۳-۶. روایی و پایایی ابزار

در راستای گرداوری داده های مورد نیاز پژوهشگر، اعتبار و پایایی، دو عاملی هستند که هر محقق کمی حین طراحی یک تحقیق باید آن ها را مورد توجه قرار دهد. از نظر کمپل و فیسک مشابه بودن نتایج حاصل از دو آزمایش برای اندازه ­گیری یک رفتار از طریق روش­هایی که دارای حداکثر سطح تشابه هستند، پایایی نام دارد. همینطور، روایی به معنی مشابه بودن نتایج حاصل از دو آزمایش برای اندازه ­گیری یک رفتار از طریق روش­هایی است که دارای حداکثر سطح اختلاف هستند (گل افشانی، ۲۰۰۳). در ذیل به هر یک از مباحث روایی و پایایی پرسشنامه های این تحقیق پرداخته شده است.

۳-۶-۱٫ روایی ابزار پژوهش

مفهوم اعتبار ‌به این سوال جواب می‌دهد که ابزار اندازه‌گیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را می‌سنجد، بدون آگاهی از اعتبار ابزار اندازه‌گیری نمی‌توان به دقت داده های حاصل از آن اطمینان داشت. برای تعیین اعتبار پرسشنامه روش­های متعددی وجود دارد که یکی از این روش­ها اعتبار محتوا می‌باشد. اعتبار محتوا نوعی اعتبار است که برای بررسی اجزای تشکیل دهنده یک ابزار اندازه‌گیری به کار برده می‌شود. اعتبار محتوای یک ابزار اندازه‌گیری به سوال­های تشکیل دهنده آن بستگی دارد. اگر سوال­های پرسشنامه معرف ویژگی‌ها و مهارت­ های ویژه‌ای باشد که محقق قصد اندازه‌گیری آن ها را داشته باشد، آزمون دارای اعتبار محتوا است. برای اطمینان از اعتبار محتوا، باید در موقع ساختن ابزار چنان عمل کرد که سؤال‌‌های تشکیل دهنده ابزار اندازه‌گیری معرف قسمت های محتوای انتخاب شده باشد(آذر و مومنی، ۱۳۹۰).

از این جهت اعتبار محتوا، ویژگی ساختاری ابزار اندازه‌گیری است که همزمان با تدوین آزمون در آن تنیده می‌شود. اعتبار محتوای یک آزمون معمولاً توسط افرادی متخصص در موضوع مورد مطالعه مشخص می‌گردد. در این گام با انجام تست خبرگان، مشورت با اساتید محترم راهنما و مشاور و همچنین نظرات افراد متخصص در ارتباط با موضوع فرهنگ یادگیری پویا و عوامل موفقیت کسب و کارهای کوچک ومتوسط در ورود به بازارهای خارجی، روایی این پرسشنامه تأیید شده است.

۳-۶-۲٫ پایایی ابزار پژوهش

پایایی یا قابلیت اعتماد پرسشنامه ‌به این سوال پاسخ می­دهد که ابزار اندازه ­گیری تحقیق در شرایط یکسان تا چه حد نتایج یکسانی به دست می­دهد. با توجه به تعریف­های موجود معمولاً دامنه ضریب پایایی از صفر (عدم ارتباط) تا ۱+ (ارتباط کامل) خواهد بود. این ضریب بیانگر آن است که ابزار اندازه ­گیری محقق تا چه اندازه ویژگی­های باثبات آزمودنی و یا ویژگی­های متغیر و موقتی وی را می­سنجد (سرمد، بازرگان، و حجازی، ۱۳۸۷). جهت بررسی پایایی ابزارهای پژوهش روش­های مختلفی وجود دارد، که سرمد و همکاران رایج­ترین آن ها را موارد زیر عنوان ‌می‌کنند؛

۱) اجرای دوباره آزمون یا روش بازآزمایی،

۲) روش موازی یا استفاده از آزمون همتا،

۳) روش تصنیف (دو نیمه کردن)،

۴) روش کودر-ریچاردسون، و

۵) روش آلفای کرونباخ.

استفاده از روش اخیر امروزه توجه بیشتری را در تحقیقات علوم اجتماعی به خود جلب کرده­است. از این رو، در پژوهش حاضر نیز سعی شده­است که پایایی ابزارهای پژوهش با بهره گرفتن از روش آلفای کرونباخ سنجیده شود. این روش برای محاسبه­ هماهنگی درونی ابزار اندازه ­گیری از جمله پرسشنامه ­ها یا آزمون­هایی که خصیصه­ های مختلف را اندازه ­گیری می­ کند به کار می­رود. جهت به دست آوردن ضریب آلفای کرونباخ ابتدا واریانس نمره ­های هر زیر مجموعه سوال­های پرسشنامه و واریانس کل را باید محاسبه کرد. در مرحله بعدی با بهره گرفتن از فرمول ضریب آلفای کرونباخ مقدار ضریب به دست خواهد آمد. استفاده از روش ضریب آلفای کرونباخ، امروزه توجه گسترده ای را در تحقیقات علوم انسانی به خود معطوف داشته ­است. از این رو، در این تحقیق نیز سعی شده­است که پایایی ابزارهای پژوهش با بهره گرفتن از روش آلفای کرونباخ سنجیده شود. محاسبات آماری این آزمون با بهره گرفتن از نرم­افزار SPSS صورت گرفته است.

روش آلفای کرونباخ برای محاسبه هماهنگی درونی ابزار اندازه‌گیری که خصیصه‌های مختلف را اندازه‌گیری می‌کند به کار می‌رود. برای محاسبه ضریب آلفای کرونباخ ابتدا باید واریانس نمره‌های هر زیرمجموعه سوال‌های پرسشنامه و ورایانس کل را محاسبه کرد. سپس با بهره گرفتن از فرمول زیر مقدار ضریب آلفا را محاسبه می‌کنیم.

که در آن :

تعداد زیر مجموعه های ‌سوال‌های پرسشنامه یا آزمون = J

واریانس زیر آزمون Jام Sj2 =

واریانس کل پرسشنامه یا آزمون S2 =

‌بنابرین‏ به منظور اندازه‌گیری قابلیت اعتماد، از روش آلفای کرونباخ و با بهره گرفتن از نرم‌افزار SPSS نسخه ۱۶ انجام گردیده است. نتایج حاصل از آزمون ضریب آلفای کرونباخ در جدول بعدی به نمایش گذاشته شده است.

جدول ۳- ۵٫ ضرایب آلفای کرونباخ به دست آمده برای پرسشنامه‌های تحقیق

پرسشنامه‌ها
ضرایب آلفای کرونباخ به دست­آمده

فرهنگ یادگیری پویا

۸۴۱/۰

عوامل موفقیت SMEs

۸۲۶/۰

از آنجا که بر اساس نتایج مشاهده شده در جدول ۳-۴، ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه‌ها بالاتر از ۷/۰ بوده، می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که پرسشنامه مورد استفاده در این پژوهش از پایایی لازم برخوردار هستند.

۳-۷٫ روش ها و آزمون های آماری به کارگرفته شده در این تحقیق

در این پژوهش، ابتدا پس از گزارش اطلاعات جمعیت­شناختی در قالب نمودار و جدول، با بهره گرفتن از آمار توصیفی اطلاعات نمونه­ مورد بررسی، شامل میانگین، بیشترین نمره، کمترین نمره، انحراف استاندارد، و … ارائه شده است. در بخش مرتبط با تجزیه و تحلیل آمار استنباطی ابتدا پس از آنکه با بهره گرفتن از آزمون کلموگروف – اسمیرونوف، پارامتریک یا ناپارامتریک بودن داده مشخص شود، با بهره گرفتن از آزمون های همبستگی به بررسی رابطه­ های مورد مطالعه خواهیم پرداخت. سپس برای تعیین نقش مؤلفه‌ های فرهنگ یادگیری پویا بر موفقیت کسب و کارهای کوچک و متوسط از آزمون رگرسیون ساده استفاده می شود. همچنین جهت بررسی وضعیت متغیرهای پژوهش از آزمون تی تک نمونه ای استفاده می شود.

فصل چهارم:

یافته های پژوهش

فصل چهارم: یافته های پژوهش

۴-۱٫ مقدمه