عنوان صفحه

شکل ۲-۱: مدل نظری رضایت شغلی……………………………………………………………………………………..۳۳

چکیده

هدف از انجام پژوهش حاضر تبیین رابطه رضایت شغلی و سازگاری با بهره ­وری در بین کارکنان شرکت کیمیا الیاف مرودشت بوده است. به لحاظ ماهیت و اهداف، این پژوهش از نوع کاربردی و برای اجرای آن از روش همبستگی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل ۱۵۲ نفر از کارکنان شرکت کیمیا الیاف بوده که در سال ۹۲-۹۱ مشغول به کار می­باشند. در این پژوهش از روش نمونه‏گیری تصادفی ساده استفاده شده است. برای گردآوری داده ­ها از ۳ پرسشنامه؛ ۱- پرسشنامه سازگاری سهرابی و سامانی، ۲- پرسشنامه خشنودی شغلی کندال و هیولین و ۳- پرسشنامه بهره وری اچیو استفاده شده است که روایی و پایایی آن ها مورد تأیید قرار گرفته است.

تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل از پرسش­نامه­­ها در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی انجام شده است. در سطح آمار توصیفی از آماره­هایی نظیر فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار استفاده شده است. در سطح آمار استنباطی از آزمون همبستگی پیرسون، t مسقل و رگرسیون همزمان استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که بین رضایت شغلی و سازگاری با بهره وری شغلی کارکنان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.

کلید واژه ها: رضایت شغلی، سازگاری، بهره وری.

فصل اول

کلیات تحقیق

مقدمه

نیروی انسانی یا عامل انسانی بی تردید شریف ترین، مهم ترین و ارزشمندترین عامل بین عوامل و منابع مختلف تولید است. عامل انسانی در سازمان، تمامی افراد و کارکنان شاغل در سازمان اعم از مدیران، متخصصین، کارشناسان، کارمندان و کارگران را در رده ­های مختلف شغلی در بر ‌می‌گیرد.

نقش نیروی انسانی در پیشبرد امور جامعه دارای اهمیتی والاست و موثرترین رکن تحولات اقتصادی اجتماعی و فرهنگی محسوب می شود. پیشرفت های اقتصادی و اجتماعی نیز، تجهیز نیروی انسانی متعهد، متخصص، ماهر و افزایش مهارت­ های مداوم او را اجتناب ناپذیر می‌کند. کوشش­های بشر همواره بر آن بوده تا حداکثر نتیجه را با کمترین امکانات و عوامل موجود به دست آورد. این کوشش­ها را ‌می‌توان دست­یابی به بهره ­وری بالاتر نامید. بهره ­وری، مفهومی است که به­عنوان یک ویژگی بسیار مهم به سیستم­های باز نسبت داده می­ شود و اهمیت آن تا اندازه­ای است که ‌می‌توان آن را هدف نهایی هر سیستمی به حساب آورد. بهره ­وری در سازمان از طریق نیروی انسانی کارا و ماهر میسر می­ شود (پاول و مایر^[۱]، ۲۰۰۹).

پایه حرکت بهره ­وری در منابع انسانی نهفته است و شاید بتوان ادعا کرد که افزایش بهره وری در هر کشور به داشتن انسان­هایی ماهر، توانمند و با انگیزه وابسته است.اصل کمیابی منابع همواره به عنوان یک محدودیت مهم و اساسی در فرایند تولید مطرح بوده است. از این­رو بشر همواره برای ایجاد یک زندگی مطلوب چاره­ای جز استفاده بهینه از امکانات موجود برای دسترسی به تولید بیشتر و با کیفیت بالاتر، ندارد. در حال حاضر آنچه که به روشنی پاسخ­گوی این نیاز است، مقوله­­ی بهره ­وری است. بهره ­وری نیز یکی از فعالیت­های ارادی انسان و از جمله شاخص­ های رسیدن به کمال در نظام­های ساخته انسان است. تلاش انسان همواره معطوف به کسب حداکثر بازده از حداقل منابع بوده است. بر این اساس، موضوع بهره ­وری، امری جدیدی نیست و قدمتی برابر طول تاریخ زندگانی بشر دارد. امروزه، بهره ­وری به عنوان یکی از مهم­ترین زمینه ­های توسعه مطرح است و تلاش برای دست­یابی به حد مطلوبی از آن جز، اهداف عالی و استانداردهای زندگی مردم دنیا تلقی می­گردد (تولنتینو^[۲]، ۲۰۰۰).

نیروی انسانی است که در سازمان ایجاد بهره ­وری می­ کند و موثرترین رکن تحولات اقتصادی اجتماعی و فرهنگی محسوب می­ شود، اگر عامل انسانی را از سازمان حذف کنیم آنچه باقی می­ماند عوامل و امکاناتی نظیر ساختمان، ماشین­آلات، تجهیزات، مواد و غیره است که به خودی خود قابل استفاده نیست و ارزشی نخواهد داشت. لذا یکی از علل پیشرفت­های تکنولوژیکی و ارتقاء بهره ­وری عوامل تولید، افزایش مهارت ­ها و تخصص­های نیروی انسانی است.

با این تفاسیر و با توجه به اهمیت انسان برای سازمان، بدون شک هر سازمانی به دنبال روش­هایی برای افزایش انگیزه افراد خود بوده که بدین ترتیب، عملکرد آنان را بهبود بخشیده و تعهدشان را به سازمان افزایش دهند. یکی از این تکنیک­ها، افزایش رضایت شغلی افراد و سازگار شدن آن ها با سازمان ‌می‌باشد. اگر رضایت شغلی افراد افزایش یابد و بین سازمان و افراد و محیط درون و بیرون سازمان سازگاری وجود داشته باشد، هم افراد و هم سازمان به اهداف خاص خود دست یافته و ‌بنابرین‏ به موفقیت بیشتری نائل خواهند شد.

در این فصل، ابتدا مسئله مورد تحقیق مطرح گردیده است. در ادامه، اهمیت پژوهش تبیین شده و هدف­های تحقیق ذکر شده است. در قسمت بعد هدف­­های تحقیق بیان شده و در بخش آخر، واژه ­ها و اصطلاحات مهم این تحقیق تعریف گردیده است.

بیان مسأله

در سال­های اخیر با افزایش رقابت بین سازمان­ها و با توجه به محدودیت و گران قیمت بودن منابع، لزوم کاهش هزینه­ های سازمان و استفاده بهتر و مؤثرتر از منابع به منظور توان لازم در بازار رقابتی، اصلی­ترین دغدغه مدیریت در قرن حاضر بوده و عملاً بقای سازمان را تحت تأثیر قرار داده است. در این میان، بهبود بهره ­وری^[۳] نقش بسزایی در کمک به سازمان­ها ایفا می­ کند. بهره ­وری معیاری است که به کمک آن ‌می‌توان به­ طور مستمر شرایط موجود را بهبود بخشید. بهره ­وری هم یک مفهوم و هم معیاری مناسب برای ارزیابی عملکرد پدیده ­ها است و در حقیقت، صرف منابع برای دست­یابی به اهداف در آن جستجو می­ شود. مفهوم بهره ­وری که امروزه بیش از یک قرن از طرح آن به صورت جدی می­گذرد به دلیل کاربردهای روزافزون آن در تمامی شئون زندگی بشر در حال رشد و گسترش است.

واژه بهره‌وری برای نخستین بار به وسیله فرانسوا کنه^[۴] ریاضیدان و اقتصاددان مکتب فیزیوکراسی (حکومت طبیعت) به کار برده شده است. در سال ۱۸۸۳ فرانسوی دیگری به نام «لیتره^[۵]»، بهره‌وری را دانش و فن تولید تعریف کرد. در سال ۱۹۵۰ سازمان همکاری اقتصادی اروپا^[۶] به طور رسمی بهره ­وری را چنین تعریف کرد: بهره‌وری حاصل کسری است که از تقسیم مقدار یا ارزش محصول بر مقدار یا ارزش یکی از عوامل تولید به دست می ­آید (رفیعی و زیبایی ،۱۳۸۳). آفتالیون^[۷] (۱۹۱۱) در مقاله­ای تحت عنوان سه مفهوم قدرت، تولید و درآمد که در مجله اقتصاد سیاسی به چاپ رسید، بهره ­وری را به مفهوم رابطه میان مقدار محصولی که در مدت معینی به دست می ­آید و مقدار عوامل مصرف شده در جریان تولید آن محصول تعریف نمود.