ معامله را دارد حال آن که این ماده برخلاف قاعده موصوف به فروشنده این اختیار را داده است که کالا یا خدمات مشابه آنچه که توافق شده است را به مصرف کننده بدهد چه مورد معامله عین معین باشد چه کلی باشد . البته این استثنا بر قاعده مشروط بر آن است که فروشنده قبل از انجام معامله یا در حین انجام معامله آن را اعلام کرده باشد و الا نمی تواند از حکم این ماده استفاده کند^[۱۲۴] .
بند ششم - خیار مجلس، حیوان و تاخیر ثمن
در حقوق ایران خیار مجلس عبارت از این است که در بیع حضوری طرفین می توانند قبل از آن که مجلس عقد بر هم بخورد، بیع منعقد شده را فسخ نمایند . این خیار مختص بیع است . گفته می شود زمانی که انعقاد بیع به وسیله ابزارهای سریع ارتباطی ، نظیر تلفن ، صورت می گیرد این خیار جاری نمی شود . بدین استدلال که در این مورد به خصوص ، عقد بیع که عقدی لازم است، فسخ عقد استثنایی است بر قاعده کلی، و در موارد استثنا باید با تفسیر مضیق به همان مورد استثنا بسنده کرد . حال در قراردادهای الکترونیکی سوال این است که آیا در انعقاد بیع به وسیله اتاق گفتگو که طرفین مانند فضای واقعی، در فضای مجازی هم چهره هم را می بینند و هم صدای هم را می شنوند، خیار مجلس اعمال می شود ؟ در این مورد نیز مانند بسیاری از مسائل حقوق قراردادهای الکترونیکی، نظر حقوقی یا رای قضایی ارائه نشده است، اما می توان با همان استدلال قبل، یعنی استثنا بودن خیار مجلس بر اصل لزوم، و نیز به این جهت که عرفا نمی توان عنوان « مجلس » را همان گونه که در ذهن مقنن بوده است به چنین ارتباطی تسری داد به عدم اعمال خیار مجلس نظر داد . چرا که بسیاری از ارتباطاتی که در مجلس حضوری ممکن است وجود داشته باشد، مانند دست دادن، در اتاق گفتگو وجود ندارد^[۱۲۵] .با این حال برای درک بهتر موضوع باید به قواعد خاص خیار مجلس و شرایط اصلی تحقق آن توجه نمود وگرنه از باب اصل لزوم نمی توان خیار مجلس را نفی نمود. چرا که قرارداد واقع شده در محیط مجازی یا قرارداد واقع شده از طریق تلفن و .. نیز عنوان بیع را با خود به همراه دارد. بر همین مبنا باید دنبال معیار دیگر و اصل جازم دیگری برای نفی وجود خیار مجلس در این گونه قراردادها گشت. حضور فیزیکی طرفین معامله در مجلس عقد مهمترین معیار وجود خیار مجلس می باشد. بر همین اساس در تمامی مواردی که حضور فیزیکی افراد در مجلس عقد منتفی می باشد خیار مجلسی نیز وجود ندارد.پس اگر از طریق ویدئو کنفرانس قراردادی منعقد گردد هر چند فاصله بین دو محل مقصد و مبداء بسیار اندک و در حد دو ساختمان مجزا باشد بازهم خیار مجلسی بین طرفین وجود نخواهد داشت. گرچه وجود ارتباط فکری بین طرفین برای انعقاد قرارداد لازم می باشد اما تحقق خیار مجلس منوط به این ارتباط فکری نمی باشد^[۱۲۶]. بر همین مبنا و با توجه به اینکه طرفین قرارداد در عقود الکترونیکی طرفین به طور فیزیکی در مجلس عقد حضور ندارند و ارتباط فکری نیز برای تحقق این نوع خیار کافی نمی باشد باید از وجود این نوع خیار در قرارداد های الکترونیکی چشم پوشید.
البته در این خصوص نظر مخالف نیز وجود دارد و برخی از صاحب نظران به امکان فسخ قرارداد الکترونیکی به استناد خیار مجلس قائل هستند^[۱۲۷] . اینان بین قراردادهای منعقده به صورت آنی در محیط مجازی، مانند عقد منعقده از طریق اتاق چت، با قراردادهایی که به صورت غیر همزمان واقع می شوند، مانند عقد واقع شده از طریق وب سایت، تفاوت قائل شده و در قراردادهای آنی مجلس عقد را قابل تصور دانسته و قائل به خیار مجلس در این قراردادها شده اند^[۱۲۸] . استدلال این صاحب نظران این است که در مجلس عقد رابطه روانی طرفین کافی است و نیازی به حضور طرفین در یک مجلس نمی باشد .
خیار حیوان نیز از توابع عقد بیع می باشد و خاص این نوع قراردادها می باشد با این حال تحقق این نوع خیار منوط به ارتباط فیزیکی بین متعاقدین نمی باشد. بر همین اساس در تمامی مواردی که عقد بیعی منعقد گردد و موضوع مبادله حیوان زنده باشد انتقال گیرنده با استناد خیار حیوان می تواند عقد را فسخ نماید. در این خصوص نمی توان با استناد به استثنائی بودن خیار حیوان و اصل لزوم قراردادها اینگونه انگاشت که این خیار ویژه عقود سنتی می باشد چرا که مبنای خیار در عقود سنتی و الکترونیکی یکی بوده و امکان استثناء نمودن یکی از دیگری امکان پذیر نمی باشد.
علاوه بر آن ماده ۴ قانون تجارت الکترونیکی اشعار می دارد « درمواقع سکوت و یا ابهام باب اول این قانون، محاکم قضایی باید بر اساس‌ سایر قوانین‌ موضوعه و رعایت چهارچوب‌ فصول و مواد مندرج در این‌ قانون، قضاوت‌ نمایند. » . بر این اساس در صورت سکوت قانون باید به قوانین دیگر از جمله قانون مدنی مراجعه کرد . از جمله احکام مندرج در این قانون مسائل مربوط به خیار حیوان است، بنا بر این احکام این خیار در بیع الکترونیکی نیز جاری خواهد بود .
پس باید با بهره گرفتن از اصول کلی و مبنای خیار حیوان اینگونه بیان داشت که در عقود الکترونیکی و از راه دور نیز می توان به خیار حیوان استناد نمود.
در مواردی که عقد بیعی واقع گردد اما خریدار اقدام به تحویل ثمن به فروشنده ننماید با توجه به اینکه فروشنده در موقعیت خطرناکی قرار می گیرد قانونگذار به وی امکان فسخ قرارداد را داده است. بر همین اساس در مواردی که مبیع معین بوده و تحویل خریدار نگشته باشد و خریدار نیز ثمن را تحویل نداده باشد فروشنده حق فسخ بیع را خواهد داشت(ماده۴۰۲ق.م.). در قرارداد های الکترونیکی نیز امکان اعمال خیار تاخیر ثمن وجود دارد با این حال با توجه به این که در این گونه قراردادها فروشنده ابتدا ثمن را دریافت می نماید تحقق عملی آن بسیار نادر می باشد مگر در قراردادهایی که از طریق تلفن انجام می گردد که امکان استفاده از آن می تواند شایع باشد. بر همین مبنا نمی توان صرفا به این دلیل که قراردادهای الکترونیکی از طریق وسایل ارتباطی الکترونیکی منعقد می گردند از استناد به این خیارات استثناء نمود.
بند هفتم - سایر خیارات
علاوه بر خیارات ذکر شده در بالا سایر خیارات موجود در قانون مدنی در خصوص عقود الکترونیکی نیز کاربرد دارد و می توان به انها استناد نمود. از جمله این خیارات می توان به خیار تبعض صفقه و خیار تفلیس اشاره نمود. در قانون تجارت الکترونیکی نیز برای خریدار امکان بر هم زدن فسخ قرارداد به دلیل عدم امکان اجرای تعهدات قراردادی نیز پیش بینی شده است( ماده ۳۹ قانون تجارت الکترونیکی ) . بر همین مبنا می توان این نوع خیارات را نیز به خیارات مصرح در قانون مدنی اضافه نمود .
گفتار چهارم : حق انصراف
بند اول: احکام و ویژگی های حق انصراف
قانون تجارت الکترونیکی ایران، مصوب سال ۱۳۸۲، در ماده ۳۷ خود حقی را با عنوان « حق انصراف» نام می برد و جریان آن را در خرید و فروش اینترنتی می پذیرد . متن این ماده اشعار می دارد : « در هر معامله از راه دور مصرف کننده باید حداقل هفت روز کاری، وقت ‌برای انصراف (‌حق انصراف) از قبول خود بدون تحمل جریمه و یا ارائه دلیل داشته باشد.‌ تنها هزینه تحمیلی بر مصرف‌کننده هزینه بازپس فرستادن کالا خواهد بود.»
ماده ۳۸ این قانون جزئیات حق مذکور را بیان می دارد : « شروع اعمال حق انصراف به ترتیب زیر خواهد بود:
‌الف - درصورت فروش کالا‚ از تاریخ تسلیم کالا به مصرف کننده و درصورت ‌فروش خدمات‚ از روز انعقاد.
ب - در هر حال آغاز اعمال حق انصراف مصرف کننده پس از ارائه اطلاعاتی‌ خواهد بود که تأمین کننده طبق مواد (۳۳) و (۳۴) این قانون موظف به ارائه آن است.
ج - به محض استفاده مصرف کننده از حق انصراف‚ تأمین کننده مکلف است‌ بدون مطالبه هیچ‌گونه وجهی عین مبلغ دریافتی را در اسرع وقت به مصرف کننده مسترد ‌نماید.

پیشبینی بار و دیگری پیش بینی کوتاه مدت از سرعت باد پیشِ رو میباشد برای نمونه در [۲۴] پیش بینی سرعت باد به کمک شبکه های عصبی و در [۲۵] به کمک نظریه خوشه ای ^[۱۹] انجام شده است.

۲-۳-۴-کنترل فرکانس به کمک روش کنترل بار- فرکانس
در روش کنترل خودکار فرکانس-بار^[۲۰] انحراف فرکانس سیستم یک متغیر حالت با کمک الگوریتم پخش بار محاسبه می گردد این فرمولاسیون به شناسایی نقطه عملیاتی ژنراتورهای بادی بعد از عمل کنترل اولیه فرکانس زمانیکه عدم تعادل توان رخ می دهد،کمک می کند[۲۶] .
بطور مثال در [۲۷] طرح کنترل فرکانسی بار با بهره گرفتن از روش کنترل پیش گویانه مدل در یک سیستم قدرت چند ناحیه ای در حضور توربین های بادی ارائه گردیده است در سیستم مورد مطالعه هر کنترل کننده محلی به طور مستقل طراحی شده است، با این روش کنترلی سیستم حلقه بسته پایدار می گردد .
علاوه بر روش های کنترل فرکانس ،روش های قیمت گذاری و صرفه اقتصادی و میزان دسترس پذیری و بررسی تولید بهینه این منابع در شرایط مختلف مسئله مهمی است که در [۲۸] به آن پرداخته شده است. محققان بر این مسله تاکید می کنند که کنترل بار-فرکانس^[۲۱] مساله بسیار پر سودی در بازار برق است چرا که بستر تبادل انرژی را مساعد می کند.از مزایای این روش می توان به:
اطمینان از صفر بودن خطای فرکانس در حالت ماندگار
کمینه کردن انتقالات بدون برنامه ی توان، از طریق خطوط ارتباطی^[۲۲] با مناطق کنترلی همسایه
دنبال کردن مناسب بار و کاهش اغتشاشات

جدول ۱-۱- دسته بندی منابع بر حسب موضوع
در جدول ۱-۱ به دسته بندی منابع بر حسب موضوع مورد بررسی پرداخته شده ،همانطور که می بینم اکثر تحقیقات بر روی کنترل منابع باد و تعدادی نیز بر روش های کنترل تولید فتو ولتائیک متمرکز شده اند.
همچنین سیستم های مورد بررسی از نوع سیستم های مجزا ^[۲۳] بوده و کمتر به سیستم بهم پیوسته پرداخته شده است.
۲-۴-روش مورد استفاده در این پایان نامه
با توجه به تولید تصادفی و متغیر با زمان منابع تجدید پذیر به یک سیستم کنترل لحظه ای و پویا ^[۲۴] نیاز داریم، ولی روش های کنترلی مانند الگوریتم ژنتیک^[۲۵] [۲۹]و[۳۰] ،شبکه های عصبی^[۲۶] [۳۱] و[۳۲] و یا منطق فازی^[۲۷] [۳۳]و[۳۴] که به حجم بالای پردازش نیاز دارند ،کارایی نخواهند داشت زیرا زمانبر بوده و سیستم کنترل را دچار وقفه خواهند کرد .همچنین روش های مبتنی بر پیش بینی، بر اساس احتمالات صورت گرفته و نتایج دقیق و قطعی نخواهند بود و خطاهایی در آنها وجود دارد. همچنین کنترل زاویه گام همانطور که گفته شد،زمانی که سرعت باد به حداکثر مقدار مجاز می رسد یا از آن بیشتر می شود ، میزان تولید در حد بالایی قفل می شود بنابراین این روش کنترلی دیگر به تنهایی پاسخگو نخواهد بود.
در چنین شرایطی یکی از گزینه های قابل قبول، استفاده از سیستم تزریق توان می باشد. بطویکه با برقراری تعادل بین عرضه و تقاضا فرکانس را به حد مطلوب برساند.
ساخت چنین سیستم کنترلی نیازمند این مساله است که کنترل کننده بدنه کنترلی وابسته به پارامترهای داخلی خود سیستم داشته باشد؛ و هدف این خواهد بود که سیستم کنترل به تغییرات داده های خود به شدت حساس بوده و تغییرات را مدیریت کند.
در این پایان نامه تمرکز بر روی استفاده از یک کنترل کننده برای تصمیم گیری و هماهنگ کردن تمام واحدهای تولید ، جهت کمینه کردن نوسانات فرکانس می باشد. سامان دادن کنترل کننده هایی برای تمام واحدهای تولید اگر به درستی انجام گردد و مدیریت شود میتواند نوسانات فرکانس را به طرز قابل قبولی کاهش دهد. برای دستیابی به این هدف از تزریق توان بهره برده شده که هم برای کنترل واحدهای حرارتی معمول و هم برای کنترل واحدهای بادی و خوشیدی به کار رفته، بطوریکه کلیه واحدها را با تعیین توان مرجع برای آنها و مقایسه آن با توان تولیدی اندازه گیری شده، کنترل می کند.[۳۵] چنین دستورات برای باتری ذخیره ساز موجود در شبکه نیز اتخاذ می گردد تا تمام این هماهنگی ها در جهت بهبود پایداری و کیفیت توان شبکه منسجم شوند.
سیستم مورد بررسی بدین صورت عمل می کند که، انرژی منابع تجدید پذیر باد و خورشید در صورت تولید مازاد توسط باتری ذخیره می شود و توسط مبدل های^[۲۸] قدرتی که واسطه اتصال آنها به شبکه می باشد،توان تزریقی به شبکه کنترل می گردد تا این منابع بطور سودمند مورد بهره برداری قرارگیرند به طوری که سیستم در حضور واحدهای بادی و خورشیدی نیز قادر به کارکرد قابل قبول بوده ، نوسانات و پایداری شبکه را مورد تهدید قرار ندهند.[۳۶]
این مساله نیازمند وجود یک کنترل کننده در سیستم است. ذخیره ساز باتری نیز باید بتواند زمانی که فرکانس سیستم کمتر از مقدار نامی است انرژی تخلیه کند^[۲۹] و زمانی که فرکانس سیستم بالاست انرژی از آن جذب کند^[۳۰] [۳۷].فاکتور مهم در بهره برداری از باتری هزینه کل است،که با حداقل کردن ظرفیت واحد ذخیره کاهش می یابد. اگرانحراف در فرکانس سیستم  از مقدار نامی اش  رخ دهد کنترلر باید ظرف چند ثانیه فرکانس را به داخل باند مجاز حول مقدار نامی فرکانس تنظیم کند . [۳۸]
در این پروژه بر خلاف روش های پیشنهادی نظیر [۳۹] که به پیش بینی سرعت باد نیازمند است، چنین پیش نیازی لازم نداشته و همچنین نیازی به کنترل نمودن زاویه گام توربین بادی نیست. همچنین در مقایسه با روش پیشنهادی با روش های پیشبینی محور، باید اشاره نموده که روش های مبتنی بر پیش بینی عموما دقت بسیار بالایی نداشته و برای انجام آنها به نصب تجهیزات اضافی و داشتن مقداری تاخیر در محاسبات نیازمند است [۴۰] ؛ در حالی که روش پیشنهادی نیازمند چنین پیش شرط هایی نیست؛ به علاوه راهکار ارائه شده همچون روشهایی نظیر [۴۱] ، [۴۲] بر اساس شبکه های عصبی، الگوریتم ژنتیک و یا دیگر الگوریتمها پیچیده و زمان بر نمی باشند.
۲-۵-نتیجه گیری
در این فصل، توصیفی از سیستمهای قدرت امروزی، نوین به دست داده شد، و چالشهای موجود در شبکه های امروزی که معلول این تغییرات گسترده اند، توصیف گردید. همچنین مطالعات و تحقیقات صورت گرفته در این زمینه بیان گردید ، مهندسین امروز به این نتیجه رسیده اند که با تنش ها و چالشهای موجود در شبکه های قدرت امروزی، امکان استفاده از کنترل کننده های کلاسیک قدیمی وجود ندارد. در این راه، روش تزریق توان پیشنهاد شد .
در فصل بعد به معرفی سیستم مورد مطالعه می پردازیم.
فصل سوم
ساختار سیستم مورد مطالعه و روش کنترل پیشنهادی
- ۱-۳مقدمه
در این فصل ابتدا سیستم قدرت مورد مطالعه ای که در این پایان‌نامه به کار رفته، مورد بررسی قرار می‌گیرد. سپس نحوه تولید توان توسط ژنراتور های سنکرون واحد تولید متداول بیان می گردد و بعد از آن کنترل فرکانس در سیستم قدرت چند ناحیه ای بطور مفصل توضیح داده خواهد شد. همچنین روش کنترل تولید منابع تولید بادی و فتو ولتائیک معرفی شده و سپس ساختار کلی روش پیشنهادی این پایان نامه توسط بلوک دیاگرام مربوطه توضیح داده خواهد شد.

واریانس برابر فرض نشده

۰۰۰٫
۰۰۰٫

۴۸
۴۷٫۹۶۱

۳۳٫۵۳۱-
۳۳٫۵۳۱-

۵۷۸٫

۳۱۴٫

بعد از سلامت
واریانس برابر فرض شده

همانطور که در جدول شماره ۴-۲۰ مشاهده میشود با توجه به اینکه نسبت t محاسبه شده با درجه آزادی ۴۸ یعنی (۵۳/۳۳) از نسبت t جدول در سطح ۵/۰ یعنی (۰۲/۲) بزرگتر است بنابراین میتوان نتیجه گرفت که در خرده مقیاس سلامت روانی تاثیر نقاشی درمانی در گروه آزمایش معنادار بوده است.

فصل پنجم:
بحث و نتیجه‌گیری
مقدمه
در این فصل به بحث و بررسی پیرامون نتایج به دست آمده از پژوهش پرداخته می‌شود و سپس کاربردهای عملی و نظری پژوهش به همراه پیشنهادات و محدودیت‌های تحقیق ارائه می‌گردد.
۵-۱- بحث و تحلیل نتایج
بر طبق آنچه در پیشینه مورد بحث قرار گرفت و با توجه به تحلیل‌های مختلف که از هنردرمانی به طور عمده و نقاشی درمانی به طور ویژه بیان گردید و در فصل دوم به تفصیل ذکر آنها پرداختیم، نقاشی‌درمانی فرصت‌هایی را فراهم می‌سازد که فرد را در ضمن کسب تجربه‌های موفقیت‌آمیز و افزایش مهارتها، قادر می‌سازد تا به کمک خلق تصاویر، احساسات درونی خود را آشکار ساخته و به وسیله فرافکنی تعارضات، ترس‌ها، آرزوها و دیگر احساسات درونی به نوعی تخلیه هیجانی دست یابد. بررسی نتایج به دست آمده از پژوهش و مشاهده تفاوت معنی‌دار در کاهش می‌زان پرخاشگری دانش‌آموزان گروه آزمایشی نسبت به دانش‌آموزان گروه گواه، پس از اجرای نقاشی درمانی به عنوان یک برنامه مداخله‌ای، بیانگر این نکته است که نقاشی درمانی افراد عادی به پالایش احساسات کمک می‌کند،پ و منجر به کاهش رفتارهای پرخاشگری می‌‌گردد. بررسی کمی نتایج به کمک تحلیل کوواریانس بیانگر کاهش معنی‌دار در میزان رفتارهای پرخاشگرانه گروه آزمایشی نسبت به گروه گواه بود و در جهت تأیید پژوهش‌های پیشین می‌باشد. نقاشی‌درمانی از طریق برون افکنی احساسات و افکار به فرد کمک می‌کند تا خود را با محیط سازگار کند.
بررسی و تحلیل غیرکمی نتایج نشانگر اینست که دانش‌آموزان عادی نیز می‌توانند از نقاشی برای بیان غمها، شادی‌ها، ترسها، اضطراب‌ها و آرزوهای خود بهره‌گیرند.
بر اساس تحلیل نقاشی‌ها به نظر می‌رسد، نقاشی دانش‌آموزان که در واقع در سطح هوشی بالاتر و سنین بالاتر (پانزده سال به بالا) هستند در واقع به مرحله حقیقت‌گرایی در نقاشی دست پیدا کرده‌اند، کمتر از نقاشی کودکانی که در سنین پایین‌تر هستند بیانگر حالات درونی و افکار و احساسات آنان است.
با توجه به تحلیل نقاشی‌ها می‌توان به این نتیجه رسید که افراد گوناگون بر اساس وضعیت خاص خود به نقاشی درمانی پاسخ می‌گویند. بدین‌صورت که برخی از کودکان خیلی زود می‌توانند به کمک نقاشی با دیگران ارتباط برقرار کنند در حالی که برخی از آنان به طوری که از نقاشی‌ها دیده می‌شود دیرتر به برون‌فکنی احساسات و عواطف خود می‌پردازند و گاهی تا چند جلسه برخی از کودکان حتی از کشیدن نقاشی خودداری می‌کنند و هیچ اثری از موجود زنده در نقاشی‌های آنان دیده نمی‌شود.
به این علت در نقاشی‌درمانی محدودیت زمانی از نظر تعداد جلسات نباید قائل شد تا هر کس به تناسب وضعیت خود، از جلسات درمان بهره لازم را ببرد. پرخاشگری آثار نامطلوبی بر رفتارهای بین فردی و همچنین اثر ناخوشایندی بر حالات درونی و روانی افراد می گذارد. روش گوناگونی برای کاهش رفتارهای پرخاشگرانه کودکان وجود دارد که از آن جمله هنر درمانی که به اشکال گوناگونی مانند نقاشی درمانی، موسیقی درمانی، بازی درمانی و نظایر آن صورت می گیرد که فرض اساسی آن این است که بیان عاطفه در هنر اثر شفابخشی دارد. نقاشی وسیله ی بیانی گیرا و ممتازی است که می تواند تاثیر قابل ملاحظه ای در تکامل هوشی و افزایش قابلیت ها و رشد نیروهای خلاق داشاه باشد. کودک می تواند به کمک آن نوعی ارتباط روحی با دیگران برقرار کند. بنابراین می توان از این طریق به روحیات و تمایلات و شخصیت او پی برد. از طریق نقاشی می توان به هوش کودک پی برد و به آنها کمک کرد که تعارضات و مشکلات را حل کنند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که تفاوت معناداری در نمرات پرخاشگری دانش آموزان پسر گروه آزمایش، نسبت به دانش آموزان گروه کنترل پس از اجرای جلسات نقاشی وجود دارد که نشانگر آن است که نقاشی در کاهش رفتارهای پرخاشگرانه، کاهش افسردگی، کاهش وسواس، کاهش پارانویا، کاهش خود بیمارانگاری، کاهش روان پریشی، کاهش اضطراب، کاهش حساسیت بین فردی، کاهش فوبی و سلامت روان موثر است. بنابراین نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد که مداخله بر نتایج پس آزمون تاثیرگذار بوده است.
نتایج پژوهش حاضر نشان داد نقاشی درمانی بر کاهش افسردگی کودکان تأثیر دارد.
همان طور که در جدول شماره ۴-۲ مشاهده می شود با توجه به اینکه نسبت t محاسبه شده با درجه آزادی ۴۸ یعنی (۲۱/۱۹) از نسبت t جدول در سطح ۵/۰ یعنی (۰۲/۲) بزرگتر است بنابراین میتوان نتیجه گرفت که در خرده مقیاس افسردگی تاثیر نقاشی درمانی در گروه آزمایش معنادار بوده است
در تبیین فرضیه حاضر می توان بیان داشت از آنجایی که این اختلال بی علاقگی فعّالیتهای را درپی دارد که شخص مورد نظر قبلاً از انجام آن لذّت میبرد(قراچه داغی۱۳۸۷، ۵۰).و از طرفی چون نقاشی شرایطی را برای کودک فراهم می سازد تا بتواند ابراز وجود کند تاآنچه که در دل آشکار سازد و خواسته ها و آرزوهای خود را بیان کند . با ترسیم کودک احساس هویت و موجودیت خود را به دیگران نشان می دهد و بدینوسیله در محیط پیرامون خود کاوش کرده و من کودکانه اش را مطرح می سازد و همچنین نقاشی نوعی ارتباط روحی است که کودک می تواند با دیگران برقرار کند ، بدین ترتیب از نقاشی های کودک به روحیه ، تمایلات و شخصیت او پی می برند و این آشنایی ها در هدایت وی مؤثر می باشد . کودک در هنگام کشیدن نقاشی افکار خود را با حرکات ، نگاه ، قهر و آشتی ، بازی و جنجال ،سر و صدا و سکوت ، انزوا و پرخاشگری بیان می کند .بنابر این نقاشی درمانی در کاهش افسردگی کودکان تاثیر دارد.
نتایج پژوهش حاضر با نتایج پژوهش های پیشین از جمله: (سایمون ۱۹۹۶، ۱۷۶)، (گیلوری ولی^[۱۱۱] ،۱۹۹۴)، (کیلیک و شاروین^[۱۱۲] ،۱۹۹۷)، همخوان می باشد.
نتایج پژوهش حاضر نشان داد نقاشی درمانی بر کاهش خود بیمار انگاری کودکان تأثیر دارد.
همانطور که در جدول شماره ۴-۴ مشاهده میشود با توجه به اینکه نسبت t محاسبه شده با درجه آزادی ۴۸ یعنی (۹۰/۲۳) از نسبت t جدول در سطح ۵/۰ یعنی (۰۲/۲) بزرگتر است بنابراین میتوان نتیجه گرفت که در خرده مقیاس خود بیمار انگاری تاثیر نقاشی درمانی در گروه آزمایش معنادار بوده است.
در تبیین فرضیه حاضر نیز می توان بیان داشت از آنجا که در خود بیمار انگاری فرد علایم جسمی را غلط تفسیر کرده وبر همین اساس با این باور اشتغال خاطر پیدا میکند که دچار بیماری وخیمی است.این اشتغال خاطر سبب تخریب عملکرد یا عذاب وی میشود و سپس از بررسی کامل وردّ شدن بیماری های طبیّ، همچنان بر جا باقی میماند (کاپلان و سادوک ۱۳۸۸، ۳۵). و از آنجایی که در نقاشی درمانی نقاشی راهی است برای کمک کردن به کودک برای سازندگی بهتر با دنیای اطراف و تغییر در الگوهای رفتاری آنان می باشد بنابراین نقاشی درمانی میتواند بر کاهش خود بیمار انگاری کودکان تأثیر داشته باشد.
نتایج پژوهش حاضر با نتایج پژوهش های پیشین از جمله: (لویک ۱۹۸۳)، (جانسون وهمکاران ۱۹۹۶، ۱۷۷)، (مک نیف ۱۹۹۲، ۲۶۳)، (اشتاینبر^[۱۱۳] وهمکاران ۱۹۹۹، ۱۴۲)، همخوان می باشد.
نتایج پژوهش حاضر نشان داد نقاشی درمانی بر کاهش روان پریشی کودکان تأثیر دارد.
همان طور که در جدول شماره ۴-۶ مشاهده میشود با توجه به اینکه نسبت t محاسبه شده با درجه آزادی ۴۸ یعنی (۹۶/۲۱) از نسبت t جدول در سطح ۵/۰ یعنی (۰۲/۲) بزرگتر است بنابراین میتوان نتیجه گرفت که در خرده مقیاس روان پریشی تاثیر نقاشی درمانی در گروه آزمایش معنادار بوده است.
از آنجایی که شکل گیری باور هذیانی در فرد نزدیک به بیماری است که دچار هذیان تثبیت شده می‌باشدو محتوای هذیان ،شبیه هذیان بیمار دارای تثبیت شده است(کاپلان و سادوک ۱۳۸۸، ۴۱).و از آنجایی که با توجه به مواردی که در مورد نقاشی و اهمیت آن توضیح داده شد ، می توان از نقاشی برای رفع بسیاری از مشکلات عاطفی و روانی کودکان و کاهش قابل ملاحظه بسیاری از رفتارهای ناسازگارانه و روان پریش استفاده کرد از و این رفتارها که مسلما ریشه در عواطف ، روحیات و احساسات کودک داردو نقاشی یکی از روش های بسیار مفیدی است که می تواند ما را در کاهش این رفتار کمک کند
نتایج پژوهش حاضر با نتایج پژوهش های پیشین از جمله: (عناصر ۱۳۶۸، ۱۷۶)، (هیربدنیا ۱۳۷۷، ۱۴۲)، (لویک ۱۹۸۳، ۱۴۳)،همخوان می باشد.
نتایج پژوهش حاضر نشان داد نقاشی درمانی بر کاهش اضطراب کودکان تأثیر دارد.
همان طور که در جدول شماره ۴-۸ مشاهده میشود با توجه به اینکه نسبت t محاسبه شده با درجه آزادی ۴۸ یعنی (۵۲/۳۰) از نسبت t جدول در سطح ۵/۰ یعنی (۰۲/۲) بزرگتر است بنابراین میتوان نتیجه گرفت که در خرده مقیاس اضطراب تاثیر نقاشی درمانی در گروه آزمایش معنادار بوده است.
در تبیین پژوهش حاضر نیز می توان گفت از آنجایی که اضطراب خود انگاره هیجانی است که به دنبال به خطر افتادن «خود» با ارزشمندی انسان ایجاد می شود و این اضطراب وقتی ایجاد می شود که فرد می ترسد در فلان کار شکست بخورد، احمقانه عمل کند یا دیگران او را تایید نکنند. به این ترتیب هیجانات ناخوشایندی مثل احساس کناه با شرم در فرد ایجاد می شود وبه رفتار اجتناب رو می آورد (فیروز بخت ۱۳۸۵، ۴۳). و از آنجایی که دانش آموز معمولا در زمان پرداختن به نقاشی به آرامش بیشتری رسیده و به این نتیجه می رسد که برای هر مسئله ای راه حلی وجوددارد ، می توان بعضی از رفتارهای بد دیگران را نادیده گرفت و یا هر رفتاری که دیگران انجام می دهند بدنیست و نباید دیدمنفی نسبت به دیگران داشته باشد و یا در مورد خانواده اوو وظایفی که او در برابر خانواده اش داردو در واقع این روش ، راه حل بسیار مناسبی است .پس بنابر این نقاشی درمانی بر کاهش اضطراب کودکان تأثیر دارد.
نتایج پژوهش حاضر با نتایج پژوهش های پیشین از جمله: (اسکیف ،۱۹۹۸)، (ویلیامز ووود ۱۹۷۳، ۱۷۴)، (دنی^[۱۱۴] ،۱۹۷۲)، (وبلیامز ۱۹۷۷، ۲۱۵)،همخوان می باشد.
نتایج پژوهش حاضر نشان داد نقاشی درمانی بر کاهش وسواس کودکان تأثیر دارد.
همان طور که در جدول شماره ۴-۱۰ مشاهده میشود با توجه به اینکه نسبت t محاسبه شده با درجه آزادی ۴۸ یعنی (۱۵/۲۷) از نسبت t جدول در سطح ۵/۰ یعنی (۰۲/۲)بزرگتر است بنابراین میتوان نتیجه گرفت که در خرده مقیاس وسواس تاثیر نقاشی درمانی در گروه آزمایش معنادار بوده است.
در تبیین فرضیه حاضر نیز می توان بیان داشت،از آنجایی که وسواس فکری، افکار یا تصاویر تکراری و مزاحمی که ناخوشایند هستند وسواسهای عملی^[۱۱۵] رفتاری تکراری هستند که فرد احساس می کند مجبور به انجام آنهاست. مشخصه ocd، بروز وسواس‌های فکری، عملی یا هر دوی آنهاست در غالب موارد، فرد عمل وسواسی را انجام می دهد تا اضطراب ناشی از افکار وسواسی را کاهش دهد (کاپلان و سادوک ۱۳۸۸، ۳۵).و از آنجایی که در نقاشی درمانی می توانیم کودک را بعد از کشیدن نقاشی اش یاری کنیم تا آنچه را که کشیده مانند قصه یا داستان تعریف کند و بابیان آنچه که کشیده رفتارهای مطلوب را تقویت و رفتارهای نامطلوب او را کاهش دهیم بنحوی که به جای سرزنش ها و اوامر مستقیم به دانش آموز ، از طریق نقاشی او این رفتار ها را در او ایجاد یا کم کنیم .پس بنابر این نقاشی درمانی بر کاهش وسواس کودکان نیز تأثیر دارد.
نتایج پژوهش حاضر با نتایج پژوهش های پیشین از جمله: (لویک ۱۹۸۳)، (جانسون وهمکاران ۱۹۹۶، ۱۷۷)، (مک نیف ۱۹۹۲، ۲۶۳)، همخوان می باشد.
نتایج پژوهش حاضر نشان داد نقاشی درمانی بر کاهش حساسیت بین فردی کودکان تأثیر دارد.
همان طور که در جدول شماره ۴-۱۲ مشاهده میشود با توجه به اینکه نسبت t محاسبه شده با درجه آزادی ۴۸ یعنی (۶۷/۲۳) از نسبت t جدول در سطح ۵/۰ یعنی (۰۲/۲) بزرگتر است بنابراین میتوان نتیجه گرفت که در خرده مقیاس حساسیت بین فردی تاثیر نقاشی درمانی در گروه آزمایش معنادار بوده است.
در تبیین پژوهش حاضر نیز می توان بیان داشت از آنجایی که حساسیت در روابط بین فرد، فرد احساس عدم کفایت، خود کم بینی و احساس ناراحتی در ارتباط با دیگران می کند (کرمی۱۳۹۰، ۹۷).و از آنجایی که نقاشی گروهی روی یک سطح می تواند باعث دوری از تفاوت های فردی شده و راهی باشد که گروه بتواند با احساسات مشترک ، هم در سطح هوشیار و هم ناهشیار ، درباره ی یک موضوع مشترک کار کند . همچنین در نقاشی گروهی ، افرادی را که همانند خود هستند می بینند و به این ترتیب فضای محیطی آنان آرام تر و پذیراتر می شود.بنابر این نقاشی درمانی بر کاهش حساسیت بین فردی کودکان تأثیر دارد.

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
دانشگاه علوم و فنون مازندران
پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد
رشته مهندسی مکانیک – گرایش تبدیل انرژی
موضوع:
شبیه سازی عددی جریان جا به ­جایی اجباری نانوسیال غیرنیوتنی در میکرولوله
استاد راهنما:
پروفسور علی‌اکبر رنجبر
استاد مشاور:
مهندس علی رحیمی قینانی
دانشجو:
مبین یغماطلب
زمستان ۹۳

تقدیم به
پدر و مادر مهربانم
که هر لحظه وجودم را
از چشمه‌سار پر از عشق
چشمانشان سیراب می‌کنند.
تقدیر و تشکر
ضمن سپاس و ستایش به درگاه ایزد منان که به من توانایی داد که با استعانت از او بتوانم این پژوهش را انجام دهم، بر خود لازم می­بینم از دلگرمی و تشویق اساتید و دوستان که در نگارش این مجموعه مرا یاری نمودند، قدردانی نمایم:
جناب آقای پروفسور رنجبر، استاد راهنما، که در طول نگارش این مجموعه با راهنمایی­های عالمانه و بجایشان، سکان‌دار شایسته­ای در هدایت این پایان‌نامه بوده ­اند.
جناب آقای مهندس رحیمی قینانی، استاد مشاور، که با سعه‌صدر مشاوره این تحقیق را پذیرفتند و در طول نگارش این مجموعه همواره از نظرات کارشناسانه­شان، بهره جستم.
و در خاتمه از دوستانی که مرا در انجام این تحقیق یاری نمودند، قدردانی و تشکر می­نمایم.
کلیه حقوق مادی مرتبط بر نتایج مطالعات، ابتکارات و نوآوری‌های ناشی از تحقیق موضوع این پایان‌نامه متعلق به دانشگاه علوم و فنون مازندران است.
چکیده:
در این تحقیق، جریان مغشوش یک نانوسیال غیرنیوتنی در یک میکروکانال با مقطع دایره­ای شبیه­سازی شده است. ابتدا انواع طبقه‌بندی میکروکانال­ها، روش­های ساخت میکروکانال­ها و همچنین مزایا و چالش­های استفاده از میکروکانال­ها بیان شده است. در ادامه مدل‌های مختلف در توصیف رفتار سیالات غیرنیوتنی و سپس مفهوم نانوسیال، نحوه تولید نانوذرات و تهیه نانوسیال، مدل‌های مختلف برای بیان خواص ترموفیزیکی نانوسیال­ها از قبیل چگالی، ضریب گرمایی ویژه، ضریب هدایت حرارتی و لزجت دینامیکی تشریح شده است. همچنین مدل‌های مناسب برای استفاده در این تحقیق انتخاب شده‌اند. با بهره گرفتن از نرم‌افزار CFX، معادلات بقای جرم، بقای مومنتم و بقای انرژی برای جریان مغشوش سیال غیرنیوتنی محلول آبی ۵_/۰ درصد وزنی کربوکسی متیل سلولز و همچنین برای نانوسیال حاوی ذرات اکسید مس در سیال غیرنیوتنی مذکور حل شده است. میدان‌های سرعت، فشار و دمای نانوسیال­ها به دست آمده­اند و با تحلیل نتایج ضریب انتقال حرارت جا به ­جایی و عدد ناسلت نانوسیال­ها محاسبه شده ­اند. همچنین اثرات کسر حجمی یا غلظت نانوذرات، عدد رینولدز و قطر نانوذرات بر نتایج بررسی شده ­اند که بیانگر افزایش ضریب انتقال حرارت جا به ­جایی و عدد ناسلت با بهره گرفتن از نانوسیال غیرنیوتنی نسبت به سیال غیرنیوتنی پایه است. یک رابطه مستقیم بین این افزایش با کسرحجمی نانوذرات و عدد رینولدز وجود دارد. همچنین با کاهش قطر نانوذرات، ضریب انتقال حرارت جا به ­جایی افزایش می‌یابد.

کلیدواژه‌ها: نانوسیال، سیال غیرنیوتنی، جریان درهم، عدد ناسلت

تولید هولونی
واژه هولون ریشه در واژه یونانی هولوس به معنی تمام دارد. هولون­ها در تولید دارای دو ویژگی مهم هستند، خودمختار بودن و ماهیت مشارکتی آن­ها. هولون­ها در نواحی که خود در آن حضور دارند با هم ارتباط دارند ضمن اینکه خصوصیت مشارکتی بودن آن­ها بین نواحی نیز نمود پیدا می­ کند. در ادامه معماری­های مبتنی بر این تولید آمده است[۸].
شکل۲٫۴تولید هولونی ]۸[
سیستم­های چندعاملی
سیستم­های چند­عاملی متشکل از عامل­ها و محیطشان است. معمولاً، سیستم­های چند­عاملی بر عامل­های نرم­افزاری تمرکز دارد، هرچند این عامل­ها می­توانند سخت­افزاری نیز باشند. محیط عامل می ­تواند دارای ویژگی­هایی نظیر در دسترس­بودن، پویایی، قطعیت، اپیزودیک بودن و … را داشته­باشد. مهمترین ویژگی سیستم­های چندعاملی، خودمختاری، دید محلی، و غیر متمرکز بودن آن­ها است. در ادامه­ نیز چندین معماری مبتنی بر سیستم­های چندعاملی مطرح شده­است[۹].

۲٫۳٫۲فناوری اطلاعات و تولید توزیع­شده

نقش ابزارهای فناوری اطلاعات در شکل­دهی به مفاهیم تولید توزیع­شده، نقشی غیرقابل چشم­پوشی است. این ابزارها باایجاد محیط­های کاری مرکب از مجازی و واقعی و مشارکتی^[۱۵] و خلق مفاهیمی نظیر ^[۱۶]P&P ، بستر تولیدرا با مزایا و نوآوری­های بسیار روبرو ساخته­است.
تولید توزیع­شده در بسترفناوری اطلاعات، همواره با سبک­های به کارگیری متفاوتی همراه بوده ­است. که عبارتند از :
سبک موازی: این سبک سبب می­ شود تا زمان اجرای کوتاهتری را با اجرای چندین مرحله به صورت موازی و یا با همپوشانی به دست آوریم. این کارمستلزم به­روزرسانی­های بلادرنگ و مبتنی بر رخداد است.
سبک حتمی: این سبک ترکیب مناسبی از تمامی شبکه­ ها و زنجیره تامین را از بخش­های کوچکتر فراهم می­آوردکه تقریباً به صورت مجزا مدیریت می­شوند.
سبک رفتاری: شبکه ­های ترکیب­شده­ای را به صورت پویا فراهم می­آورد که ازلحاظ داده ­های مبتنی بررویداد و منطق وتمامی تعاملات به یکدیگر وابسته­اند.
سبک تکراری: این سبک براین حقیقت تاکید دارد که ماهیت این ساختارها دائماً در حال تکامل است و نتایج تکرار در تغییرات بایستی در طول مراحل ساختاری منتشر شود.

سبک کپسوله­سازی: این سبک این امکان را فراهم می­آورد تا بتوان شبکه­ ها و فرآیندهایی را ایجاد کرد که عناصررابا هم ترکیب می­ کند تا موجودیت­های اتمی به وجود آورد تا داده ­های تولید را بر حسب نیاز بایکدیگر تبادل کنند[۴].
مفهوم شبکه­ ای بودن در تولید جایگزین مدیریت سلسله­مراتبی شده­است که بدون شک مزایای رقابتی بسیای را به همراه خواهد آورد و به طبع آن دیگر رویکردهای کنترل فعلی کارآمد نخواهد بود که این موضوع یکی از مهمترین چالش­های سیستم­های تولید توزیع­شده است.ضن آنکه زمانبندی تولید به صورت پویا، قابلیت کار متقابل عناصر و تامین یکپارچگی بهینه سایر مشکلات پیش روی این رویکرد هستند[۴].

۲٫۳٫۳ توسعه محصول همروند

طبق اصطلاح قدیمی که همواره حق با مشتری است، این اصطلاح، در دنیای امروز و در شرایطی که مشتری­ها به جای خرید آنچه تولید کننده می­سازد، خودشان هستند که تصمیم می­گیرند تولید کننده چه چیزی برای آنها تولید کند نیز صادق است. درک ویژگی­های چنین تولیدی سبب می­ شود تا مدیریت تولید جدید و موثری داشته باشیم. فاکتورهای موفقیت در تولید در چنین شرایطی به دو گروه تقسیم می­ شود:
ویژگی­های فرایند: فاکتورهایی که ماهیت فرآیندهای تولید جدید را ضبط می­ کنند. معمولاً فاکتورهایی هستند که قابل کنترلند( انجام دادن درست پروژه)
ویژگی­های انتخابی: فاکتورهایی که پروژه­ های جدید محصولات و شرایط آن­ها را شرح می­دهد و خارج از کنترل رهبر پروژه و تیم است( انتخاب پروژه درست)[۱۰]
با وجود چنین فاکتورهایی تولید در سازمان­های گسترده مبتنی بر ۵ رویکرد است:
استراتژی تولید: هدف استراتژی تولید سازمان­های توسعه یافته این است که همه محصولات را به نحوی به هدف اصلی خود برساند و به دنبال جستجو برای محصول جدید باشد و اصولاً بر چهار تابع طراحی جامع- تکنولوژی محور، بازار محور، مبتنی بر پندار و کاربر محور- استوار است[۱۱].
برنامه­ ریزی تولید پیشرفته: توسعه محصول شتابزده برای سازمان­های توسعه یافته بسیار مهم بوده، چرا که نیازمند این هستند که همواره پیشرو باشند، پیشرو بودن بدین معنی است که محصول جدید و یا نسل جدیدی از تولید داشته باشد. مهمترین ویژگی پیشرو بودن این است که تحمل زیادی در برابر ریسک داشته باشد و چرخه حیات کوتاهی داشته باشد. هفت ویژگی چنین کسب­و­کارهایی عبارتست از: فرایند تعریف محصول بازارگرا، تیم­های پروژه چندعملکردی، برنامه­ ریزی پیش­توسعه یافته، فازهای توسعه که با هم همپوشانی دارند، تمرکز برویژگی­های کلیدی، توسعه محصول افزایشی بر اساس استفاده مجدد و حافظه سازمانی در دسترس. توسعه محصول در سازمان­های توسعه­یافته، بایستی همواره با تولید خانواده­ای از محصولات باشد و هسته­ای تحت عنوان پلتفرم شکل می­گیرد که شامل معماری مشترک تمامی خانواده است[۱۲].
مدیریت هزینه­ های تولید: مهمترین گام در مدیریت هزینه­ های فرایند این است که دریابیم چگونه سه فاکتور تکنولوژی، تولید و سیستم را همراستا قرار داده تا بتوان کاهش چشمگیری در هزینه­ها ایجاد کرد[۱۳].
تحلیل بازار: این رویکرد شامل فعالیت­های موقعیت­یابی محصول است.
هماهنگ کردن فعالیت­ها: این کار باعث یکپارچه شدن قابلیت ­های خاص در محیط توزیع­شده است.
فناوری اطلاعات، توسعه محصول را از جهات مختلف پشتیبانی کرده است و ابزارهای مختلفی برای وظایف مختلف پیشنهاد کرده­است.
ابزارهایی که اجرای وظایف محصول جدید را پشتیبانی می­ کنند.
ابزارهایی که طراحی و کنترل فرایند را پشتیبانی می­ کنند.
ابزارهایی که همکاری بین بازیگران را پشتیبانی می­ کنند.
ابزارهایی که مدیریت اطلاعات را پشتیبانی می­ کنند.
تکامل مشارکتی ^[۱۷]
سوالی که در ابتدا مطرح می­ شود این است که چه تفاوتی در مفهوم شبکه ­های صنعتی و تولید توزیع­شده وجود دارد. در شبکه ­های صنعتی، مهمترین مشکل موضوع همکاری است ولی تولید توزیع­شده که منشا آن فناوری اطلاعات است چگونه است؟
موضوع همکاری، همانطور که در شبکه ­های صنعتی مطرح بود در تولید توزیع­شده نیز به­عنوان یک موضوع مهم مطرح می­ شود ونیاز به بسط بر اساس مفاهیم فعلی دارد تا بتوان به یک تئوری پایه رسید. مبنای این تئوری پایه بایستی عبور از سیستم سلسله مراتبی و کنترل مستقیم منابع به سمت مفهوم شبکه­ هایی با موجودیت­های اتصال سست ^[۱۸]باشد.
در تولید توزیع شده مفهومی تحت عنوان تکامل مشارکتی مطرح می­ شود. این موضوع پیش از این در مفاهیم زیست­شناسی مطرح شده و مدل­های آن برای تولید توزیع­شده نیز کاربردی است و به معنای همکاری دوطرفه بین دو جفت است که به یکدیگر وابسته هستند، برای رسیدن به هدفی جامعتر. می­توان این مفهوم را برای عامل­های خودمختار در تولید که دو­به­دو به هم وابسته­اند نیز بسط داد[۴].

۲٫۳٫۴ انعطاف­پذیری و قابلیت پیکربندی مجدد با بهره گرفتن از سیستم­های توزیع­شده خودمختار

تغییر سریع مرزهای سیستم­های تولید صنعتی، این نیاز را به بار آورده است تا طبق شرایط مختلف، رفتار انعطاف­پذیری صورت گیرد. برای امکان پذیر ساختن این انعطاف­پذیری پیشرفته، سیستم­های کنترل تولید، بایستی در این شرایط خود را تغییر دهند.
برای انعطاف­پذیری مطلوب، تکنولوژی­ها و معماری­های جدید در تمامی سطوح کنترل مورد نیاز است. تکنولوژی­های مختلفی برای رسیدن به این هدف مطرح شدند ولی اکثر آن­ها به خوبی با یکدیگر سازگار نیستند. برای رفع این چالش از معماری­های جامع شی­گرا، سرویس­گرا و عامل­گرا استفاده می­ شود.
معماری شی­گرا چشم انداز بسیار قوی است که نه تنها بر طراحی نرم­افزار تمرکز دارد بلکه می ­تواند بسیار سریع در حوزه ­های دیگر نظیر سیستم کنترلی و پیاده­سازی آن به کار رود. چنانچه می­توان آثار این چشم­انداز را در دو معماری بعدی نیز مشاهده کرد. مهمترین ویژگی معماری شی­گرا تعریف اشیا و مشخصه­های داده ­های اشیا و واسط­های پرکاربرد و تعریف وابستگی­های مختلف در بین اشیا است. لذا معماری شی­گرا دارای ساختاری است که می ­تواند اهداف تولید توزیع­شده را برای انعطاف­پذیری تحت پوشش قرار دهد[۱۵].
معماری­دیگر معماری عامل­گرا است که مهمترین عنصر آن عامل است. با وجود تعاریف مختلف برای واژه عامل^[۱۹]، عامل­ها موجودیت­هایی هستند که به صورت مستقل از هم عمل می­ کنند و شامل مدل محیطی خاص خود و اهداف داخلی هستند و توانایی این را دارند که به صورت هدفمند با شرایط محیطی ارائه شده عمل کند.
در سیستم­های کنترل تولید، معمولاً سیستم­های چندعاملی برای این به کار می­روند تا فرایند تصمیم ­گیری کنترلی را در بین موجودیت­های خودمختار اما شریک با هم توزیع کند. مهمترین مزیت معماری عامل­گرا در کنترل ، امکان ایجاد کپسوله­سازی مناسب از بخش­های فرآیندتصمیم­گیری کنترل است[۱۷].
معماری بعدی، معماری سرویس­گرا است که ایده آن از سال ۱۹۹۶ مطرح شد، معماری سرویس­گرا تحت عنوان چشم­اندازی رفتاری­ساختاری تعریف می­ شود که کارایی­های سیستم را با بهره گرفتن از کارایی­های محل و موجودیت توزیع­شده بالا می­برد. مهمترین ویژگی معماری سرویس­گرا، به صورت سرویس­است که برای هر موجودیت و قوانینی که آن­ها به کار می­برند تعریف­شده است. سرویس­های موردنظر بایستی توسط شبکه­ ای از موجودیت­ها در دسترس باشد و از واسط­های استاندارد استفاده کنند . بنا بر این لازم نیست دانش­جزئی­شده در مورد رفتار داخلی سرویس­ها به کاربران آموخته شود.
استفاده از معماری سرویس­گرا برای کنترل یک سیستم در سال­های اخیر بسیار پرکاربرد شده­است. مثال­هایی برای این برنامه­کاربردی، سیستم­های مبتنی بر وب­سرویس برای پیکربندی وسایل و یا تعامل مبتنی بر وب­سرویس­های سازمان­ها است[۱۶].
همانطور که قبلاً اشاره شد، سیستم­های کنترلی تولیدکه در حال حاضر استفاده می­ شود، به اندازه کافی ساختار کارآمد و رفتار مناسب و قابلیت استفاده بهینه و یکپارچگی را در رویه­هایشان ندارند لذا تعدادی از اهدافی که بایستی تامین شود، با نیم­نگاهی به فناوری در ادامه عنوان شده است[۱۴].
تولید بصری: هدفش تامین واسط کنترلی مناسب با بهره­ گیری از فناوری و خلق تصویری بزرگ از رویداد­ها و داده ­های مختلف تولید است.
تولید مشارکتی: به کارگیری فناوری در لایه­ های پایین تولید تمرکز دارد.
تولید واقعی: بر تعریف سیستم­های اجرایی تولید در محیط واقعی و ارائه راه­حل جامع اشاره دارد.
تولید باز: تمرکز تولید توزیع­شده بر رویکرد منبع ­باز می­باشد.
تولید مبتنی بر رویداد: توسعه یک سرویس واسط برای رویداد­ها که امکان ثبت رویدادها، توسط تولیدکنندگان رویداد­ها و مصرف­ کنندگان رویدادها است را فراهم می­آورد. در اینجا معماری سرویس­گرا می ­تواند راه­حل مناسبی باشد.
شکل۲٫۵ چالش­های تولید توزیع شده] ۴[

۲٫۴ سیستم­های اجرایی تولید توزیع شده

با روبروشدن با نیازهای روز افزون برای انعطا­ف­پذیری و سازگاری سیستم­های تولید، غیرمتمرکزسازی کنترل­های اجرایی تولید اهمیت بسیاری پیدا کرده­است. از این رو در سال­های اخیر تحقیقات بسیار و فعالیت­های توسعه­ای بسیاری برای حل این مشکل انجام­شده است. یکی از بهترین نتایج این فعالیت­ها مجموعه ­ای از الگوهای طراحی است که شامل شرح موجودیت­های اصلی و شمای تعاملی بین آن­ها است. در ادامه برخی از این الگوها شرح داده شده است و نمونه­های آن در سه رویکرد ^[۲۰]PROSA، متامورف و^[۲۱] PABADIS نشان داده شده است.
سیستم­های کنترلی متعارف امروزی با چالش­های زیر برای روبرو شدن با سیستم­های تولید مدرن روبه­رو هستند.