جرات ورزی یعنی ملاحظه حقوق دیگران و در عین حال گرفتن حق خود. ویژگی­های این سبک عبارتند از: دادن پاسخ­های خود انگیخته با لحنی دوستانه اما قاطع، نگاه کردن به دیگران، ذکر مسائل مهم، ابراز احساسات و عقاید، بها دادن به خود، نرنجاندن خود و دیگران؛ در این سبک، هدف شخص رعایت عدالت برای تمام طرف­های رابطه است(کاسبان و همکاران، ۱۳۸۷). جرات ورزی و پرخاشگری از یکدیگر متمایزند. پرخاشگر بودن به معنی دفاع از حقوق خود به شیوه­ای خصمانه است که فرد سعی می­ کند نیازها و خواسته­ های خود را از طریق غالب شدن، توهین و تحقیر دیگران برآورده کند که در این میان برای حقوق و خواسته دیگران اهمّیّتی قائل نیست. برای درک بیشتر تفاوت جرات ورزی(حدّ وسط برخورد منفعلانه و پرخاشگری) با هر یک از رفتار انفعالی و پرخاشگرانه به مثال­های زیر دقّت نمایید.

۱٫ فردی در صف خرید می­خواهد خودش را جلوی شما جا بزند و می­گوید: اجازه می­دهید زودتر از شما خرید کنم؟ من عجله دارم.

پاسخ انفعالی: خیلی خوب؛

پاسخ پرخاشگرانه: آهای، می­خواهی چه کار کنی، برو آخر صف بایست؛

پاسخ همراه با جرات ورزی: متأسفم، نمی­توانم، من هم عجله دارم.

۲٫ یکی از همکلاسی­ها جزوه درسی شما را برای شب امتحان طلب می­ کند.

پاسخ انفعالی: من خودم نیاز دارم، ولی باشد.

پاسخ پرخاشگرانه: خیلی پررو هستی که شب امتحان چنین تقاضایی می­کنی، فراموشش کن.

پاسخ همراه با جرات ورزی: خوشحال می­شدم به شما کمک کنم، از قبل برای مطالعه شب

امتحانی برنامه­ ریزی کرده­ام. ای کاش زودتر می­گفتید(مهرابی زاده و همکاران، ۱۳۸۸).

رفتار جرئت­ورزانه با خودپنداره مثبت، عزت نفس، تسلط، خودبسندگی و اعتماد به نفس همگرایی و همبستگی دارد و رفتارهای غیر جرئت­مندانه، بازدارنده و اجتنابی هستند و همبستگی مثبت و بالایی با ترس­ها، هراس­ها و اضطراب اجتماعی و انواع پرخاشگری­های درونی دارند(محامد، ۱۳۷۸). دلایل چندی وجود دارد که بروز رفتارهای قاطعانه را در افراد سبب می­گردند. اصولاً رفتارهای قاطعانه باعث بالا رفتن احساس احترام به خود گردیده و اعتماد به نفس را افزایش می­ دهند و در عین حال نیاز انسان به اینکه دائماً مورد تأیید دیگران قرار گیرد را کاهش می­دهد. در نتیجه اتخاذ این رفتارها احساس عدم امنیت درونی را از بین می­برند. از سوی دیگر دلیل عمده­ای که باعث می­ شود افراد، رفتارهای جرئت­مندانه را از خود بروز دهند به دست آوردن خویشتن­داری ‌می‌باشد. رفتارهای جرئت­مندانه، باعث بالا رفتن اعتماد به نفس گردیده و در نتیجه فرد ارتباطات معنی­دارتری با نزدیکان برقرار می­سازد. ‌بنابرین‏ احساس عدم امنیت و آسیب پذیری فرد کاهش می­یابد و تصور ذهنی مثبتی از خودش در او به وجود می ­آید. و به همین سبب احساس آرامش درونی ناشی از افزایش اعتماد به نفس و کفایت اجتماعی باعث تکرار رفتارهای جرئت­مندانه در فرد می­ شود(محبی و همکاران، ۱۳۸۸).

جرات ورزی یا رفتار قاطعانه به شرح زیر تقسیم شده است:

رد قاطعانه^[۳۷]: در این شیوه فرد به صورتی که اجتماع پسندانه باشد، درخواست­های تحمیلی دیگران را رد می­ کند.

بیان قاطعانه^[۳۸]: در این شیوه فرد، توانایی بیان احساسات مثبت مثل قدردانی از دیگران، ابراز محبت، علاقه، بیان تمجید و ستایش را دارد.

درخواست قاطعانه^[۳۹]: در این شیوه فرد، توانایی بیان و مطرح کردن درخواست­هایی را از دیگران به منظور تسهیل تأمین نیازهای فردی یا رسیدن به اهداف خود دارد(صاحب الزمانی، ۱۳۸۸).

۲-۱-۳-۱- انواع جرات ورزی(ابراز وجود)

جرات ورزی(ابراز وجود) انواع مختلفی دارد(لنج و جاکوبوسی به نقل از محبی و همکاران) به پنج نوع آن اشاره ‌می‌کنند:

ابراز وجود بنیادی^[۴۰]: این نوع ابراز وجود شامل عمل ساده ابراز و اصرار بر حقوق، احساسات یا عقاید است. مثلاً وقتی کسی صحبت فرد را قطع می­ کند بتواند بگوید: ببخشید، دوست داشتم حرف­هایم را تمام کنم(محبی و همکاران، ۱۳۸۸).

ابراز وجود همدلانه^[۴۱]: در این حالت فرد با به رسمیت شناختن موقعیت یا احساسات طرف مقابل نشان می­دهد که متوجه وضعیت آن­ها نیز هست. در این نوع ابراز وجود وقتی کسی صحبت­های فرد را قطع می­ کند می­گوید: می­دانم مایل هستید نظرتان را مطرح کنید اما ای کاش اجازه می­دادید حرف­هایم را تمام کنم(همان منبع).

ابراز وجود افزایشی^[۴۲]: در این حالت فرد کار را با کمترین مقدار ابراز وجود شروع می­ کند و اگر طرف مقابل بی­تفاوت بود به تدریج بر میزان ابراز وجود خود می ­افزاید(همان منبع).

ابراز وجود از طریق رویارویی: وقتی از این نوع ابراز وجود استفاده می­ شود که اعمال و گفتار طرف مقابل با هم تناقض دارند و باید به او نشان داده شود که آنچه می­گوید و آنچه می­ کند فرق دارد. در نتیجه سخن­گو آنچه در حال حاضر می­خواهد را ابراز می­ کند. برای مثال: شما گفتید که خبر را سه شنبه تایپ کردید، اما امروز پنج شنبه است و خبری از تایپ نیست لطفاً همین حالا آن را تایپ کنید(همان منبع).

ابراز وجود«زبانی»^[۴۳]: در این نوع ابراز وجود سخن­گو به صراحت رفتار طرف مقابل، تأثیر آن بر زندگی یا احساساتش و علت درخواست خود از طرف مقابل برای تغیر رفتارش را توضیح می­دهد. البته ‌می‌توان به انواع دیگر ابراز وجود اشاره کرد:

1. 1. – آل کاشف الغطاء،محمد حسین ،۱۴۲۲ه ق ، تحریر المجله ، قم : مجمع تقریرات مذاهب اسلامی ،ج ۳ ، ص ۴۶ به بعد ↑

1. 1. 1. – برخی از استادان کوشیده اند به پرسش فوق پاسخ دهند با این بیان که (ارتباط وترکیب قبول مستعیر با اذن مالک این نتیجه را به بار می آورد که فسخ عقد از سوی او نیز اذن را به عنوان موجودی مرکب از دواراده از بین می رود و بر سرنوشت این رابطه حقوقی تنها اراده مالک حکومت نمی کند پس تمهید چنین مقامی توسط قانون‌گذار با اصل برابری اشخاص در ارتباط های اجتماعی نزدیک تر است ونباید اقدامی بیهوده به شمار آید (کاتوزیان،ناصر ،حقوق مدنی ،عقود معین ۳(عقود اذنی وثیقه های دین ش ۴۷)ولی این پاسخ ذهن را قانع نمی کند زیرا پبش ازآنکه سخن از امکان فسخ عاریه سخن به میان آید باید از چگونگی ایجاد اثر حقوقی گفتگو نمود .تمام بحث در این نکته خلاصه می شود که آیا اراده مستعیر در پیدایش اذن تاثیری دارد یا خیر ؟ به نظر می‌رسد پاسخ منفی است.ثانیاًً، اگر عاریه در زمره ایقاعات به شمار رود هیچ نابرابری میان طرفین آن ها به وجود نمی اید تا برای رفع آن ناچار به نقض قواعد حقوقی گردیدم .اذن ‌و اراده‌ به صرف اراده معیر قابل تحقق است وایجاد ان نه تنها تحمیلی بر مستعیر نیست دخالت در دارایی او نیز به حساب نمی آید .‌بنابرین‏ مستعیر اختیار دارد که از اذن واباحه ایجاد شده توسط معیر استفاده نکند واین امر به هیچ وجه ملازمه با عقد بودن عاریه ندارد . ↑

      

   

1. 1. همچنین در ماده ۳۳۷ ق م اذن در انتفاع ناشی از اراده اذن دهنده ( ایقاع ) است . ↑

1. 1. – کاتوزیان،ناصر ، ۱۳۸۲، قانون مدنی در نظم حقوق کنونی، چاپ ۱۴، تهران : نشر میزان ، ص ۸۱ ↑

1. 1. – در تأیید این نظر ر.ک جعفری لنکرودی ،محمد جعفر ،فلسفه حقوق مدنی ج ۲ ،ش ۳۱۶ ↑

1. 1. – السنهوری،عبدالرزاق احمد ، الوسیط فی الشرح القانون مدنی الجدید ، ج۶،جزء دوم ،شماره ۸۲۴،ص ۱۵۰۸ ↑

1. 1. – همان ،شماره ۵۰۹،ص ۱۵۴۳ ↑

1. 1. -همان ،شماره ۸۶۳،۸۵۸،ص ۱۵۴۸ ↑

1. 1. – السنهوری ،عبدالرزاق احمد ، مصادر الحق فی الفقه الاسلامی ، بیروت،لبنان : دارالاحیاء التراث العربی ، ج۶،ص ۱۸۳ ↑

1. 1. – السنهوری ،عبدالرزاق احمد ، پیشین ، ج۱،ش۴۴۱،ص ۶۷۷ ↑

1. 1. – محقق داماد،سید مصطفی ، ۱۳۶۳ ،صلاه،جماعه المدرسین بقم مشرفه : مؤسسه‌ نشر اسلامی ،وزیری ، ج ۱،ص ۲۴۸ ↑

1. 1. – کاتوزیان، ناصر ،عقود معین ، ج ۳: ص۱۴ ↑

1. 1. – همان ،ص۱۵ ↑

1. 1. – حلی، محمد بن حسن بن یوسف،ایضاح الفوائد ، ج۲ص۴۱۹ ↑

1. 1. – کاتوزیان، ناصر ،عقود معین ، ج۳،ص۱۹ ↑

1. 1. -عدل، مصطفی ، ۱۳۶۹، حقوق مدنی ، تهران : انتشارات طه ، بی تا، ص ۳۹۱ ↑

1. 1. – انصاری،مرتضی، ۱۴۱۱ه ق ، فرائد الاصول ، چاپ۳،قم: مؤسسه‌ نشر الاسلامی ، ص۲۵۳ ↑

1. 1. – ماده ۶۰۷ قا نون مدنی ((ودیعه عقدی است که به موجب آن یک نفر مال خود را به دیگری می سپارد برای آنکه آن را مجانا نگه دارد .ودیعه گذار مودع و ودیعه گیر را مستودع یا امین می‌گویند . ↑

1. 1. ۲-ماده ۶۰۸ قانون مدنی (در ودیعه قبول امین لازم است ،اگر چه به فعل باشد ) ↑

1. 1. – جعفری لنگرودی ،محمد جعفر ، ترمینولوژی حقوق ،ج ۲ ،ص ۱۵۰ ↑

1. 1. طاهرى، حبیب الله، حقوق مدنى (طاهرى)، جلد۴،ص ۳۳۶ ↑

1. 1. – السنهوری ، عبدالرزاق احمد ، الوسیط فی الشرح القانون المدنی الجدید ، ج۷،جزء اول ش ۳۳۴،ص ۶۷۶و ج۱، ش۵۹،ص ۱۶۲ ↑

1. 1. – همان،ش ۳۵۵،ص ۷۰۱ ↑

1. 1. – الدسوقی،ابراهیم ابوالیل ، ۱۹۹۴ م ،العقد غیر اللازم ،کویت : جامعه الکویت ، ص ۳۱ ↑

1. 1. -السنهوری ،عبدالرزاق احمد ،الوسیط فی الشرح القانون المدنی الجدید ،ج۷، ص ↑

1. 1. ۱-در تأیید این نظر ر.ک محمد جعفر جعفری لنگرودی ،فلسفه حقوق مدنی ،ج ۲ش ۲۶۳الی ۲۷۵ ↑

1. 1. – خوئی ، ابوالقاسم ، مبانى العروه (المضاربه)، ص ۵۵ ↑

1. 1. -جعفری لنگرودی،محمد جعفر،فلسفه حقوق مدنی ،ج۲،ص۱۷ ↑

1. 1. -نوین ،پروین ،۱۳۸۷، حقوق مدنی ۷(عقود معین ۲)، چاپ ۲، تهران : گنج دانش ، ص ۱۱ ↑

1. 1. -ماده ۵۷۸ قانون مدنی (همه شرکا همه وقت مس توانند از اذن خود رجوع کنند ،مگر اینکه اذن در ضمن عقد لازم داده شده باشد که در این صورت مادام که شرکت باقی است ،حق رجوع ندارند . ↑

1. 1. -نوین ،پرویز،پیشین ،ص ۲۵ ↑

1. 1. -امامی ، سید حسن ،حقوق مدنی ، ج۲،ص ۱۳۵ ↑

1. 1. – مقدس اردبیلی، احمد ، ۱۴۰۲ ه ق ، مجمع الفائده والبرهان فی الشرح الارشاد الاذهان ، قم ،مؤسسه‌ نشر اسلامی ، ص۲۰۲ ؛ شهید اول ، محمد بن مکی ، ۱۳۷۳، غایه المراد فی الشرح نکت الارشاد ،چاپ ۱ ، قم ،دفتر تبلیغات حوزه عملمیه ج۲،ص ۳۵۱ ↑

1. 1. – مصطفوی ، سید کاظم ،۱۴۲۳ه ق ، فقه معاملات ،چاپ ۱ ،قم: انتشارات اسلامی وابسته به حوزه های علمیه ،ص ۳۱۹؛ خوئی ،ابوالقاسم ، ۱۴۱۰ ، منهاج الصالحین ، چاپ ۲۸ ، قم : مدینه العلم : ج۲،ص ۱۲۳؛فاضل موحدی لنکرانی ،محمد ، ۱۳۸۰، الاحکام الواضحه ،چاپ ۱، قم : مرکز فقه الائمه الاطهار(ع) ،ص ۳۳۰ ↑

1. 1. -معین ،محمد ،۱۳۶۳، فرهنگ فارسی معین (متوسط)تهران :مؤسسه‌ انتشارات امیرکبیر وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی،ص۴۵۴ ↑

1. 1. – نفیسی،علی اکبر،۱۳۷۱،فرهنگ نفیسی،تهران : انتشارات بهمن ،ص ۵۳ ↑

1. 1. – معلوف ،لویس ، ۱۳۸۲ ،فرهنگ بزرگ جامع نوین ،چاپ ۳ ، تهران : انتشارات اسلام ،ص۲۶؛معین ،محمد ،پیشین،ص ج۱،۱۸۴؛راغب اصفهانی، حسین بن محمد ، ۱۴۰۴ ه ق ، المفردات الفاظ القران ، چاپ ۲ ، تهران : دفتر نشر کتاب ، ص۱۴ ↑

1. 1. – بند ریگی ،محمد ، ۱۳۷۶،فرهنگ جدید عربی فارسی ترجمه منجد الطلاب ،تهران : انتشارات اسلامی ،ص۵ ↑

1. 1. – راغب اصفهانی ، ابی القاسم حسین بن محمد ، ۱۳۷۳ ق ، المفردات فی غریب القران ،تهران : مکتبه البوذر جمهری المصطفوی ،ص ۱۴ ↑

1. 1. – ابن منظور ، محمد بن مکرم ، ابن منظور, تصحیحها امین محمد عبدالوهاب , محمد الصادق العبیدى، ۱۹۹۵ م ، لسان العرب، بیروت : داراحیاء التراث العربی ، ج۱۳،ص ۹-۱۴؛ مؤسسه‌ دایره المعارف فقه اسلامی ، ۱۴۲۳ه ق ، الموسوعه الفقهیه ،قم : مؤسسه‌ دایره المعارف فقه اسلامی ،ج۲،ص ۳۷۲

      ↑

1. 1. – نویسنده اصطلاحات الفنون تنها به ذکر معناى اعلام اکتفا ‌کرده‌است. به عقیده وى، اذن گاهى به معناى اعلام (به طور اطلاق) به کار مى‏رود، گاهى نیز به معناى اعلام خاصى که همان اعلام رخصت در تصرف است استعمال مى‏شود. وى مى‏نویسد: «الإذن بالکسر فى اللغه الاعلام مطلقاً و منه الأذان والاعلام بالاجازه فى التصرفات والرخصه فى الشى‏ء و الاطلاق عن أىّ شى‏ء کان». (حمد نگری ، عبدالنبى بن عبدالرسول،۹۷۸ ه ق ، جامع العلوم فى اصطلاحات الفنون ملقب به دستور العلماء ، بیروت : مؤسسه‌ الاعلمی للمطبوعات ، ج ۱، ص ۸) ↑

جامعه آماری

جامعه آماری مربوط ‌به این تحقیق شامل شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ‌می‌باشد که شرایط زیر را دارا باشند:

۱) سهام شرکت از سال ۸۸ تا ۹۲ در بورس اوراق بهادار تهران معامله شده باشد.

۲) نماد معاملاتی شرکت به تابلوی غیررسمی منتقل نشده باشد.

۳) نماد معاملاتی شرکت فعال و برای حداقل یک بار در سال معامله شده باشد.

۴) سال مالی شرکت به پایان اسفندماه ختم شود و در دوره مورد مطالعه تغییر سال مالی نداده باشد.

۵) اطلاعات مالی شرکت در دوره مورد مطالعه در دسترس باشد.

۶) شرکت باید در گروه شرکت‌های واسطه‌گری مالی نباشد.

جدول(۱-۳) ، داده ها و اطلاعات موجود در بورس را طی سال‌های ۸۸ الی ۹۲ نشان می‌دهد.

تعداد شرکت های که در سال های ۱۳۸۸الی۱۳۹۲ در بورس حضور داشته اند.

۵۳۵ شرکت

تعداد شرکت هایی که جزء شرکت های سرمایه گذاری و بانک ها نبوده اند.

۳۵۸ شرکت

تعداد شرکت هایی که سال مالی آن ها منتهی به پایان اسفند می‌باشد

۲۲۵ شرکت

تعداد شرکت هایی که نماد معاملاتی آن ها بیش از ۴ ماه متوقف نبوده است.

۱۷۲ شرکت

تعداد شرکت هایی که اطلاعات آن ها برای کل دوره تحقیق در دسترس می‌باشد.

۱۱۰ شرکت

تعداد شرکت های جامعه آماری

۱۱۰ شرکت

جدول (۱-۳): نحوه انتخاب و استخراج جامعه

نمونه آماری

شرکت‌هایی که اطلاعات مورد نیاز جهت محاسبه متغیرهای تحقیق را ارائه ننموده‌اند، از جامعه مطالعاتی حذف و در نهایت ۱۱۰ شرکت به عنوان جامعه مطالعاتی تحقیق برای یک دوره ۵ ساله انتخاب شدند. سپس با توجه به جدول مورگان، نمونه مورد نظر ۸۶ شرکت می‌باشد که با بهره گرفتن از روش تصادفی ساده، نمونه‌ تحقیق را به دست آوردیم.

‌بنابرین‏ حجم نهایی نمونه ۴۳۰ سال-شرکت می‌باشد که به عنوان داده ها در آزمون فرضیه‌ها استفاده شده‌اند.

حجم نمونه و کفایت آن

حجم نمونه مورد نظر با بهره گرفتن از جدول مورگان به دست آمده است. جدولی که به نام جدول مورگان معروف است یکی از پرکاربردترین روش‌ها برای محاسبه حجم نمونه آماری است. جدول مورگان در واقع حاصل زحماتی است که Robert v. Krejcie و Daryle w. Morgan کشیده‌اند و به ازای مقادیر مختلف از اندازه های جامعه با بهره گرفتن از فرمول کوکران نمونه را برآورد کرده‌اند.

روش نمونه‌گیری و دلیل انتخاب

روش نمونه‌گیری در این تحقیق تصادفی ساده می‌باشد. بدین صورت که شرکت‌های مورد نظر در جامعه آماری را کد گذاری کرده سپس با بهره گرفتن از قرعه‌کشی نمونه مورد نظر را به دست آوردیم. دلیل انتخاب این روش نمونه‌گیری ساده بودن آن می‌باشد.

روش گردآوری داده ها

1. 1. مطالعه کتابخانه‌ای، که برای گردآوری داده ها پیرامون مبانی نظری و پیشینه این تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است.

1. 1. کاوش اینترنتی، که برای گردآوری داده های مربوط به سوابق گذشته مورد استفاده قرار گرفته است.

1. مطالعه اسناد و مدارک،با توجه به نوع طرح تحقیق، بر اساس عملکردهای گذشته داده ها را جمع‌ آوری خواهد کرد.

ابزار گردآوری داده ها

از فیش و جدول خلاصه، جهت طبقه‌بندی و تعیین متغیرهای مورد بررسی، استفاده شده است.

روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها

روش‌های آماری

1. 1. آمار توصیفی: از روش‌های محاسبه میانگین، واریانس،انحراف معیار و استفاده از جدول تلخیص و طبقه‌بندی و نمودارهای گرافیکی(نمودارهای میله ای،خطی،هیستوگرام و…)

1. روش‌های تحلیل پیش‌فرض‌ها:

• • برای ارزیابی نرمال بودن توزیع Xو توزیع Y (متغیر مستقل و وابسته) از آزمون کلموگوروف- اسمیرنوف(KS) استفاده شده است.

• • برای انتخاب بین روش‌های داده های تابلویی و داده های تلفیقی، از آزمون F لیمر استفاده شده است.

• • از آماره آزمون هاسمن برای تشخیص ثابت یا تصادفی بودن تفاوت‌های واحدهای مقطعی استفاده شده است.

• برای بررسی و کشف ناهمسانی واریانس‌ها از آزمون وایت استفاده شده است.

1. 1. برای تحلیل روابط بین متغیرها از روش رگرسیون خطی چندگانه استفاده شده است.

1. برای تعمیم پارامترها به جامعه‌ موردنظر در مدل و جهت تعیین روابط از آماره t و آماره F استفاده می‌نماییم.

مدل تحقیق

مدل مفهومی تحقیق

متغیر کنترلی

اندازه شرکت

متغیر کنترلی

اهرم مالی

فشردگی سرمایه

(متغیر مستقل)

نوسان پذیری سود

(متغیر وابسته)

سهم بازار

(متغیر مستقل)

مدل ریاضی تحقیق

Y=F()

تعریف متغیرها

1. 1. Y: نوسان‌پذیری سود

1. 1. : سهم بازار

1. 1. : فشردگی سرمایه

1. 1. : اندازه شرکت

1. : اهرم مالی

نحوه اندازه‌گیری متغیرها:

1. نوسان‌پذیری سود : عبارت از انحراف معیار سود عملیاتی تقسیم بر میانگین کل دارایی‌ها در پنج سال متوالی آخر، شامل سود سال مورد محاسبه در شرکت مورد نظر و سود چهار سال ماقبل است. علت استفاده از سود عملیاتی سهولت در جمع‌ آوری اطلاعات است.

Y =

1. : سهم بازار :سهم بازار به صورت نسبت بین فروش سالانه شرکت و فروش سالانه صنعت اندازه‌گیری می‌شود.

=

1. = فشردگی سرمایه به صورت نسبت بین کل هزینه استهلاک دارایی‌ها و فروش خالص شرکت اندازه‌گیری می‌شود.

=

1. = اندازه شرکت: در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ اﻧﺪازه ﻣﻌﺎدل ﻟﮕﺎرﻳﺘﻢ ﻃﺒﻴﻌﻲ ارزش ﺑﺎزار شرکت ﻣﻲ‌ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻟﮕﺎرﻳﺘﻢ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺣﺎﺻﻠ‌‌ﻀﺮب ﺗﻌﺪاد ﺳﻬﺎم در ﺟﺮﻳﺎن شرکت در ﻗﻴﻤﺖ ﺑﺎزار ﺳﻬﺎم در ﭘﺎﻳﺎن دوره ﻣﺎﻟﻲ، ﻣﻌﺮف اﻧﺪازه شرکت اﺳﺖ.

=LN(MV_it)

که در آن:

MV_it: ارزش ﺑﺎزار

1. 1. SFAC.1 ↑

1. 1. Estern ↑

1. 1. Benet ↑

1. 1. – Forecasting, Prediction ↑

1. 1. – Forecast ↑

1. 1. Herfindahl – Hirshman Index ↑

1. 1. Kay – Hannah Indices ↑

نمایندگان منتخب مردم در قوه مقننه به نمایندگی از مردم به وضع قوانین و مقررات پرداخته و ضمن اعمال نمایندگی در اداره امور خود در معرض نقد و انتخاب مردم دارند چنین نهادی نه تنها بسط دهنده آزادی‌های اساسی است بلکه با مکانیزم‌های مختلف پاسدار آزادی‌های مردم و حقوق آنان خواهد بود و خود حتی نمی‌تواند به بهانه حفظ نظام و حفظ کشور آزادی‌های مردم را از بین ببرد. ^[۲۷۹]

در سطور آینده ابتدا نقش قوه مقننه را در توسعه آزادی اطلاعات بررسی و سپس جلوه هایی از دسترسی عموم به اطلاعات و اطلاع و آگاهی مردم از تصمیمات و اعمال قوه مقننه را ذکر خواهیم کرد.

۳-۶-۱-۱- نقش قوه مقننه در دسترسی آزاد به اطلاعات

همان‌ طور که ذکر قوه مقننه تجلی اراده مردمی است و در واقع قدرتی است که از طریق نمایندگی حاصل شده و از آن طزیق اعمال می‌گردد ^[۲۸۰]این قدرت با مکانیزم‌های مختلف می‌تواند در توسعه آزادی‌های مردم نقش اصلی را ارائه نماید و آزادی‌ها و حقوق مردم را از تعدی و تجاوز اقتدار حکومتی مصون بدارد این مکانیزم‌ها می‌تواند به طریق زیر باشد. ‌در مورد دسترسی عموم به اطلاعات در قوه مقننه برخی به لحاظ وضوح عمل و علنی بودن آن و شفافیت در آن معتقدند قوانین دسترسی به اطلاعات کاربردی ندارد. ^[۲۸۱]

۳-۶-۱-۲- مراجعه مردم به نمایندگان

تظلم خواهی و عرض حال نویسی علیه کارگزاران و مقامات دولتی در تاریخ سیاسی کشور ما مسبوق به سابقه است در قانون اساسی مشروطیت آمده بود هر کس شکایتی از طرز کار مجلس یا قوه مجریه یا قوه قضائیه داشته باشد می‌تواند شکایت خود را کتباً به مجلس شورای ملی عرضه کند مجلس موظف است ‌به این شکایت رسیدگی کند و پاسخ کتبی بدهد و در مواردی که شکایت به قوه مجریه یا قوه قضائیه مربوط است رسیدگی و پاسخ کافی از آن ها بخواهد در مدت مناسب نتیجه را اعلام نماید و در موردی که مربوط به عموم باشد به اطلاع عام برساند. ^[۲۸۲]

ملاحظه می‌گردد که در این اصل حق مراجعه مردم به نمایندگان و ‌پاسخ‌گویی‌ آنان به عموم و اطلاع رسانی و حق دسترسی مردم و حق اطلاع و آگاهی آن ها از نتیجه بررسی و رسیدگی مجلس به روشنی قابل استنباط است. این شیوه از پاسداری و توسعه آزادی‌های مردمی چنان در فرهنگ عمومی کشورمان ریشه دارد که امروزه شکایت زیادی را به مردم به کمیسیون اصل نود قانون اساسی ارائه می‌نمایند.

۳-۶-۱-۳- تحقیق و تفحص

امکان نظارتی دیگری که می‌تواند آزادی‌های اساسی مردم را حمایت نماید حق مجلس شورای اسلامی بر تحقیق و تفحص در کلیه امور کشور است.^[۲۸۳] این اصل از منظرهای گوناگون بررسی شده شورای نگهبان این حق را متعلق به مجلس دانسته است نه نمایندگان و حقوق ‌دانان ‌در مورد امور کشور و دامنه شمول آن مباحثی را مطرح کرده‌اند^[۲۸۴].

۳-۶-۱-۴- نقش نمایندگی مجلس در دسترسی آزاد به اطلاعات

مردم با توسل به نمایندگی و بناء دموکراسی غیرمستقیم نمایندگان خود را انتخاب می‌کنند تا از طرف آن ها تصمیماتی سیاسی اتخاذ نموده و به اداره امور کشور بپردازند ^[۲۸۵]بدیهی است مراقبت از منافع ملت هم تعهد اخلاقی و قانونی ^[۲۸۶]نمایندگان و هم مسئولیت اظهارنظر آنان ^[۲۸۷]و ‌پاسخ‌گویی‌ در برابر ملت و ابتکار عملی آنان در نظارت پیشینی و پسینی بر دولت ^[۲۸۸]است.

‌بنابرین‏ هم تعهد اخلاقی و هم مسئولیت ‌پاسخ‌گویی‌ در برابر ملت و هم ماهیت نمایندگی اعطاء شده نقش نمایندگان را در توسعه آزادی‌های اساسی مردم برجسته می‌کند. ابتکار عمل نمایندگان در توسل به مکانیزم‌های قانونی در توسعه حقوق بشر و آزادی‌های اساسی و مطالبات حقوق مردم در جوامع دموکراتیک ضروری و بدیهی است و اینکار جز از طریق نماینده اصیل و واقعی مردم امکان پذیر نخواهد بود. ^[۲۸۹]

۳-۶-۱-۵- شورای نگهبان

شورای نگهبان از آنجا که وظیفه تطبیق قوانین عادی با شرع و قانون اساسی را دارد و تفسیر قانون اساسی و نظارت بر انتخابات را بر عهده دارد دسترسی به استدلال‌ها و استنادات و علنی بودن جلسات آن حایز اهمیت است از طرف دیگر از آنجا که شورای نگهبان به نحوی در فرایند قانونگذاری دخالت دارد نبایستی از اصل علنی بودن مستثنی گردد.^[۲۹۰] این بدان جهت است که شورای نگهبان به عنوان یکی از ارکان قانونگذاری در قانون اساسی محسوب می‌شود در واقع در کشور ما قانونگذاری تک مجلسی و دو رکنی است.^[۲۹۱] اقتضای وظایف شورای نگهبان ایجاب می‌کند که جلسات علنی باشد مگر در مواردی که مصوبات غیرعلنی مجلس جهت تأیید ارسال شده باشد. علنی بودن مذاکرات امکان دسترسی نمایندگان را به استنادات و استدلالات شورا را فراهم می‌‌کند از این رو اصلاح و تسریع در روند قانونگذاری فراهم می‌آید از طرف دیگر سایر مقامات از مبانی استدلال مطلع شده و این موضوع به رفع ایرادات شورا کمک می‌کند. علنی بودن رسانه ها و مطبوعات نیز بتوانند از مفاد جلسات مطلع شوند در بهبود تصمیم گیری شورا مؤثر خواهد بود چرا که شورا خود را در معرض قضاوت عمومی خواهد دید.

۳-۶-۱-۶- جلوه هایی از دسترسی آزاد به اطلاعات در قوه مقننه

اکثریت کشورهای جهان قوانین مربوط به آزادی اطلاعات را مشمول هر سه قوه می‌دانند صاحب نظران دلیلی برای استثناء کردن قوای قانونگذاری و قضایی از شمول این قوانین نمی‌دانند تجربه موفق کشورهایی که هر سه قوه را مشمول قرار داده‌اند مؤید این استدلال قرار داده‌اند. ^[۲۹۲]

به هر حال قوه مقننه نیز به عنوان یکی از قوای سه گانه و نماینده مردم در قانونگذاری بایستی در معرض دید و نظارت مردمی قرار گیرد. امروزه معیارها و شاخصه‌های زیادی برای ارزیابی قوه مقننه وجود دارد.^[۲۹۳] به هر حال دسترسی عموم به تصمیمات و نحوه اتخاذ آن ها یکی از شاخصه‌های مهم در ‌پاسخ‌گویی‌ نمایندگان مردم باشد. در برخی از کشورها مثل اسکاتلند تمام هزینه ها را به صورت آنلاین در معرض دید عموم قرار می‌دهد.

۳-۶-۱-۶-۱- علنی بودن جلسات مجلس شورای اسلامی

با توجه به اینکه مردم بایستی از کیفیت کار نمایندگان خود مطلع شوند و در جریان مذاکرات و تصمیمات قرار گیرند اصل بر علنی بودن جلسات مجلس است. مذاکرات مجلس شورای اسلامی باید علنی باشد و گزارش کامل آن از طریق رادیو و روزنامه رسمی برای اطلاع عموم منتشر شود.^[۲۹۴] علنی بودن جلسات مجلس رابطه دو سویه‌ای بین مردم و نمایندگان ایجاد خواهد کرد از یک طرف کیفیت کار مجلس در انظار عمومی قرار گرفته و علاوه بر اینکه مسئولیت مجلس را در برابر مردم پررنگ خواهد نمود، مردم نیز نسبت به مسائل سیاسی اجتماعی مطرح در جامعه اطلاع حاصل نموده و با مشارکت خود و طرح موضوع در افکار عمومی در ارتقاء حسن تصمیم گیری و قانونگذاری شرکت خواهند نمود از سوی دیگر قوانین و مقررات مصوب مجلس شورای اسلامی به اطلاع عموم خواهد رسید و مبانی و علل و توجیهات به سمع مردم رسیده تا اولاً‌ چنانچه نقایص وجود دارد در بازتاب افکار عمومی منعکس و ثانیاًً‌ زمینه‌های ایجاد تسهیل در اجرای قوانین و مقررات فراهم آید این رابطه دو سویه در تداوم نمایندگی و ارتقاء مشارکت شهروندان مؤثر خواهد بود.

۳-۶-۱-۶-۲- علنی بودن مذاکرات مجلس شورای اسلامی

وظایفی که مجلس شورای اسلامی در اداره امور کشور از طریق قانونگذاری دارد از طریق مذاکره و تبادل نظر و تضارب و تقارب آرای به دست می‌آید ‌بنابرین‏ موضوعاتی که در دستور کار مجلس قرار می‌گیرد تا نمایندگان مخالف و موافق موضوع ثبت نام و سپس به نوبت در آن موضوع صحبت کنند.^[۲۹۵] اصل بر این است که چنین مذاکراتی به صورت علنی و در معرض عموم قرار گیرد این آزادی در مذاکره و تبادل و اظهارنظرها مجوز توهین به افراد یا بی نظمی در مجلس نخواهد بود.^[۲۹۶]

گیتزمن و آیرلند (۲۰۰۵) با بررسی رابطه بین افشا و هزینه سرمایه شرکت‌های بورس اوراق بهادار لندن ‌به این نتیجه رسیدند که بین افشا و هزینه سرمایه رابطه ای منفی وجود دارد. البته، این رابطه فقط برای شرکتهایی معنادار است که سیاست‌های جسورانه حسابداری را اتخاذ می‌کنند. ژانگ و دینگ( ۲۰۰۶) به بررسی رابطه بین افشا و هزینه سرمایه شرکت های بازار سرمایه چین پرداختند. یافته ها حاکی از آن است که بین افشا و هزینه سرمایه رابطه ای معکوس وجود دارد.

براون و هایلجیست (۲۰۰۷) به بررسی رابطه بین کیفیت افشا و عدم تقارن اطلاعاتی پرداختند . نتایج نشان می‌دهد که کیفیت افشا به طور معکوس به عدم تقارن اطلاعاتی مرتبط است. همچنین ، بین کیفیت افشا و میزان معاملات
‌سهام‌داران نی که دسترسی به اطلاعات محرمانه دارند، رابطه ای معکوس وجود دارد. علاوه بر آن، با توجه به یافته های قبلی مبنی بر این که هزینه سرمایه با افزایش عدم تقارن اطلاعاتی، افزایش می‌یابد، نتایج بیانگر این است که شرکت های با کیفیت افشای بیشتر، هزینه سرمایه پایین تری دارند. اسپینوسا و ترومبتا (۲۰۰۷) با بررسی شرکت‌های اسپانیایی ‌به این نتیجه رسیدند که رابطه بین افشا و هزینه سرمایه تحت تأثیر سیاست حسابداری انتخاب شده قرار می‌گیرد . اسپینوسا و همکاران (۲۰۰۸) به بررسی رابطه بین افشا و نقدشوندگی شرکت های بورس اوراق بهادار مادرید پرداختند. نتایج حاکی از آن است که بین افشا و نقدشوندگی رابطه ای مستقیم وجود دارد.

۱۵ – ۲ . خلاصه فصل

در این فصل مبانی نظری و پیشینه تحقیق در ارتباط با موضوعات پژوهش بیان گردید ابتدا مبانی نظری در ارتباط با تناوب گزارشگری مالی و سپس عدم تقارن اطلاعاتی بیان گردید همچنین در ادامه مباحث مرتبط با هزینه سرمایه مطرح شد و در پایان تحقیقات انجام شده در سال‌های و همچنین مقالات و پایان نامه های گذشته بیان گردید.

فصل سوم : روش تحقیق

فصل سوم

روش تحقیق

۱ – ۳ . مقدمه

در این فصل ابتدا در رابطه با روش تحقیق ،جامعه آماری و نمونه آماری بحث می شود.در ادامه فرضیات ‌و مباحثی نظری آن ها را بحث خواهیم کرد وسپس شیوه استخراج مدلهابررسی کرده وتعریف عملیاتی متغیر های اصلی ومتغیر های کنترلی را بیان خواهیم کرد.آخرین بخش نیز شامل روش های گرد آوری اطلاعات ،روش های آماری مورد استفاده برای آزمون فرضیه‌ها وخلاصه فصل است.

۲ – ۳ . روش تحقیق

این تحقیق،ازلحاظ هدف، کاربردی و به جهت نحوه گردآوری داده ها توصیفی و از نوع همبستگی است این روش در پژوهش هایی سودمند می‌باشد که هدف آن ها کشف رابطه بین متغیر ها است در این تحقیق تلاش می شود که همبستگی بین متغیر­های تحقیق آزمون شود. این تحقیق از نوع تحقیقات پس رویدادی است زیرا اطلاعات گذشته برای آزمون فرضیات استفاده می شود. این تحقیق از نوع تحقیقات همبستگی می‌باشد. تحقیق همبستگی، زمانی به کار می رود که محقّق دو یا چند دسته از اطلاعات مختلف­(در قالب متغیّرهای مستقل) مربوط به یک گروه از دو یا چند گروه را در اختیار دارد و هدف مطالعه میزان تغییرات دو یا چند عامل در اثر تغییرات یک یا چند عامل دیگر ‌می‌باشد.و همچنین این پژوهش مبتنی بر اطلاعات واقعی بازار سهام ،صورت‌های مالی ،یادداشت همراه صورت‌های مالی ‌و گزارش‌های مجامع شرکت هاست .در این تحقیق با برداشت مستقیم اطلاعات مورد نیاز از صورت‌های مالی وسایت سازمان بورس،مجموع داده های مورد نیاز برای آزمون فرضیه‌ها جمع‌ آوری شده است.پس از انتخاب شرکت های نمونه وطبقه بندی آن ها در سطح صنایع،جهت انجام برخی محاسبات از نرم افزار صفحه گسترده اکسل استفاده شده است وبرای تجزیه وتحلیل اطلاعات از نرم افزار های آماری مانند spss ضریب همبستگی و آزمون های آماری مربوطه بین آن ها استفاده می شود.

۳ – ۳ . جامعه آماری

جامعه آماری عبارت است ‌از کلیه ی عناصر ‌و افرادی که در یک مقیاس جغرافیایی(جهانی یا منطقه ای )دارای یک یا چند صفت مشترک باشند(حافظ نیا،۱۳۸۲،ص۱۱۹) .جامعه آماری این تحقیق کلیه گروهای صنعت بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد که از سال ۱۳۸۵الی ۱۳۹۰در بازار بورس فعال بوده اند.

جدول ۱-۳ . جامعه آماری گروهای صنعت طبقه بندی شده در بورس در جدول زیر نشان داده شده است.

1. استخراج فلزات اساسی ۱۶-حمل ونقل ،انبار داری وارتباطات

1. ماشین آلات وتجهیزات ۱۷-کانه های فلزی

1. انتشار وجاپ ۱۸-قند وشکر

1. مواد دارویی ۱۹-زراعت

1. مواد شیمیایی ۲۰-استخراج زغال سنگ

1. دستگاه های برقی ۲۱-محصولات کاغذی

1. خودرو ‌و قطعات ۲۲-رایانه

1. محصولات فلزی ۲۳-ابزار پزشکی

1. مواد غذایی بجز قند وشکر ۲۴-لاستیک وپلاستیک

1. وسایل ارتباطی ۲۵-سیمان-آهک وگچ

1. پیمانکاری صنعتی ۲۶-شرکت‌های چند رشته ای صنعتی

1. فراورده های نفتی،کک وسوخت هسته ای ۲۷-سایر واسطه گری های مالی

1. مبلمان ومصنوعات دیگر ۲۸- محصولات چوبی

1. استخراج سایر معادن ۲۹-کاسی ‌و سرامیک

1. منسوجات

۴ – ۳ . نمونه آماری

نمونه آماری عبارت است از تعداد محدودی از آحاد جامعه آماری که بیان کننده ویژگی های اصلی جامعه باشد (عادل آذر،۱۳۸۴،ج۱،ص۶).در این تحقیق برای بررسی ارتباط بین افشاگری اطلاعات مالی بر عدم تقارن اطلاعات از اطلاعات ۶ سال استفاده شده و همچنین برای بررسی تاثیر افشاگری اطلاعات مالی برهزینه سرمایه از اطلاعات ۶ سال شرکت استفاده شده است .برای تعیین نمونه مورد مطالعه، شرکت های عضو هر گروه صنعت باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد.

پایان سال مالی آن ها ۲۹ اسفند ماه باشد،

از سال۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰، در بورس حضور داشته باشند،

شرکت بین سال های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ ، تغییر سال مالی نداشته باشد،

شرکت نباید در گروه واسطه گری مالی باشد(بانک ها، نهاد ها، سرمایه گزاری ها و..)

اطلاعات مورد نیاز شرکت، در دسترس باشد.

با توجه به شرایط بالا از جامعه آماری ۸۱ شرکت به عنوان نمونه انتخاب گردیده و محاسبات بر روی آن ها صور ت گرفته است. در جدول ۲-۳ شرکت‌های دارای واسطه گری مالی نشان داده شده است.

جدول ۲ – ۳ . ‌گروه‌های صنعتی که به دلیل واسطه گری مالی حذف شده اند.

بانک‌ها ،مؤسسات اعتباری وسایر نهاد های پولی سایر واسطه گری های مالی

سرمایه گذاریها بیمه غیر از بیمه عمر

شرکت های چند رشته ای صنعتی

جدول ۳ -۳ . ‌گروه‌های صنایع باقی مانده که نمونه آماری را تشکیل می‌دهند.

استخراج فلزات اساسی حمل ونقل ،انبار داری وارتباطات

ماشین آلات وتجهیزات کانه های فلزی

مواد دارویی منسوجات

مواد شیمیایی کاسی ‌و سرامیک

دستگاه های برقی محصولات کاغذی

خودرو ‌و قطعات رایانه

محصولات فلزی ابزار پزشکی

مواد غذایی بجز قند وشکر لاستیک وپلاستیک

وسایل ارتباطی سیمان-آهک وگچ