این روش توزیع سود، یک سیاست محافظه کارانه است به دلیل این که در این سیاست، پرداخت سود به درآمدهای مؤسسه وابسته است و ریسک نوسان درآمد بر سود پرداختی تاثیر میگذارد. در چنین شرایطی اگر درآمدهای شرکت بسیار کاهش یابد، مدیریت در عمل، خود را تنها ملزم به پرداخت فقط درصدی از همان درآمد میداند. به نظر میآید این نوع سیاست برای اکثر سرمایه گذاران به ویژه آن دسته که به درآمدهای جاری وابسته اند، رضایت بخش نباشد.
۲-۷-۱-۲- روش مبلغی ثابت[۱۷]
بر اساس این سیاست، شرکت مبلغ مشخصی را به عنوان سود سهام بدون توجه به نوسان سود سالانه، برای هر سهم می پردازد. در حقیقت با پیروی از این سیاست شرکت مبلغ ثابتی را بین سهامداران توزیع خواهد کرد، حتی اگر در سال مذبور زیان داشته باشد. باید توجه داشت پیروی از این سیاست بدین معنی نیست که سود پرداختی برای تمام سالهای آینده بدون تغییر باقی میماند بلکه وقتی درآمدهای شرکت افزایش مییابد و انتظار می رود که سطح جدید درآمد در آینده نیز استوار و پابرجا بماند، مبلغ پرداختی افزایش خواهد یافت. البته اگر پیشبینی شود که این افزایش در درآمد موقتی است، تغییری در سطح سود پرداختی به وجود نخواهد آمد. با این که شرکتهای باثبات، راحت تر و مطمئن تر میتوانند این سیاست را دنبال کنند، ولی نوسان درآمد، پیروی از این سیاست را برای شرکت های مطلوب جلوه نمی دهد. در این سیاست شرکت ها برای امکان پرداخت مبلغ ثابت سالانه باید در سال هایی که عایدات بیش از سود سهام پرداختی است، مبالغی را در دفاتر خود برای پرداخت سود سهام در سال های درآمدی پایین ذخیره کنند.
حتی بعضی از شرکت ها حسابی تحت عنوان ذخیره متعادل سازی سود تقسیمی[۱۸] ایجاد می نمایند که در نهایت میتواند به ثبات سود تقسیمی کمک کند. روابط بین درآمد هر سهم و پرداخت مبلغ ثابتی به عنوان سود سهام سالانه در شکل زیر نشان شده است.
نمودار (۲-۲) رابطه بین درآمد و سود هر سهم
این سیاست از نظر سرمایه گذاران کم ریسک تلقی می شود و برای سرمایه گذارانی که مایلند حجم معینی از وجوه نقد را برای اداره امور زندگی و هزینه های عملیاتی به دست آورند، مناسب است. این سرمایه گذاران حاضرند مبلغ بیش تری برای هر سهم شرکتی که دارای سیاست تقسیم مبلغ ثابت است، در صورت تساوی سایر شرایط، بپردازند. سیاست تقسیم سود با ثبات دارای مزایای متنوعی است که به برخی از آن ها در ادامه اشاره می شود:
الف) محتوای اطلاعاتی سود سهام[۱۹]
سیاست تقسیم سود یک شرکت و تغییر این سیاست میتواند شامل اطلاعاتی باشد که به آن محتوای اطلاعاتی سود سهام گویند. ادامه سیاست تقسیم سود به اثبات، افزایش یا کاهش در روند آن، اطلاعاتی درباره انتظارات مدیران شرکت در مورد آینده شرکت در اختیار سرمایه گذاران قرار میدهد. سهامداران نسبت به ۳ حالتی که ممکن است اتفاق بیافتد، اطلاعاتی را از انتظارات مدیران درباره آینده شرکت کسب میکنند.
حالت اول: ادامه تقسیم سود به صورت فعلی. در این حالت سرمایه گذار نسبت به ادامه روند درآمدی شرکت اطمینان دارد و یا حداقل عدم اطمینان وی کاهش مییابد. حتی اگر درآمدهای شرکت کاهش یابد، ولی سیاست با ثبات تقسیم سود ادامه پیدا کند، سرمایه گذار وضعیت مذبور را بدین صورت تفسیر میکند که انتظارات مدیران شرکت نسبت به آینده شرکت بهتر از آن است که وضع موجود نشان میدهد و در نتیجه اطمینان بیش تری نسبت به سهام این شرکت در مقایسه با سهام شرکتی که همزمان با کاهش درآمد، سود تقسیمی خود را نیز کاهش میدهد، خواهد داشت.
حالت دوم: افزایش مقطعی سود تقسیمی و استمرار ثبات این حالت از نظر سرمایه گذار نشان دهنده بهبود وضعیت سودآوری شرکت است و وی اطمینان مییابد که علاوه بر بهبود وضعیت سودآوری جاری شرکت، مدیران نسبت به ادامه و یا تثبیت این سودآوری اطمینان دارند. به همین دلیل ممکن است عکسالعمل بازار به این شرکت مثبت بوده و قیمت سهام شرکت افزایش یابد.
حالت سوم: کاهش در سود تقسیمی. محققان معتقدند که مدیران شرکت هایی با سیاست تقسیم سود باثبات، به خاطر عکس العمل شدیدتر قیمت ها نسبت به کاهش سود تقسیمی، انعطاف کم تری در این مورد نشان میدهند. بنابرین زمانی که شرکت ها سود تقسیمی خود را کاهش میدهند، در عمل به سهامدار اعلام میکنند که درآمدهای شرکت کاهش یافته است. بنابرین، سهامدار کاهش در سود تقسیمی را نشانه ای بر وجود مشکلات جدی در شرکت تفسیر میکند. چون مدیران شرکت نمی توانند برای همیشه بازار را گمراه کنند و با وجود کاهش در درآمدها به طور مستمر به سیاست تقسیم سود باثبات ادامه دهند.
ب) تمایل به درآمد جاری
بعضی از سرمایه گذاران به سود نقدی سهام به عنوان وسیله ای برای تأمین هزینه های زندگی خود توجه میکنند و در رفع نیازهای مصرفی و جاری خود به سود نقدی حاصل از سهام وابسته اند. برخی دیگر از سرمایه گذاران مایلند فرصت های سرمایه گذاری در سایر گزینه ها را برای خود حفظ کنند و بدین ترتیب برای سرمایه گذاری نیازمند وجوه نقد مستمر هستند زیرا فروش سهم، مستلزم صرف وقت و تحمل هزینه های معاملاتی است. سرمایه گذارانی با مشخصات بالا ترجیح میدهند که در شرکتهایی با تقسیم سود با ثبات که درصد بالایی از سود خود را تقسیم میکنند، سرمایه گذاری کنند. بنابرین هر شرکت می تواند برحسب سیاست تقسیم سود، سهامداران خاصی را جذب کند.
ج) روش حجم ریالی ثابت به علاوه یک منبع اضافی
در این حالت، شرکت حداقل سود پرداختی پایه را تعیین میکند و سعی میکند در هر شرایط اقتصادی و درآمدی، حداقل تعیین شده را پرداخت کند. درصورت بهبود وضعیت درآمدی هم شرکت مبلغ متغیری از سود را به عنوان مبلغی اضافی بین سهامداران خود توزیع می کند. البته این مبلغ اضافی نباید به صورتی باشد که انتظارات سهامداران را از دریافت سود نقدی تغییر دهد. اگر پرداخت مبلغ اضافی به بخشی از انتظارات سرمایه گذاران تبدیل شود، ممکن است در صورت عدم پرداخت آن، به کاهش قیمت سهم مورد نظر منجر گردد. سودهای فوق العاده به سهامداران این امکان را میدهد که نوسان کوتاه مدت و تغییرات بلندمدت درآمدهای شرکت را تشخیص دهند. اعلان سود فوق العاده به عواملی از جمله: نیازهای نقدی مورد انتظار، سطح مطلوب نقدینگی و انتظارات در مورد درآمدهای آتی بستگی دارد. بنابرین باید درنظر داشت که شرکت نباید از مکانیزم پرداخت مبلغی ثابت به علاوه یک مبلغ اضافی برای فریب سرمایه گذاران و تحریک ایشان به خرید سهام استفاده کند. نکته دیگر این است که پرداخت سود ثابت به عنوان نرخ حداقل، مبین وجود وجه نقد کافی در شرکت یا ثبات سودآوری شرکت نیست. این سیاست یک سیاست محافظه کارانه است و برای شرکت هایی که درآمد آن ها با نوسان همراه است، مناسب خواهد بود. زیرا این شرکت ها از انعطاف لازم برای مواجه با نوسان درآمدها برخوردار هستند. شرکتهای بیمه، صندوقهای بازنشستگی و مؤسسات سرمایه گذاری میتوانند سهام این شرکت ها را در پرتفولیوی خود داشته باشند
۲-۷-۱-۳- روش درصدی از قیمت اسمی
یکی از سیاست هایی که کم تر مورد توجه است، پرداخت درصدی از قیمت اسمی به عنوان سود سهام است این سیاست به تنهایی نمیتواند اطلاعات مفیدی در اختیار سهامداران قرار دهد. ولی میتواند به توزیع سود قابل توجه در شرکت هایی منجر شود که درآمد و ارزش اسمی سه مشان اندک است.
آخرین نظرات