طب کهن: «گیاه دارای اثر مسهلی و صفرابر است و این خاصیت بیشتر پس­از مصرف برگ، گل، دانه و مخصوصا ریشه آن ظاهر می­گردد. از برگ آن به­عنوان التیام­دهنده استفاده به­عمل می ­آید».(زرگری،۴۹۸:۱۳۷۵)
«گیاه دارای اثر مدر و مسکن درد دندان است. برگ گیاه را به­ صورت خمیر درآورده و برای زخم­ها مورد استفاده قرار می­ دهند».(سلطانی،۳۳۰:۱۳۸۴)

خواص درمانی: عفونت، نازایی، قند، فشارخون، سینه­درد، زخم، دل­درد، کمردرد
مصارف درمانی: میوه آن­را با نوعی انگور وحشی برای سینه­درد دم می­ کنند و کوبیده برگ آن­را روی زخم می­گذارند. عرق آن­را می­گیرند و به­ صورت خشک نیز مصرف می­ کنند. معتقدند مواد آن مانند پنی­سیلین است. برای سلامتی در کوکو و آش نیز استفاده می­ شود.
روش مصرف: دم­کرده، جوشانده، پخته و ضماد.
طب کهن: موردی یافت نشد.

کتیرا(باریجه) katirâ(bârije)
نام انگلیسی: Gum Tragacanth
نام محلی: انقوزه Anqoze، گون Gavan
بخش مورد استفاده: شیره یا صمغ زردرنگ گیاه
پراکنش: تقریبا در همه مناطق
مشخصات گیاه: گون­ها گیاهان بوته­ای چوبی خارداری می­باشند که به­ صورت کوسنی شکل در نقاط مختلف ایران گسترش فراوانی دارند. در ساقه بعضی از گون­ها، نوعی ماده صمغی فراهم می­گردد که خود­به­خود و یا بر اثر شکاف به خارج ترشح می­ شود. این ماده که به سهولت برروی ساقه خشک می­گردد، پس از جمع­آوری کتیرا نامیده می­ شود.
کتیرا قطعاتی مفتولی و سفید­رنگ یا ورقه­ای و زرد یا زرد متمایل به قهوه­ای بدون بو و کمی شیرین است که به­سرعت جذب آب نموده و متورم می­گردد.
کتیرا در اثر تیغ زدن قسمت­ های ضخیم ساقه و ریشه گیاه گون به­وسیله کاردک­های مخصوص تولید می‌گردد. قبل از خراش دادن گیاه، خاک پای بوته­ها خالی شده و چاله­ای ایجاد می­گردد تا کتیرای تولید شده در آن جمع گردد. کار تیغ زدن بوته­ها در اواخر اردیبهشت ماه هر سال شروع شده و هر پانزده روز یک­بار تکرار می­گردد. در نوبت­های اول تیغ زدن گیاه که سرعت خروج صمغ زیاد است، کتیرای مفتولی به­رنگ سفید و شفاف و به­ صورت قطعاتی پهن و باریک و منظم، عاری از ناخالصی و با کم شدن سرعت خروج صمغ، کتیرای خرمنی به­رنگ زرد تیره مایل به قهوه­ای و طبقه­طبقه به اشکال پهن، ضخیم و نامنظم و گاهی دارای ناخالصی به­دست می ­آید. نوع اول کتیرا را در طب­سنتی از طریق خوراکی و نوع دوم آن از راه جلدی مصرف می­نمودند.
خواص درمانی: دندان­درد، پادرد، پوسته­پوسته شدن صورت و لب، زخم، کرمک بچه کوچک، اسهال، شکستگی، درد مفاصل.
مصارف درمانی: برای درد دندان، تکه­ای از آن­را روی دندان می­گذارند. برای رفع درد، تکه­ای از آن­را با آب می­خورند. آن­را با دنبه مخلوط کرده روی موضعی که درد دارد می­بندند و یا در روغن انداخته به موضع می­مالند. برای رفع کرم یونجه آن را داخل کیسه می­گذارند و ابتدای جوی آب قرار می­ دهند تا به همه­جای زمین برسد.
روش مصرف: جوشانده، ضماد و خوراکی. ساقه گیاه­ را تیغ می­زنند و ۳_۲ روز بعد شیره آن­را جمع­­آوری می­ کنند. قبلا از طرف دولت کارگرهایی شیره گیاهان­را می­گرفتند و صادر می­کردند. مردم پس از چرای گوسفندان که شیره گیاه بیرون می ­آید به جمع­آوری آن می­پردازند.
طب کهن: موردی یافت نشد.
 
گردو Gerdu
نام انگلیسی: walnut
نام محلی: گوردو Gurdu
بخش مورد استفاده: تمام بخش­های گیاه
پراکنش: در تمام منطقه رشد می­ کند.
مشخصات گیاه: درختی بزرگ و سایه­افکن به ارتفاع تا ۲۰متر، برگ­ها منفرد و از چندین برگچه تشکیل شده­است. یک­پایه، دارای گل­های نر و ماده، میوه در حالت تازه دارای پوسته سبز می­باشد. پوسته سخت گردو چوبی است و داخل آن مغز گردو قرار گرفته­است.
خواص درمانی: رفع ورم روده و معده، التیام لثه­های ملتهب و دارای خون­ریزی، سفیدکننده دندان، رفع تورم لوزه­ها، ناراحتی­های پوستی، ورم بدن، تسکین دردهای ناشی از سرمازدگی، سنگ کلیه و کیسه صفرا، تقویت حواس و حافظه، تقویت قوای جنسی، برطرف کردن خال و زگیل، دفع حشرات و التیام محل گزیدگی