- قانونی دولتی مورد تأیید قرار میگیرد. به این نوع از امضای تأیید شده، امضای الکترونیکی مطمئن گفته میشود.
-
- در سال ۱۳۹۲، محمد مهدی اسدی تحقیق با عنوان «بررسی جایگاه حقوقی ثبت الکترونیکی» انجام داد که در شماره ۱۳۴ و ۱۳۵ ماهنامه کانون سردفتران و دفتریاران قوه قضائیه به چاپ رسید. وی نتایج این تحقیق را چنین عنوان میکند: «بهرهگیری از فناوری جدید ارتباطات و اطلاعات در زندگی امروزه و رشد روز افزون تجارت الکترونیکی، تحول در ساختارهای سنتی را اجتناب ناپذیر میسازد. دنیای دیجیتالی جزئی جدایی ناپذیر از زندگی انسانها قرار گرفته است. لذا با رعایت ضوابط راهی بجز پذیرش آن وجود ندارد. از سویی، ثبت الکترونیکی به مفهوم چشم پوشی و حذف ثبت سنتی نمیباشد و از سوی دیگر هنوز هم سند رسمی کاغذی، مزایای ملموسی دارد و نمیتوان تجربه طبقات مختلف اجتماعی به مدارک کاغذی را فراموش نمود. به علاوه، در مواردی صدور سند الکترونیکی به دلیل برخورد با نظم عمومی با منع قانونی همراه خواهد شد. ثبت الکترونیکی اگر چه قالب جدیدی دارد اما در بسیاری موارد از عناوین سنتی در مورد تهدیدهای علیه آن استفاده میشود، عناوینی از قبیل؛ جعل، سرقت هویت، تحریف، تزویر، سوء استفاده، گواهی دروغین و … مطرح میباشد. البته این به معنای ناکامی ثبت الکترونیکی نیست. نکته دیگر اینکه تأسیس دفاتر ثبت الکترونیکی، به معنای اختصاص بخشی از فعالیتهای دفاتر اسناد رسمی موجود به امر ثبت الکترونیکی یا تخصصی شدن دفاتر اسناد رسمی فعلی میباشد. هدف از این امر، صیانت از اصول و قواعد و عرف چندین ساله نظام ثبتی کشور، از طریق سپردن امور به متصدیان قانونی میباشد. البته دفاتر اسناد رسمی در صورت نداشتن تخصص فنی، باید از کارشناسان مربوطه و متخصص امر، استفاده نمایند.»
۱-۳٫ سؤالات تحقیق
-
- ماهیت امضای الکترونیکی چیست و قابلیت استناد به آن چگونه است ؟
-
- انواع امضای الکترونیکی کدام است؟ وجوه افتراقی بین آن ها چیست؟ و بنا به تفکیک میزان اعتبار بخشی هریک از انواع امضای الکترونیکی به اسناد تنظیمی چه میزان است؟
-
- قراردادهایی که امضای الکترونیکی به آن ها رسمیت می بخشد، آیا در محاکم قابل اعتبار میباشد؟
-
- آیا در تطبیق میان امضای دستی و امضای الکترونیکی تفاوت در میزان اعتبار بخشی به اسناد وجود دارد؟
-
- وجوه افتراقی در تعاریف امضای الکترونیکی در حقوق ایران و سایر نظامهای حقوقی چیست ؟
-
- قوانین ناظر بر موضوع امضای الکترونیکی در حال حاضر چیست ؟ و در موارد نقصان و سکوت قانون، آیا قانون خارجی قابل اعمال است
-
- نحوه اعمال و اجرا و گواهی امضای الکترونیکی در کشورهای مورد مقایسه چگونه است؟ آیا قابل اجرا در کشور ایران نیز هست یا خیر؟
- نقش و جایگاه دفاتر گواهی امضای الکترونیکی در تثبیت امضای مطمئن چیست ؟
۱-۴٫ فرضیه های تحقیق
در بیان فرضیه با توجه به اینکه در حقوق، محقق به استنتاج و نتیجه گیری از مقدمات علمی، قوانین و منابع حقوقی و نظریات علمای حقوق می پردازد و در این راه باید از قوانین منطق پیروی نماید، تدارک فرضیه به صورت خاص برای یک موضوع ممکن نیست، اینکه داشتن فرضیه خاص به معنای تلاش در جهت اثبات موضوعی است که پیشاپیش در مورد آن نتیجه گرفته شده است و از این رو با دانش جامعه شناسی، روان شناسی و سایر علوم تربیتی متمایز است. لیکن این فرضیه به صورت عام وجود دارد که در موارد مستحدثه و قواعد عرفی می توان از تجارب سایر کشورها تعریف قاعده و مفاهیم و ساخت قاعده و گاها نیز در استخراج قاعده استفاده کرد.
با این توصیف می توان به طور کلی فرضیه های زیر را در نظر گرفت :
-
- امضای الکترونیکی، امضایی است که با بهره گیری از ابزارهای الکترونیکی مثل رایانه ایجاد می شود.
-
- امضای الکترونیکی همان آثار امضای دستی را دارد.
-
- سند ممضی به امضای الکترونیکی واجد قدرت اثباتی در نظام ادله اثبات دعواست.
-
- امضای الکترونیکی گواهی شده توسط نهاد های مورد تأیید، اعتبار بالایی به اسناد میدهند.
-
- سند رسمی الکترونیکی با امضای الکترونیکی گواهی شده متفاوت است.
- تعریف امضای الکترونیکی در نظام های حقوقی کامن لا و رومی ژرمنی نسبت به تعریف ایران دقیقتر و منطبق تر با علوم رایانه است.
۱-۵٫ اهداف تحقیق
پدیده امضای الکترونیکی جدای از ماهیت الکترونیکی و فنی آن واجد تاثیر شگرف در نظام حقوقی است. همان طور که با ورود به دنیای ثبت الکترونیکی، واژه هایی همچون امضای الکترونیکی، اسناد الکترونیکی، قرارداد الکترونیکی در ادبیات و تأسیسات حقوقی محل تأمل و بررسی نظریه پردازان حقوق است. پیاده سازی ناقص این مفاهیم موجبات ناهمگونی در ورود به زوایای حقوقی این پدیدههای نوین میباشد. امروزه امضای الکترونیکی و دفاتر گواهی امضای الکترونیکی، سند الکترونیکی اعم از سند رسمی، عادی، تجاری و قرارداد الکترونیکی و در نهایت ثبت الکترونیکی مفاهیم نوینی هستند که جهت پخته و کاربردی شدن نیاز به تحقیقات حقوقی فراوان دارد. بنابرین در این رساله سعی در تبیین زوایای حقوق امضای الکترونیکی و بررسی جایگاه اسناد ممضی به امضای الکترونیکی در نظام ادله اثبات دعوا داریم.
۱-۶٫ جنبه جدید بودن و نوآوری تحقیق
موضوع حقوق امضای الکترونیکی از موضوعات نوین حقوقی است و بنیان و پایه مفاهیمی چون حقوق اسنادالکترونیکی اعم از عادی، مطمئن، رسمی، تجاری، حقوق تجارت الکترونیکی و حقوق قراردادهای الکترونیکی است. فلذا مطالعه تطبیقی موارد مذکور از مباحث نوین حقوق در حوزه ثبت اسناد و املاک میباشند. ضمنا در این تحقیق سعی شده هویت میان رشته ای حفظ شود فلذا از مبانی علم کامپیوتر در تبیین مباحث فنی حقوقی استفاده لازم به عمل خواهد آمد.
فصل دوم:
مطالعه تطبیقی امضای الکترونیکی
و بررسی قواعد حقوقی حاکم بر آن
در این رساله سعی در تبیین مفهوم امضای الکترونیکی از منظر قوانین داخلی ایران و برخی از کشورها و مقررات بینالمللی داریم. در ادامه اقسام امضا الکترونیکی را از میان قواعد و قوانین مختلف، بیان و وجوه افتراق و اشتراک آن ها را بررسی میکنیم. و با بررسی مقررات و قوانین بینالمللی و ملی از جمله حقوق فرانسه به عنوان طلایه دار نظام حقوقی مبتنی بر نوشته، به توصیف امضای الکترونیکی و قدرت اثباتی و اجرایی آن می پردازیم . بخش های این فصل شامل کلیات امضا (بخش اول)، تعریف امضای الکترونیکی (بخش دوم) امضای دیجیتال (بخش سوم)، بررسی تفاوت امضای مطمئن با ساده (بخش چهارم)، دفاتر صدور گواهی امضای الکترونیکی(بخش پنجم) و نهایتاً در بخش ششم به آثار حقوقی امضای الکترونیکی و جایگاه آن در نظام ادله اثبات دعوا خواهیم پرداخت. همچنین نظر به اهمیت بهره بردن از مطالعات و تحقیقات خارجی، در تمامی بخش های پایان نامه و به تناسب آن در فصل امضای دیجیتال تلاش شده است تا در حد توان و امکان مباحث به صورت حقوق تطبیقی ارائه گردد و از این طریق مطالعه و تحقیق صرفا به پدیدههای داخلی محدود نشود و مطالب دارای جنبه فرامرزی و بینالمللی باشد.
آخرین نظرات