۲-۴-۶) تقاضای گردشگری
همانطور که هر تولیدکنندهای میداند، بهترین محصول، محصولی است که بتواند رضایت یا ترجیحات بازار را تأمین سازد. سیستم گردشگری نیز زمانی می تواند به نیازهای بازار پاسخ گوید که بازده ای مناسب عرضه کند، مشخصاً اگر مقصد گردشگری، فاقد جاذبه های طبیعی، علمی، فرهنگی و تمهیدات امنیتی باشد، ایجاد تقاضا برای آن دشوار است، در این حالت گردشگری تابع عرضه خواهد بود، برای اینکه گردشگری تابع تقاضا شود، باید برای بازاریابی، تبلیغ، تمهیدات امنیتی و… شود (داسول، ۱۳۷۹ :۳۱-۳۵).
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۲-۴-۷) عرضه
دومین بعد اساسی در گردشگری عرضه است عرضه شامل عناصر و برنامه هایی می شود که برای ارائه به بازدیدکنندگان یک مقصد طراحی و آماده شده اند، این عناصر، با سیاست های و عملکردهای سه بخش دولتی، خصوصی و غیر انتفاعی هدایت و کنترل می شوند. موفقیت و توسعه گردشگری وابسته به شناسایی صحیح اجزا و عناصر بعد عرضه است، برای برنامه ریزی در این زمینه، باید دست کم شش عنصر یعنی جاذبه ها، حمل و نقل، خدمات، اطلاعات، پیشبرد فروش و در آخر نیز دوباره تمهیدات امنیتی که ضروت وجود آن در دل پنج عنصر دیگر واضح و روشن می باشد (کاظمی ، ۱۳۸۵ :۳۵).
برخی معتقدند محصول قابل عرضه گردشگری شامل کالاها، خدمات غذایی، حمل و نقل، دفاتر سیاحتی، امکانات و سرگرمی و سایر خدمات مسافرتی است(کاظمی ، ۱۳۸۵ :۳۵). از انجا که برنامه ریزی گردشگری همه عناصر را در یک مجموعه هماهنگ شده با یکدیگر در بر می گیرد، شناخت کافی این عناصر را در یک مجموعه هماهنگ شده با یکدیگر در بر می گیرد. شناخت این عناصر برای اشخاص
ذی نفع ضروری است (شکل ۲-۱۲).
نمودار ۲-۱۲: عناصر سیستم گردشگری (عبدالله زاده، ۱۳۷۹ : ۱۵)
۲-۴-۸) جاذبه ها
مهم ترین یا قوی ترین عنصر در بعد عرضه گردشگری جاذبه های مقصد است، جاذبه ها منبع انژی زا و قدرت دهنده به سیستم گردشگری اند، اگر بازار، نیروی سوق دهنده مسافران باشد، جاذبه ها، همانطور که از عنوان آن پیداست، نیروی کششی یا جذب کننده گردشگران محسوب میشوند. جاذبه ها دو کارکرد مهم دارند، اولاً برای مسافران نقش انگیزشی ایفا می کنند، به گونه ای که افراد در محل سکونت خود وقتی اطلاعاتی راجع به جاذبه ها یک مقصد کسب می کنند، تصمیم می گیرند به دیدن آنجا بروند، ثانیاً، جاذبه ها با عث ایجاد رضایت خاطر بازدیدکنندگان می گردد و در واقع پاداش سفر آن ها محسوب می شوند (اینسکیپ، ۱۳۸۸: ۱۸۱).
۲-۴-۹) خدمات
تأثیر عمده اقتصادی گردشگری، از طریق خدمات و تسهیلات برای مسافران ایجاد می شود، رستوران ها و خدمات غذایی، تسهیلات اسکان و پذیرایی، خدمات حمل و نقل، اردوگاه ها، خدمات اطلاع رسانی، تسهیلات تفریحی ورزشی و فروشگاه ها بیشترین میزان اشتغال، درآمد و منبع اخذ مالیات هستند مجموعه این خدمات معمولاً (صنعت خدمات مهمان یاری) نامیده شده است. اقتصاددانان بر این باورند که گردشگری نه تنها آثار مستقیم اقتصادی، بلکه اثر تکاثر دارد، بنابراین برای حداکثر کردن درآمدهای حاصل از گردشگری، باید ملاقات کنندگان را تشویق کرد تا آنجا که ممکن است از اماکن تماشایی دیدن کنند و از تسهیلات رفاهی استفاده و هر چه بیشتر خرید کنند، البته این امر مستلزم توزیع بهینه خدمات، با قیمت مناسب است (کاظمی، ۱۳۸۵: ۵۶-۵۵).
۲-۴-۱۰) حمل و نقل
تغییر سبک زندگی، سلیقه و نوع بازدیدکننده موجب ایجاد تغییراتی در الگوهای گردشگری میشود. تغییرات پدیدآمده در انواع و تجمع وسایل ارتباطی و حمل و نقل موجب تغییر عادت های گردشگری نیز می شود، جاذبه های فرهنگی در خطوط راه آهن غیر فعال و نیمه فعال کاهش سهم بازار را تجربه کرده اند، مگر اینکه شیوه جایگزین مناسبی برای دسترسی گروهی بازدیدکنندگان در پیش گرفته باشند و برنامه ریزی خاص و ویژه انجام گیرد (اینسکیپ، ۱۳۸۸: ۱۸۱).
۲-۴-۱۱) اطلاع رسانی
تبلیغ از طریق علائم و اطلاعات دیگر از ابزار ارزشمند برای جذب بازدیدکنندگان به یک محل است به خصوص هنگامی که به یک سبک و شکل استاندارد مورد استفاده قرار می گیرد و به طور کل به عنوان تداعی کننده سطح خاصی از از کیفیت و نوع جاذبه تشخیص داده می شود، اطلاعات مناسب، مفید و جالب احتمال دارد که به عنوان عاملی شتاب دهنده در تصمیم گیری برای رفتن به یک محل عمل کند، اگر مکانی جاذبه های ارزشمند و دیدنی زیادی هم داشته باشد، در صورتی که اطلاع رسانی به طریق مناسب و به موقع صورت نگیرد، امکان سفر گردشگران به آن مقصد کمتر می شود (مورگان و پیتچارد، ۲۰۰۰: ۷۶).
۲-۴-۱۲) پیشبرد فروش
اگرچه برنامه های پیشبرد بیانگر برنامه های توسعه است نه امکانات فیزیکی گردشگری، اما یکی از عناصر محسوب می شود. پیشبرد فروش عامل قطعی در توسعه گردشگری است و همه فعالیت های بازاریابی، تبلیغ و فروش را به استثنای سیمای گردشگری در بر می گیرد، یکی از عوامل مؤثر در پیشبرد فروش گردشگری، ابداعات و نوآوری ها درکاربرد اینترنت و تجارت الکترونیکی است، عصر الکترونیک می تواند کمک بزرگی به برنامه ریزی، توسعه و مدیریت گردشگری کند، از آنجا که پیشبرد فروش مستلزم صرف هزینه های سنگین است، باید در مورد موضوعات مورد تبلیغ دقت شودو همه برنامه ریزی ها در این زمینه باید ارتباط نزدیکی با جنبه های دیگر بعد عرضه گردشگری داشته باشد (کاظمی ۱۳۸۵: ۵۵-۵۳).
۲-۴-۱۳) گردشگری پایدار
در حال حاضر روش هایی که در برنامه ریزی توسعه به کار می رود دارای هدف دسترسی به توسعه پایدار است. در روش توسعه پایدار منابع طبیعی، فرهنگی، تاریخی و غیره ضمن استفاده در جامعه روز برای استفاده در آینده نیز حفظ می شوند. روش توسعه پایدار در برنامه ریزی جهانگردی بسیار حائز اهمیت است چرا که توسعه جهانگردی به شکلی وسیع متکی بر جاذبه ها و فعالیت هایی است که به محیط طبیعی، میراث تاریخی و الگوهای فرهنگی مناطق مربوط می شوند. اگر این منابع نابودشوند، صنعت متکی بر آنان نیز از بین خواهد رفت. از فواید مهم توسعه جهانگردی آن است که اگر بر اساس مفهوم پایداری به درستی توسعه یابد، می تواند به طور موثر به توجیه حفظ منابع طبیعی و فرهنگی یک منطقه و پرداختن هزینه برای آن کمک کند. از نظر اجتماعی این نوع جهانگردی می تواند فوایدی برای اجتماعات محلی داشته و بیشترین منافع جهانگردی را به ساکنان محلی برساند. (سازمان ایرانگردی و جهانگردی، ۱۳۸۲: ۱۸)
از جمله اصول گردشگری پایدار می توان به موارد زیر اشاره نمود: :
۱- حفظ تنوع موجود، ۲ - استفاده در خور وپایدار از منابع، ۳- جلوگیری از به هدر رفتن منابع، ۴- حمایت از اقتصاد محلی، ۵- دخیل کردن جامعه محلی در تصمیم گیری ها، ۶- آموزش پرسنل (اریسیان، ۱۰۸:۱۳۸۲)
۲-۵) امنیت و گردشگری
توسعه و امنیت مکمل یکدیگرند. بدیهی است امنیت پایدار، مرهون توسعه پایدار است وتوسعه پایدار تضمین کننده امنیت ملی است. امروزه هر آن چیزی که از تعریف علمی برخوردار نبوده و قواعد منطقی بر آن حاکم نباشد شکست خورده و یا حالت رکود به خود می گیرد. این امر در صنعت گردشگری و بعد امنیت آن نیز صادق است. به طور مثال، برای امنیت در بخش ترابری و حمل و نقل، اقامتگاه ها، هتل ها و جاذبه ها لازم است سفرسازان و سازمان های گردشگری برای توسعه گردشگری هماهنگی لازم را با یکدیگر داشته باشند. در علم جهانگردی واژه (Availability مفهوم مهیا بودن) دارای اهمیت بسیار است، بعنوان نمونه در عین حالی که در بخش ترابری، جاده وجود دارد وقتی وزارت راه و ترابری، اعلام می کندکه در جاده ها روزانه بیش از ۳۰ هزار نفر کشته می شود بدان معناست که از نقطه نظر گردشگری جاده (Available مهیا) نیست. از سوی دیگر وقتی گردشگر جای مناسب اقامت نداشته باشد دیگر به آن محل باز نمی گردد. مواردی ازاین نظیر امنیت گردشگری را مختل می سازد. ملاک امنیت در گردشگری، احساس امنیت توسط گردشگران است (نشریه جهان هوانوردی و گردشگری، ۱۳۸۳).
امروزه امنیت به عنوان مهم ترین و زیربنایی ترین اصل در تدوین استراتژی توسعه گردشگری در جهان به شمار می آید. میان گردشگری، ثبات، توسعه و امنیت رابطه ای تعریف شده وجود دارد، چرا که توسعه زیر ساخت های جهانگردی تا حدود زیادی به سایر فعالیت های جاری و عمرانی یک منطقه، عوامل حمایت کننده، قوانین و مقررات (امنیت)، اطلاع رسانی، هماهنگی سازمان های مرتبط و گسترش حمل و نقل در امور جهانگردی وابسته است و هرگونه بروز ناامنی و بکارگیری خشونت در سطوح مختلف زیان های جبران ناپذیری به این صنعت وارد می سازد. بعنوان مثال، یک شرکت سرمایه گذار بین المللی اگر در ارزیابی کارشناسی خود، محیط و مقصد مورد نظر را از نظر ویژگی امنیتی مناسب نیابد و امنیت مالی و جانی توریست را تأمین نبیند قطعاً سرمایه خود را به آن منطقه منتقل نخواهد کرد. (رحیم پور، ۱۳۸۴ :۱۵) از طرفی، نقش و تاثیر صنعت جهانگردی در ترسیم امنیت ملی یک کشور چنان است که اکثر کشورهای توسعه یافته با وجود دارا بودن منابع کلان اقتصادی و درآمد، ترجیح می دهند بر روی صنعت گردشگری متمرکز شوند. حضور مستقیم بازدیدکنندگان و گردشگران در یک کشور علاوه بر توسعه اقتصادی و تبادلا ت فرهنگی، آن کشور را به عنوان یک قطب امن گردشگری به جهانیان معرفی می کند. در این زمینه می توان به نقش ۱) دولت ها، ۲) برنامه ریزی، ۳) هویت فرهنگی ۴) عوامل سیاسی و اداری و ۵) شبکه راه ها به عنوان عناصر تأثیرگذار در امنیت جهانگردان اشاره کرد (ثبوتی، ۱۳۸۶ :۲۰).
یکی از مهم ترین عواملی که باعث افول صنعت گردشگری در هر کشور می شود، فقدان امنیت در آن کشور است. ناگفته پیداست که با افزایش ضریب امنیت در کشور در دو بعد مرزی و داخلی بر میزان تمایل جهانگردان افزوده خواهد شد. به عبارت دیگر، با گسترش نا امنی در ابعاد جانی و مالی، میزان تمایل و رغبت جهانگردان به صورت تصاعدی کاهش خواهد یافت، در سالیان اخیر وجود برخی ناامنی ها در بعضی از کشور ها مانند ربودن و گروگانگیری من جمله خود ایران تأثیر قابل ملاحظه ای در کاهش تعداد جهانگردان واردشده؛ متأسفانه در کشور ما، صنعت گردشگری چنان که شایسته است گسترش نیافته است، با وجودی که در تمامی برنامه توسعه سالیان اخیر بر رهایی از اقتصاد تک محصولی متکی بر صادرات نفت تاکید شده ولی در مقام عمل موفقیت و کامیابی قابل توجه و ملموس و محسوسی در این زمینه به دست نیامده است، رشد و توسعه صنعت گردشگری در ایران به عنوان یکی از راهکارهای عملی رهایی از اقتصاد تک محصولی و متنوع سازی منابع درآمدی کشور می باشد. گام اول در راستای بهبود صنعت گردشگری در ایران، برقراری و تضمین امنیت فراگیر، هم در بعد خارجی و هم در ابعاد داخلی و ملی آن است.(غفاری و مولایی ،۲۳۱:۱۳۸۷)
شایان ذکر است که منظور از امنیت ملی، امنیت نظامی صرف نیست، اگر امنیت نباشد، صنعت گردشگری عرض اندام نخواهد کرد امنیت در معنای گسترده یکی از مهمترین مسائلی است که در میزان تقاضای گردشگران خارجی برای به این ترتیب امنیت داخلی و ملی شاخص ترین عامل گسترش گردشگری در هر کشوری است که می خواهد خود را با مشخصات کشورهای پیشرو در امر گردشگری تطبیق دهد(برژنیسکی، ۳:۱۳۶۹).
نقش و تأثیر صنعت جهانگردی در ترسیم امنیت ملی یک کشور چنان است که اکثریت کشورهای توسعه یافته با وجود دارا بودن منابع کلان اقتصادی و درآمد، ترجیح می دهند بر روی صنعت گردشگری متمرکز شوند،حضور مستقیم بازدیدکنندگان و گردشگران در یک کشور علاوه بر توسعه اقتصادی و تبادلات فرهنگی، آن کشور را به عنوان یک قطب امن گردشگری به جهان معرفی می کند. کارشناسان بر این باورند که رشد و توسعه اقتصادی پدیده ای کاملا امنیت محور بوده و یکی از بخش های اقتصادی که در صورت عدم وجود امنیت به شدت آسیب می بیند صنعت گردشگری است (برژنیسکی، ۳:۱۳۶۹).
۲-۵-۱) امنیت داخلی گردشگری در ایران
کشور ما در وضعیت مناسبی به سر می برد. هر چند که در این زمینه گاه مواردی به چشم
می خورند که در بعضی مواقع بخش امنیت داخلی ما را زیر سوال می برد. شاید این موارد ناچیز و اندک باشند اما در بخش امنیت کوچک ترین مسایل نیز باید بررسی و ریشه یابی شوند و با ارائه راه کارهای مناسب و اعمال آن ها این موارد به نقطه ی صفر برسند. مواردی هم چون گروگانگیری یک توریست ژاپنی در سیستان و بلوچستان، کشته شدن یک جهانگرد فرانسوی در اصفهان، آشوب اشرار در سیستان و بلوچستان و گروگانگیری تعدادی از سربازان نیروی انتظامی و به شهادت رسیدن تعدادی از آن ها، ماجرای بم و به شهادت رسیدن تعدادی از هموطنان مان توسط اشرار، شرارت های گروه پ ک ک در مرز ترکیه و عراق و غیره… اما در ابعاد کوچک تر نیز میتوان به وجود موتورسواران در بافت های تاریخی و اماکن تاریخی که گاهی برای جهانگردان مشکلاتی را ایجاد می کنند هم چنین کیف قاپی و به سرقت بردن اشیاء با ارزش جهانگردان و بی انصافی در فروش اشیاء عتیقه به جهانگردان اشاره داشت. اما با توجه به اجرای طرح امنیت اجتماعی توسط ماموران نیروی انتظامی و ساماندهی اراذل و اوباش در سطح شهر و ایجاد سایه ی امنیت و آرامش بر سطح شهرها و معابر و راه های کشور به نظر می رسد این اقدامات کشوررا در سایه ی امن و آرامی قرار داده است. اما با توجه به آنچه که گفته شد پیرامون امنیت و نقش آن در توسعه ی صنعت گردشگری در بعد امنیت بین الملل و امنیت داخلی و شناسایی مشکلات و موانع آن راه کارهایی زیر پیشنهاد می شود:
- تربیت نیروی انشانی کار آمد وآشنا به زبان های بین المللی
- تربیت پلیس گردشگری
- برگزاری همایش ها و سمینارهای مختلف در جهت توسعه و ارتقای امنیت
- آشنایی راهنمایان تور با مسایل امنیتی
- برقراری امنیت در سایت های گردشگری به خصوص در زمینه ی تورهای طبیعت گردی و کویرنوردی
- تامین امنیت برای گردشگران در ساعت های خلوت و کم تردد در بافت های تاریخی.
- برخورد جدی با افرادی که به شکل غیر مجاز به راهنمایی جهانگردان می پردازند.
- به همراه داشتن جی پی اس توسط راهنمایان تور در زمینه ی تورهای کویرنوردی.
- هماهنگی و برقراری تعامل دو جانبه بین دفاتر مسافرتی و گردشگری یا راهنمایان تور و نیروی انتظامی در ارتباط با برگزاری تورهای گردشگری به خصوص کویرنوردی و طبیعت گردی (سایت گرشگری ویستا، ۱۳۹۲).
۲-۵-۲) امنیت در گردشگری بین الملل
اما آنچه که مسلم است کشورهای استعمارگر که خواهان عدم پیشرفت و استقلال ایران هستند به روش های مختلف و به ابزارهایی سعی بر برهم زدن اوضاع داخلی کشور و تغییر دیدگاه ها و ذهنیت های سایر کشورها نسبت به ایران را دارند و در این راستا از هر روش و ابزاری مضایقه نمیکنند و با انجام تبلیغات گسترده ای سعی در نا آرام جلوه دادن کشور ایران و اینکه مردمان ایران تروریست هستند را دارند اما واقعیت خلاف این است و کشور ایران کشوری است با درصد امنیت و آرامش بالا و دارای حکومت و مردانی صلح طلب (سایت گرشگری ویستا، ۱۳۹۲).
