SWIFT راه مطمئنی برای تبادل انواع ‌پیغام‌ها، سفارش خرید، فروش رساندن ‌راهنمایی‌هایی جهت نحوه تحویل، ارسال یا موارد مشابه می‌باشد. هدف اولیه از ایجاد سوئیفت جایگزینی روش های ارتباطی غیر استاندارد کاغذی و یا انتقال پیام از طریق تلکس در سطح بین‌المللی با یک روش استاندارد جهانی بود. سوئیفت از بدو تأسیس تا به حال دچار تحول اساسی در روش‌ها و مکانیزم های مورد استفاده خود گردیده است (دلیجانی، ۱۳۸۷).

۲-۱۴-۲ مزایا و اهمیت سوئیفت (SWIFT)

امروزه اهمیت سوئیفت به حدی است که شاید بتوان گفت بدون سوئیفت مبادلات و نقل و انتقالات پول در سطح بین‌المللی امکان پذیر نیست و در صورت نبود سوئیفت تجارت بین‌المللی با مشکل جدی مواجه می‌شود. با توجه به اینکه امروزه اهمیت استفاده از ابزار فناوری اطلاعات و ارتباطات، در قالب مزایای امنیتی و سرعت آن سنجیده می‌شود و در اینجا از دو جهت مذکور (سرعت و امنیت) مزایای سوئیفت مورد بررسی قرار می‌گیرد.

از دیدگاه تخصصی مزایای سوئیفت را علاوه بر کاهش ریسک مدیریتی و بهبود اتوماسیون که تمام فناوریها و مؤسسات امروزه به دنبال آن هستند می‌توان به صورت زیر دسته بندی کرد.

۱- استاندارد بودن

قبل از راه اندازی این شبکه تبادل ‌پیغام‌های مالی توسط تلکس انجام می شد و ‌پیغام‌های مالی با بهره گرفتن از برداشت دریافت کننده از پیام تعبیر می‌شد. ولی اکنون با بهره گرفتن از استانداردهای سوئیفت تعبیر و تفسیر پیام‌های مالی کاملاً یکسان است.

۲- سرعت

با توجه به اینکه ‌پیغام‌ها از طریق شبکه ارسال می شود کمتر از چند ثانیه پس از ارسال، پیام گیرنده آن را دریافت خواهد کرد. این روش باعث تسریع در نقل و انتقال وجوه خواهد شد.

۳- قابلیت اطمینان

با عنایت به اینکه رمز نگاری و رمز گشایی، تماماً به وسیله شبکه انجام می پذیرد و کاربر نقشی در رمز نگاری و رمز گشایی آن ندارد در نتیجه، قابلیت اطمینان این شبکه برای کاربران آن رضایت بخش است و کاربران کاملاً، ‌به این شبکه اعتماد دارند.

۴- گستردگی

هم اکنون بالغ بر ۲۸۰۰ بانک (شامل ۱۵۰ بانک از آمریکا و بقیه از سایر کشورهای جهان) عضو سوئیفت هستند البته این تعداد علاوه بر سایر کاربران نظیر مؤسسات مالی (که تا سال ۲۰۰۰ بالغ بر ۶۰۰۰ مؤسسه مالی در ۱۷۸ کشور جهان بوده است) و همچنین دلالان سهام، مؤسسات مدیریت سرمایه گذاری، سازمان های سپرده گذاری سهام و … بوده است. در تأیید گستردگی آن لازم به ذکر است با توجه ‌به این که هم اکنون معاملات طلا هم از طریق این شبکه انجام می پذیرد این امر روند گسترش آن را سریعتر از پیش نموده است.

در طول سال ۲۰۰۰ از طریق شبکه سوئیفت بالغ بر ۲/۱ بیلیون پیغام مالی، منتقل شده و به طور متوسط روزانه ارزش ‌پیغام‌های مالی از طریق سوئیفت به تنهایی مبلغی بیش از ۵ تریلیون دلار آمریکا تخمین زده شده است. با اتخاذ سیاست افزایش خدمات برای کاربران در نقاط مختلف جهان پیش‌بینی می‌شود که این روند همچنان سیر صعودی داشته باشد.

۵- هزینه کم

خدمات سوئیفت باعث می‌شود هزینه نقل و انتقال مالی بسیار کاهش یابد. هم اکنون هزینه مخابره هر پیام سوئیفتی (هر ۳۲۵ حرف یا علامت^[۷۲]) بر ایران حدود ۸ فرانک بلژیک برای هر پیام قابل کاهش می‌باشد این در حالی است که به استناد برآورد و نظریه کارشناسان فنی سوئیفت، هزینه سوئیفت کمتر از یک سوم هزینه مخابره پیام‌های مالی از طریق تلکس است.

۶- امنیت

با ملاحظه حجم زیاد تبادلات مالی، ارزی و سهام که امروزه در سطح جهانی صورت می پذیرد زیر ساختار اصلی این امور همواره به تأیید و تصدیق این ارتباطات از طریق یک مرجع معتبر (طرف سوم) نیازمند است. سوئیفت راه حل های متعددی به منظور تأیید و تصدیق پیامها به کاربران متعدد خود ارائه می‌دهد. با توجه به نقش بسیار مهم سوئیفت به عنوان مرکز پیغام رسانی برای اعضاء خود که می خواهند مبالغ زیادی از پول را رد و بدل کنند، امنیت درون شبکه نقش حائز اهمیت و تعیین کننده ای دارد. سوئیفت با بهره گرفتن از شبکه های اختصاصی خود و سیستم پیشرفته نرم افزاری و سخت افزاری تاکنون از عهده این عمل به خوبی برآمده است و تا به حال خبر یا گزارشی مبنی بر سوء استفاده از این شبکه دریافت و یا منتشر نشده است از طرف دیگر این اعتبار امنیتی وقتی بیشتر می‌شود که بدانیم این شبکه متعلق به کشور خاصی نیست و همه کشورها بسته به آمار پیام‌های وارده و صادره می‌توانند در این شبکه سهم داشته باشند (دلیجانی، ۱۳۸۷).

۲-۱۴-۳ کاربرد و کاربران سوئیفت

علاوه بر مواردی که به صورت گذرا در بخش‌های قبل مطرح شد. در این بخش ابتدا توضیحاتی پیرامون انواع خدمات بانکی که توسط سوئیفت در سراسر دنیا ارائه می‌شود داده شده سپس فهرستی از کاربران متفاوتی که بیشترین سهم را در استفاده از این شبکه دارا هستند ارائه می‌گردد خدماتی که توسط شبکه سوئیفت ارائه می‌شوند عبارتند از:

۱- حواله بانکی

۲- حواله های بدهکار و بستانکار

۳- صورت حسابهای بانکی

۴- معاملات و تبدیلات ارز

۵- بروات

۶- اعتبارات اسنادی

۷- معاملات سهام بین بانک‌ها

۸- گزارش مانده و تراز حساب‌ها

۹- تسویه حساب مبالغ کوچک و بزرگ

موضوع مهم دیگری که در بخش سوئیفت لازم است به آن اشاره شود، کاربران آن می‌باشد به همین منظور در ادامه توضیحات مختصری پیرامون کاربران سوئیفت ارائه می‌گردد. کاربران سوئیفت به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

۱- عضو (سهامدار)^[۷۳]

اعضاء شامل بانک‌ها، دلالان واجد شرایط واسطه های معاملات بازرگانی و سهام مؤسسات سرمایه گذاری می‌باشند.

۲- عضو جزء^[۷۴]

یک سازمان که واجد شرایط لازم جهت عضویت در سوئیفت می‌باشد و بیش از ۵۰٪ سهام آن به طور مستقیم و یا ۱۰۰٪ سهام آن به طور غیر مستقیم در اختیار یک عضو سوئیفت باشد، یک عضو جزء باید کاملاً تحت کنترل مدیریتی اعضاء باشند.

۳- شرکا ^[۷۵]

انواع شرکا شامل:

۱- دلالان و واسطه هایی که در زمینه سهام و اوراق و مسائل مالی مربوطه فعالیت دارند.

۲- مبادله گرهای ارزی برای سهام، اوراق قرضه و ابزارهای مالی و مرتبط

۳- مؤسسات سپرده گذرای و تسویه (نقل و انتقال بانکی) مرکزی

۴- دلالان (صرافان) پول

۵- شرکت‌های خدماتی امانات

۶- تسهیل کنندگان فرعی امانات و سرویس‌های ذینفع

۷- سازمان نمایندگی- انتقال و ثبت کننده

۸- شرکت کنندگان چکهای مسافرتی

۹- صادر کنندگان چکهای مسافرتی

۱۰- مؤسسات تجاری

۱۱- ارائه کنندگان خدمات تصدیق معاملات تجاری الکترونیکی ایمن

۱۲- دفاتر نمایندگی

۱۳- مؤسسات مالی غیر سهامی

۱۴- نمایندگی های ارائه دهنده سیستم های مخفی امن

۱۵- زیر ساختهای بازار سهام

۱۶- اعضای اداره کنندگان ‌گروه‌های استفاده کننده

۱۷- مؤسسات مدیریت سرمایه گذاری (دلیجانی، ۱۳۸۷)

۲-۱۴-۴ ساز و کار عمل سوئیفت