۳-۱- مقدمه
در این فصل نحوه انجام پژوهش و جمع آوری اطلاعات بیان میشود. در همین راستا به شرح و توضیح روش شناسی تحقیق، جامعه آماری مورد پژوهش، نحوه انتخاب نمونه ها، ابزار و وسایل اندازه گیری متغیر های تحقیق و روش تجزیه و تحلیل داده ها خواهیم پرداخت.
۳-۲- طرح پژوهش
با توجّه به این که آزمودنی های تحقیق را موش های صحرایی آزمایشگاهی نژاد ویستار با گروه های سنی مشابه تشکیل میدادند، که در یک طرح تحقیقی و محیطی کنترل شده با برنامه مقاومتی ۸ هفته ای مورد بررسی قرار گرفتند، لذا تحقیق حاضر از نوع تجربی است.
۳-۳- آزمودنی ها و نحوه دسته بندی آن ها
تعداد ۲۴ سر موش صحرایی نر نژاد ویستار از انستیتو پاستور آمل خریداری و به اتاق حیوانات آزمایشگاه فیزیولوژی جانوری دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه مازندران انتقال یافتند. نمونه ها بعد از یک هفته تطابق با محیط آزمایشگاهی به ۳ گروه ۸ تایی (کنترل سالم- کنترل مقاوم به انسولین - تمرین کرده مقاوم به انسولین) تقسیم شدند. از آن جا که وزن حیوانات دقیقاً یکسان نبود، لذا برای یکسان سازی گروه ها از لحاظ وزنی ابتدا آزمودنی ها وزن کشی شده و در قفس های با تفاوت وزنی ۱۰ گرم دسته بندی شدند. بر این اساس وزن موش های گروه های مختلف پس از دسته بندی پژوهش به طور متوسط (۲۳±۱۶۱) گرم بود. سن همه آزمودنی ها ۴- ۵ هفته بود.
۳-۴- نحوه نگهداری و تغذیه آزمودنی ها
موش های مورد آزمایش در این پژوهش، در گروه های ۸ تایی و در قفس های مجزا از پلی کربنات به ابعاد ۴۷×۲۷×۲۰ سانتی متر با درب توری نگهداری شدند. دمای محیط ۱٫۴±۲۲ درجه سانتی گراد و چرخه روشنایی ۱۲:۱۲ ساعت و رطوبت ۴±۵۵٫۶ درصد بود. موش های صحرایی با غذاهای تولیدی مراکز تولید خوراک دام که به صورت پلت میباشد، تغذیه شدند. هم چنین آب مورد نیاز هر حیوان در بطری آب ۵۰۰ میلی لیتری ویژه حیوانات آزمایشگاهی در اختیار شان قرار داده شد. لازم به ذکر است در ۱ هفته سازگاری با محیط آزمایشگاهی آب مورد نیاز برای همه آزمودنی ها در اختیار گذاشته شد و سپس برای ۲ گروه موش های کنترل و تمرین کرده مقاوم به انسولین، محلول فروکتوز ۱۰ درصد در اختیار گذاشته شد.
۳-۵- نحوه مقاوم به انسولین کردن آزمودنی ها
جهت مقاوم به انسولین کردن موش ها از محلول فروکتوز ۱۰ درصد به مدّت ۵ هفته استفاده شد. برای درست کردن محلول ۱۰درصد ۹ لیتر آب را با ۱ کیلوگرم فروکتوز کریستال غذایی محلول کرده و به صورت آزاد در اختیار ۲ گروه از آزمودنی ها قرار داده شد(xizhen etal, 2010).
۳- ۶- برنامه تمرین آزمودنی ها
بعد از ۶ هفته سازگاری با محیط آزمایشگاهی و مصرف محلول فروکتوز ۱۰ درصد، برنامه تمرین مقاومتی موشها به مدّت ۸ هفته (۳روز در هفته) شروع شد. درتمرین مقاومتی از نردبانی به ارتفاع ۱متر استفاده میشد، که ۲۶پله داشت و در زاویه ۸۰ درجه قرار داده میشد. موش ها وزنه های تمرینی را که به وسیله چسب و گیره به دمشان متصل میشد را بدون هیچ گونه شوکی بالا میبردند. کل برنامه تمرین شامل ۳ مرحله میشد:
مرحله اوّل (مرحله آشنایی) : درمرحله سازگاری با محیط آزمایشگاه، موش ها به مدّت ۵ هفته، یک روز در هر هفته (هر جلسه ۴ الی ۵ تکرار با استراحت ۲دقیقه ای بین تکرارها)، با نحوه بالا رفتن از نردبان بدون حمل وزنه آشنا شدند که در این مرحله نیز به هیچ وجه از شوک الکتریکی یا تحریک دیگری استفاده نشد. لازم به ذکر است که موش ها در طول این ۵ هفته با بهره گرفتن از محلول فروکتوز ۱۰ درصد، مقاوم به انسولین شدند.
مرحله دوم (مرحله اضافه بار): این مرحله از تمرین که بعد از مرحله ۵ هفته ای القای مقاوم به انسولینی آزمودنی ها شروع شد، به مدّت ۳ جلسه به طول انجامید، اوّلین جلسه تمرین با ۳۰ درصد وزن بدن و دومین و سومین روز تمرین، با ۵۰ درصد وزن بدن موش ها شروع شد، در این سه روز، تمرینات به صورت ۲ست ۵ تایی(بین هر تکرار ۱ دقیقه و بین هر ست ۳ دقیقه استراحت در نظر گرفته شد) انجام میشد. به منظور انجام مراحل گرم کردن و سرد کردن، ۲ بار بالا رفتن از نردبان بدون وزنه پیش و پس از هر جلسه تمرین انجام میشد.
مرحله سوم (مرحله حفظ یا تثبیت بار) : از چهارمین جلسه تمرین در هفته دوم تا جلسه آخر، افزایش بار از ۵۰ درصد وزن بدن تا۲۰۰درصد وزن بدن موش ها ادامه یافت. به این صورت که افزایش۳۰ درصدی وزنه در هر هفته اعمال میشد و بار اعمال شده از ۲۰۰ درصد وزن بدن موش ها بالاتر نرفت، موش هایی که قادر به بالا رفتن از نردبان با وزنه اضافه شده نبودند با همان وزنه اعمال شده قبلی تمرینات را ادامه میدادند تا تعداد ۶ تکرار شان در هر۳ ست انجام گیرد. زمان استراحت بین تکرارها ۱ دقیقه و ست ها ۳ دقیقه بود. به منظور انجام مراحل گرم کردن و سرد کردن، ۲ بار بالا رفتن از نردبان بدون وزنه پیش و پس از هر جلسه تمرین انجام میشد (Safarzade etal, 2012).
جدول ۳-۶-۱- برنامه تمرینی ازمودنی ها ونحوه اضافه باردر جلسات تمرینی
تکرار ۱ | تکرار ۲ | تکرار ۳ | تکرار ۴ | تکرار ۵ | تکرار ۶ | ||
هفته اوّل | جلسه اوّل | ۳۰% BM* | ۳۰% BM | ۳۰% BM | ۳۰% BM | ۳۰% BM | – |
جلسه دوم | ۵۰% BM | ۵۰% BM | ۵۰% BM | ۵۰% BM | ۵۰% BM | – |
آخرین نظرات