مآخذ: یافته های پژوهش
_۸۶LnH متغیر وابسته است. * بیانگر معناداری در سطح ۱ درصد است.
** بیانگر معناداری در سطح ۵ درصد است. *** بیانگر معناداری در سطح ۱۰ درصد است.
نتایج حاصله مدل فوق نشان دهنده اثرگذاری عوامل سودآوری، صرفههای مقیاس، موانع ورود، اندازه بازار و تفاوت محصول بر سطح تمرکز طبق انتظار میباشد.
از دو جدول بالا و نتایج برآورد مدلها در تعیین سرعت ضریب تعدیل جزیی ثابت و متغیر بهرهبرداری شده است. از جدول (۴-۱) سرعت تعدیل ثابت و از جدول (۴-۲) سرعت تعدیل متغیر با محاسبه و جایگزاری حاصل میشود.
با توجه به نتایج محاسبه شده شاخص تمرکز هرفیندال در صنایع ایران در سال ۱۳۸۶ نسبت به سال ۱۳۷۸ حاکی از افزایش حدود ۳۷ درصدی تمرکز شامل ۳۵ صنعت از ۹۴ صنعت و کاهش تقریبی ۶۳ درصد در ۵۹ صنعت مابقی هستیم. میانگین تمرکز تحققیافته کل صنایع ایران در سال ۱۳۸۶،(_۸۶H)، برابر با ۱۷۹۴ و در سال ۱۳۷۸،(_۷۸H)، برابر با ۱۹۳۸ بوده که به طور کل شاهد کاهش تمرکز در میانگین کل صنایع بودهایم.
اقتصاددانان صنعتی، تمرکز بر حسب شاخص هرفیندال را با شاخص محاسبهای تمرکز بالای ۱۸۰۰، حائز تمرکز زیاد (شدید)، بین ۱۰۰۰ و ۱۸۰۰ تمرکز ملایم و کمتر از ۱۰۰۰ را فاقد تمرکز (نزدیک به شرایط رقابتی) طبقهبندی میکنند. طبق این دستهبندی در صنایع کارخانه‌ای ایران در سال ۱۳۸۶ مقدار تحقق یافته شاخص هرفیندال در ۳۳ صنعت از کل ۹۴ صنعت (حدود ۳۵%) تمرکز شدید، ۱۷ صنعت (حدود ۱۸%) تمرکز ملایم و ۴۴ صنعت بقیه که ۴۷ درصد را شامل میشود، تمرکز کم یا فاقد تمرکز حاصل شده است. همین دستهبندی برای سال ۱۳۷۸، ۳۸ صنعت (حدود ۰.۴۰۴%) تمرکز شدید، ۱۸ صنعت (حدود ۰.۱۹۲%) تمرکز ملایم و ۳۸ صنعت (حدود ۰.۴۰۴%) تمرکز کم یا فاقد تمرکز را نشان میدهد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ارزش میانگین تمرکز یکنواخت (بلندمدت:_۸۶H^*) که در کل صنایع دارای کمترین مقدار ۲۵۴ و بیشترین مقدار ۴۴۹۵ است، ۱۲۳۶ بدست آمده است. دستهبندی صنایع برای مدل یکنواخت بهگونهایست که ۱۶ صنعت (۱۷%) تمرکز شدید، ۳۲ صنعت (۳۴%) تمرکز ملایم و ۴۶ صنعت مابقی (۴۹%) تمرکز کم یا فاقد تمرکز را دارا میباشند. همانگونه که از جدول بالا برمیآید متغیرهای مانع ورود که با LnMKT و LnCDR در مدل وجود دارند، به همراه متغیر مجازی CPD که معرف تفاوت محصول در مدل است، در صنایع با H^* بالا نقش مهمی داشته و بحرانی به نظر میرسند.
جدول (۴-۳)، میانگین شاخص هرفیندال محاسبه شده

H₈₆ -H₇₈

H₇₈

H₈₆

_۸۶H^*

متغیر

۱۴۴-

۱۹۳۸

۱۷۹۴

۱۲۳۶

میانگین

مآخذ: یافته های پژوهش
۴-۴-۲. نتایج نمونه زیرمجموعهای صنایع
نمونه زیرمجموعهای صنایع شامل ۴۷ صنعت در هر دو حالت دستهبندی تبلیغات و تمرکز و برای مدلهای (۲) و (۳) در ادامه به تفکیک آورده میشود.
۴-۴-۲-۱. نتایج برآورد مدل (۲) در دستهبندی شدت تبلیغات
ساتن (۱۹۹۱) ارتباط تابعی منظم و معکوسی بین اندازه بازار و تمرکز را فقط برای صنایع با هزینه های اولیه ورود برونزای معین در نظر گرفت و بیان کرد که برای هزینه های اولیه ورود درونزا رابطه تابعی منظمی وجود ندارد. در مطالعهای که وی برای صنایع غذایی چند کشور پیشرفته صنعتی با داده های پانل انجام داد و همچنین در مطالعه رابینسون و چیانگ^[۹۸] (۱۹۹۶) که برای صنایع کارخانهای آمریکا و به صورت مقطعی انجام گرفت، هیچکدام تعدیل ناقص تمرکز به سطح یکنواختش (بلندمدت) را تصویب نکرد؛ به عبارتی دیگر تعدیل ناقص مبحث مورد سوال یا نظر ایشان نبوده و لذا تلویحاً آن را یک در نظر گرفتند.
در این پژوهش صحت پیشگویی ساتن برای صنایع ایران و در نتیجه آن گستردگی و بسط رسیدن به یک اقتصاد کمتر رشدیافته و کوچک بررسی میشود. پیرو روش عملی ساتن، صنایع را به دو دسته نسبت تبلیغات به فروش (A/S) کم به عنوان هزینه های اولیه ورود معین برونزا، در مقابل شدت تبلیغات بالا با هزینه های اولیه ورود معین درونزا دستهبندی می‌کنیم. استدلال ساتن دلالت بر رابطهای معکوس بین اندازه بازار و تمرکز دارد که فقط برای صنایع با هزینه های اولیه ورود برونزا مورد انتظار است.
قابل ذکر است که در این مطالعه دستهبندی صنایع برای دو حالت تمرکز بالا و پایین نیز برآورد شده است؛ ولی این دستهبندی تایید یا رد تئوری اقتصادی را در برنمیگیرد.
سرعت تعدیل تمرکز برآورد شده به سطح یکنواختش برای صنایع با شدت تبلیغات کم برای هر سال حدود ۰.۰۳۵ (تقریباً ۳.۵ درصد) که تقریباً سه برابر سرعت تعدیل در صنایع با شدت تبلیغات بالا که برای هر سال حدود ۰.۰۱۲ (تقریباً ۱.۲ درصد) است را نشان میدهد. با توجه به اینکه شدت تبلیغات به عنوان یک مانع برای ورود به صنعت محسوب میشود، لذا صنایعی که با شدت تبلیغات کم (هزینه اولیه ورود برونزا) مواجه هستند، با سرعت بیشتری به سمت وضعیت بلندمدت و مطلوب حرکت میکنند. از این رو در صنایع با تبلیغات بالا سرعت کمتری مشاهده شده است. اختلاف مشاهده شده بین سرعت تعدیل در دو حالت مورد بررسی، خارج از حوزه تجزیه و تحلیل سطح یکنواخت ساتن میباشد.
نتایج تخمین مدل (۲) برای هر دو زیرمجموعه صنایع که شامل ۴۷ صنعت با شدت تبلیغات زیاد و کم است، در جدول (۴-۴) ارائه شده است.
جدول (۴-۴)، نتایج زیرمجموعهای مدل (۲) با λ ثابت

ضرایب تخمینی صنایع با تبلیغات بالا

ضرایب تخمینی صنایع با تبلیغات کم

متغیرها

^* ۰.۹۵۲۲۰۲

^* ۰.۸۳۲۲۶۳

_۷۸LnH

۰.۰۰۰۰

هنرها و صنایع دستی

صنایع دستی این شهرستان را فرش بافی، گلیم بافی و جاجیم بافی تشکیل می‌دهند. تنوع محصولات این شهرستان سبب تنوع صادرات منطقه شده است. سنگ مرمر، جو، علوفه، چغندر قند، دام و فرآورده های دامی، مرغ، فرش، گلیم و عسل. از سوغاتی‌های محلی عسل در رده اول قرار می‌گیرد و چون از گل‌های مختلف و پرعطر دامنه‌های سبلان تهیه گردیده است از مشهوریت بیشتری برخوردار می‌باشد و اصطلاحاً به آن عسل سبلان می‌گویند. از دیگر سوغاتی‌های منطقه می‌توان به پنیر و کره محلی اشاره کرد. یکی دیگر از سوغاتی‌های محلی گیاهی است بنام بولاغ اوتی که در چشمه‌های بولاغلار و تعدادی دیگر از چشمه‌های منطقه رشد می‌کند و خاصیت داروئی (ضد مرض قند) دارد.

فعالیت‌های اقتصادی ویژه

زراعت و دامداری، شیلات، صنعت و معدن، خدمات و گردشگری

اماکن زیبای شهری

میادین، مراکز خرید، موزه های شهری و سایر نقاط جذاب شهر به عنوان کانون فعالیت‌های فراغتی و گردشگری مطرح است.

موزه‌ها و دیگر امکانات فرهنگی

موزه‌ها، با جنبه های گوناگون فرهنگی و تاریخی و موضوع‌های مانند تاریخی، مردم شناسی، هنر، صنایع دستی و … به عنوان جاذبه‌های گردشگری مطرح هستند.

فستیوال‌های فرهنگی

انواع مختلفی از این فستیوال‌ها شامل رژه های نمایشی، مراسم مذهبی و … را شامل می‌شود.

خاص (ویژه)

پارک‌های موضوعی و سیرک‌ها

با موضوعاتی نظیر تاریخ، ماجراجویی مکان‌های جغرافیایی، تخیل و رویا و … می‌شود که امروزه فعالیت‌های متنوع گردشگری در آن‌ها صورت می‌پذیرد.

خرید کردن

مراکز خرید و فروشگاه‌ها که محل عرضه کالاها و محصولات خاص یک منطقه و یا وارداتی از سایر مکان‌ها باشد به عنوان یکی از فعالیت‌های گردشگری محسوب می‌شود که منافع اقتصادی را برای جامعه محلی ایجاد می‌کند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ملاقات‌ها، کنفرانس‌ها و گردهمایی‌ها

ملاقات‌ها، دوره های آموزشی، سمینارها و کارگاه‌های آموزشی و … به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری محسوب می‌شود که می‌تواند سایر جاذبه‌های گردشگری را به خود جذب نماید و باعث افزایش ماندگاری گردشگر تجاری یا اداری شود.

وقایع خاص

برگزاری جشنواره آش در شهرستان نیر

تفریح و ورزش

ماهیگیری در رودخانه‌ها، کوهنوردی، دوچرخه سواری

(سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری شهرستان نیر، ۱۳۹۲)
جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی شهرستان نیر^[۴۲]
منطقه نیر از دیر باز از اهمیت خاص استراتژیکی و نظامی برخوردار بوده است. واقع شدن این منطقه در میان کوه سر به فلک کشیده شده سبلان در شمال، رشته کوه بزغوش در جنوب و ارتفاعات صائین در غرب، عبور جاده ابریشم در قدیم و جاده ترانزیتی اردبیل- تبریز در دوره های بعد از مرکز شهر نیر، آب و هوای سرد، وفور آب، ارتفاعات متعدد، نوع خاک، نزدیکی به مرکز ایالت آذربایجان (اردبیل) و بالاخره وجود مردان جنگجو در نیر بخشی از ویژگی‌های جغرافیای نظامی و موقعیت سوق الجیشی این منطقه را شامل می‌شود. بر همین اساس آثار باقیمانده از دوره‌ی ما قبل تاریخ در روستاهای دابانلو و میمند و…و نیز انبارها، دژها و غارهای زیرزمینی نظامی در روستاهای گلستان، کورائیم، اباذر، بوینی یوغون، فرهاد کهلی و… از دوره های تاریخی پیش از اسلامی در منطقه نشانگر جایگاه نظامی نیر و استفاده حکمرانان و مدعیان قدرت از این منطقه برای تحکیم موقعیت سیاسی آن‌هاست. به طوری که در هزاره اول قبل از میلاد این منطقه محل حضور دولت‌های زیکرتو در دوره ماد و نیز دولت ساگارتی در دوره هخامنشی و مرکز تاخت و تاز پادشاهان این دولت‌ها با دیگر حکمرانان به ویژه پادشاهان آشوری بوده و متانی حکمران دولت زیکرتو در گردنه صائین سپاه آشور را شکست داده است و بالاخره در این دوره منطقه نرسی پادشاه ساسانی نیر را آباد و کاخ‌هایی در آن بنا نهاد (سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری شهرستان نیر، ۱۳۹۲).
در دوره اسلامی نیر به سبب ویژگی‌های نظامی به ویژه نزدیکی به اردبیل به عنوان مرکز ایالت آذربایجان تا قرن چهارم هجری، از جایگاه استراتژیکی برخوردار بوده است. به طوری که مقاومت جنگجویان نیری در برابر اعراب مسلمان و نافرمانی از خلفای راشدین، حاکمیت خاندان طائی در نیر و اعلام استقلال آنان، مقاومت سپاه اموی در برابر مهاجمین خزر در منطقه نیر، بهره برداری خرم دینان به عنوان پایگاه نظامی از نیر، بخشی از استعدادهای سوق الجیشی این ناحیه را نشان می‌دهد که در برخی از رخداد های تاریخی حتی به تعدادی از مراکز و استحکامات نظامی در منطقه اشاره شده است. چنان چه ابن مسکویه در جریان جنگ پسران سالار مرزبان با عموی خود و هسودان در حدود سال ۳۴۰ هجری از پناه بردن جستان به دژ نیر که به احتمال قوی قلعه بوینی یوغون در نزدیکی روستای کورعباسلو باشد گزارش داده و مغولان نیز قوریلتای (شورای مغولان) را در حدود سال ۶۱۷ هجری در منطقه «دوز» در گردنه صائین تشکیل داده و آنجا را اردوگاه نظامی خویش ساختند و بدون تردید احداث کاروانسرای سنگی به دست شاه عباس کبیر در نزدیکی گردنه صائین در دوره صفویه از اهداف نظامی نیز برخوردار است. در دوره معاصر نیز اقامت ستارخان، سردار ملی در سال ۱۲۸۸ ه.ش در ایام مشروطیت در نیر پیش از ورود به اردبیل و فعالیت عوامل حزب دموکرات در منطقه و عکس‌العمل اهالی برخی روستاها در برابر آن‌ها نشانگر حفظ جایگاه نظامی منطقه نیر تا دوره معاصر است به طوری که شاهان قاجار از جمله مظفرالدین شاه و محمد علی شاه و شاهان پهلوی نیز در سفر های خود به اردبیل در چندین نوبت از نیر دیدن کرده‌اند.
علاوه بر ویژگی نظامی منطقه نیر که اشاره شد وجود دژها، انبارها و غارهای زیرزمینی اهمیت استراتژیکی منحصر به فردی را به این منطقه بخشیده است و گرچه تحقیقات و بررسی‌های دقیق روی این استحکامات نظامی انجام نشده است ولی قلعه های کورائیم، دابانلو، بوینی یوغون و اباذر و نیز انبارها و غار های زیرزمینی گلستان، فرهاد کهلی و روستا های صخره ای اباذر نشانگر ویژگی‌های خاص نظامی منطقه بوده و به سبب وجود استحکامات زیرزمینی نظامی، منطقه نیر با سرزمین و دولت‌های زیکرتو به معنی سنگ کن در دوره مادها و ساگارتی به معنی سرزمین انسان‌های غارنشین در دوره هخامنش و عنوان ورد جمکدت یا دژ زیرزمینی در متون اوستایی و گزارش مقدسی در دوره اسلامی از وجود بنا های زیرزمینی در اردبیل و اطراف آن ارتباط دارد. با توجه به این پیشینه تاریخی به مهم‌ترین آثار و یادمان‌های تاریخی منطقه اشاره می‌گردد (سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری شهرستان نیر، ۱۳۹۲):
تپه‌های قره‌ شیران
این تپه در قره شیران یکی از دهستان‌های بخش مرکزی شهرستان نیر واقع شده است. گورهای مکشوفه در آن به سده هشتم و نهم قبل از میلاد منسوب است که این قبرها به سه دسته عمده تقسیم می‌شوند گروه اول اغنیا، گروه دوم مردم عادی و گروه سوم حیوانات و قابل مقایسه با اشیاء بدست آمده در مارلیک (از همان منبع).

• برازش مدل رگرسیونی به داده ها

یکی از اعداف تحقیق حاضر بررسی و مقایسه عملکرد دو روش ساختاری رگرسون خطی و شبکه عصبی مصنوعی می باشد. بدین منظور مدل رگرسیونی را بر داده‌ها با روش OLS برازش کرده و اثر هر یک از متغیرهای ورودی را بر روی متغیر خروجی بررسی کردیم.

• • • انتخاب پارامترهای ورودی، توپولوژی و الگوریتم آموزشی مناسب برای شبکه عصبی

  (( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در این گام از تحقیق پارامترهای ورودی، توپولوژی و الگوریتم آموزشی مناسب را با روش آزمون و خطا گزینش کردیم. بدین صورت که ترکیب های مختلفی را از شبکه‌های عصبی مصنوعی با الگوریتم‌های آموزشی و توپولوژی‌های مختلف را بکار بردیم و با درنظر گرفتن معیارهای MES ، R-squared در نهایت یکی از این ترکیبات انتخاب شدند.

• مقایسه نتایج حاصل از هر دو روش رگرسیون خطی و شبکه عصبی مصنوعی

در این گام از تحقیق با بهره گرفتن از معیارهای MES ، R-squared شبکه عصبی را با رگرسیون خطی مقایسه کرده و روش مناسب جهت پیش بینی تقاضا برای بیمه عمر را گزینش کردیم.
فصل چهارم
نتایج و یافته ها

۴-۱ مقدمه

در این فصل به بررسی نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات جمع آوری شده و همچنین تحلیل شبیه سازی انجام شده و بررسی نتایج شبیه سازی می پردازیم. لازم بذکر است که داده های مربوط به نرخ تورم سالانه، میزان تولید ناخالص داخلی سالانه (با قیمتهای جاری) و حق بیمه‌های عمر دریافتی از منابع کتابخانه ای جمع آوری شدند. در مجموع تعداد ۶۹ زوج داده‌های ورودی-خروجی جمع آوری شدند که مربوط به سالهای ۱۳۱۷ تا ۱۳۸۵ می باشند. در اولین گام تحقیق به تحلیل توصیفی داده ها پرداختیم. در تحلیل توصیفی داده ها، آماره های توصیفی و نمودارهای مناسب آن ها ارائه شده و در گام بعد به تحلیل استنباطی پرداختیم. در بخش تحلیل استنباطی ، آزمون های مناسب جهت تأیید یا رد فرضیات تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه به مبحث شبکه‌های عصبی مصنوعی وارد شدیم و مولفه های اصلی شبکه عصبی مناسب را برای مساله مشخص نموده و در نهایت خروجی های دو روش با بهره گرفتن از برخی از معیارهای بررسی عملکرد در مقوله پیش‌بینی با هم مورد قیاس قرار گرفتند.
لازم به ذکر است که تحلیل های آماری با بهره گرفتن از نرم‌افزارSPSS انجام شده است. و شبیه سازی شبکه‌های عصبی با بهره گرفتن از نرم‌افزار MATLAB انجام گرفتند.
ضریب اطمینان پژوهش
در پژوهش حاضر، ضریب اطمینان ۹۵ درصد در نظر گرفته شده است. به عبارت دیگر ضریب خطای پنج درصد در محاسبه نتایح پیش‌بینی شده است.
۴-۲ تحلیل توصیفی داده ها و بررسی فرضیه نرمال بودن متغیرها
پیش از تعیین روش آماری مناسب برای تحلیل، فرضیه ی نرمال بودن مشاهدات به صورت توصیفی با بهره گرفتن از رسم نمودار احتمال نرمال و نمودار هیستوگرام و همچنین به صورت استنباطی با بهره گرفتن از آماره کلموگروف- اسمیرنف، بررسی می‌شود. در صورتیکه مشاهدات از توزیع نرمال پیروی نکنند، از روش‌های ناپارامتری به منظور تجزیه و تحلیل آماری استفاده می‌شود.
معرفی روش‌های آماری مورد استفاده :برای تجزیه و تحلیل مشاهدات و بررسی تایید یا رد فرضیات تحقیق ازروش‌های آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شده است.

• ارائه تحلیل توصیفی متغیرها

جدول ۴-۱ : تحلیل توصیفی داده ها

تعداد

میانگین

میانه

انحراف معیار

کمترین مقدار

بیشترین مقدار

این بخش شیوه ارزیابی از مدیران ارشد صنعت قطعه‌سازی شهرکهای صنعتی استان سمنان برای بررسی وجود رابطه بین مشخصه‌ های محیطی کسب و کار، اولویتهای رقابتی و ساختار زنجیره تامین با عملکرد کسب و کار را توضیح می‌دهد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

توضیح مختصری از شرکت‌کنندگان مورد هدف، فرایند توسعه ابزاری، تعریف هریک از ساختارها و مقیاسی که برای محاسبه آنها استفاده شد، در این فصل بیان میشود. توضیح جامعی پیرامون نحوه جمع‌ آوری و فرایند تحلیل داده‌ها نیز بیان شده‌است.
۳-۱- روش تحقیق
روش تحقیق مجموعهای از قواعد، ابزار و راه های معتبر و نظاممند برای بررسی واقعیت ها، کشف مجهولات و دستیابی به راه حل مشکلات است. با توجه به اینکه هر تحقیق با یک مساله و هدف خاصی آغاز میشود لذا بر پایه ماهیت مساله های مطرح شده و هدفی از تحقیق که پژوهشگر دنبال میکند، میتوان تحقیقات علمی را به سه دسته تحقیقات بنیادی، کاربردی و توسعهای تفکیک نمود (خاکی، ۱۳۸۶). هدف اصلی اجرای تحقیقات بنیادی تولید دانش بیشتر و درک پدیدههایی است که روی میدهد. سرانجام، ارائه نظریه ها بر پایهی نتایج تحقیق. سپس این گونه نظریهها بنیان مطالعه افزون تر درباره پدیده ها را تشکیل میدهند (سکاران،۱۳۸۵). هدف از تحقیق کاربردی به دست آوردن درک یا دانش لازم برای تعیین ابزاری است که به وسیله آن نیازی مشخص و شناخته شده برطرف گردد. در این نوع تحقیقات هدف کشف دانش تازه‌ای است که کاربرد مشخصی را درباره فرآورده یا فرایندی در واقعیت را دنبال می‌کند. هدف تحقیقات توسعهای نظریه پردازی یا آزمون نظریه نیست بلکه توسعه محصولات یا فرآیندهای جدید است (خاکی، ۱۳۸۶).
همچنین تحقیقات علمی را بر اساس چگونگی به دست آوردن داده های مورد نیاز (طرح تحقیق) میتوان به دو دسته تحقیق توصیفی و تحقیق آزمایشی تقسیم کرد (سرمد و همکاران، ۱۳۸۸). تحقیق توصیفی شامل جمع آوری اطلاعات برای آزمون نظریه ها یا پاسخ به سوالات مربوط به وضعیت فعلی موضوع مطالعه میباشد(خاکی، ۱۳۸۶). از انواع تحقیقات توصیفی، پیمایشی است که معمولاً با بهره گرفتن از پرسشنامه، مصاحبه، و مشاهده انجام میگیرد و مشخصه ی آن مجموعهای از داده است که اغلب برای تعیین نگرش افراد در مورد یک موضوع خاص، تعیین تاثیر وقایع بر رفتار افراد و تعیین روابط و تبیین آنها به کار میرود (خاکی، ۱۳۸۶).
از آنجا که در این پژوهش به بررسی و تجزیه و تحلیل تاثیر همسویی استراتژیک بر عملکرد کسب و کار شرکتها پرداخته میشود لذا این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی است و با توجه به این که در این تحقیق با بهره گرفتن از ابزار پرسشنامه، سعی میشود که میزان و نوع روابط بین متغیرها، برای پاسخ به مسالهای علمی در دنیای واقعی مورد بررسی قرار گیرد، لذا این تحقیق به لحاظ روش انجام کار از نوع پیمایشی- توصیفی میباشد.
۳-۲- جامعه آماری
جامعه‌ی آماری به کل گروه افراد، رویدادها و پدیده های مورد علاقه محقق که قصد بررسی آن‌ها را دارد، اشاره دارد (دانایی‌فرد و همکاران، ۱۳۸۶)؛ اما نمونه، گروهی فرعی یا زیر مجموعه‌ای از جامعه است که با بررسی و مطالعه نمونه، محقق میتواند قادر به استخراج نتایجی شود که قابل تعمیم به جامعه است (دانایی‌فرد و همکاران، ۱۳۸۶).
با توجه به مطالب فوق کلیه شرکت های تولیدی قطعه ساز خودرو واقع در سطح استان سمنان که جمعا ۲۱۳ شرکت می‌باشند، قلمرو تحقیق حاضر می‌باشد و از آنجا که آگاه‌ترین افراد نسبت به شرکت، مدیران ارشد می‌باشند، لذا پاسخدهندگان مدیران ارشد این شرکت‌ها می‌باشند و بنابر این سطح تحلیل این پژوهش سازمان می‌باشد. همچنین در این پروهش، شرکتها با توجه به عملکرد کسب و کار، به دو طبقه شرکتهای با عملکرد بالا و شرکتهای با عملکرد پایین تقسیم شدهاند و برای هر طبقه بصورت جداگانه، تحلیل صورت گرفته است. شرکت شهرک‌های صنعتی استان سمنان جهت جمع‌ آوری داده‌ها به این پژوهش کمک نموده‌است.
۳-۳- نمونه آماری و روش نمونهگیری
نمونه آماری مجموعه کوچکی از جامعه آماری است که با مطالعه آن محقق قادر است با انتخاب یک استراتژی مناسب، نتیجه را به کل جامعه آماری تعمیم دهد. در این پژوهش از شیوه نمونه‌گیری تصادفی ساده استفاده شده است. برای تعیین حجم نمونه روش‌های مختلفی موجود می‌باشد که جدول جرسی و مورگان (۱۹۷۰) که حداقل تعداد نمونه را در اختیار محقق قرار می‌دهد، یکی از آنهاست. ضمنا حداقل تعداد نمونه با بهره گرفتن از نرم افزار G-power مورد محاسبه قرار گرفت. نهایتا تعداد نمونه ۱۳۰ تعیین گردید.
۳-۴- روش گردآوری اطلاعات
داده ها میتوانند به شیوه های مختلف، در مکانهای مختلف و از منابع مختلف جمع آوری شوند. مصاحبه، پرسشنامه و مشاهده افراد و پدیده ها، سه شیوه عمده جمع آوری داده ها در پژوهش پیمایشی هستند. از جهت مکانی، داده ها میتوانند به شیوه های مختلف، در محیط طبیعی یا آزمایشگاهی جمع آوری گردند. منابع جمع آوری داده ها نیز میتوانند دست اول یا دست دوم باشند؛ افراد و گروه های برگزیده به منظور بررسی نظرات و عقاید آنها، از جمله منابع دست اول هستند و اسناد و پروندههای سازمانها، نمونهای از منابع دست دوم اند (دانایی فرد و همکاران، ۱۳۸۶). به دلیل اینکه تحقیق حاضر پیمایشی میباشد و در قلمرو مکانی، شرکتهای قطعه ساز خودرو در سطح شهرکهای صنعتی استان سمنان میباشد و به صورت میدانی انجام میگیرد برای جمعآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد. پرسشنامه به دلیل پوشش حجم وسیعی از جامعه، ابزار مناسبی در تحقیقات پیمایشی محسوب میگردد.
پرسشنامه به‌طور گسترده‌ای توسعه داده مقیاس‌هایی میباشند که در ادبیات موجود تست شده و مورد استفاده قرار گرفتهاند. بخش‌های متعددی برای هریک از متغیر‌های مکنون و سازه‌ها جهت ارزیابی تک‌بعدی بودن، پایایی و روایی استفاده شده‌است تا بر دقت ارزیابی افزوده شود (اندرسون و گربینگ، ۱۹۸۸).
در این پژوهش از معیارهای ادراکی استفاده شده‌است. پاسخ‌دهندگان با توجه به خط تولید بخصوص در شرکت خود، به سوالات پاسخ دادند.
به‌طور گسترده‌ای این مساله که محیط درک شده از محیط واقعی مهمتر میباشد، پذیرفته شده‌است (همانند، بورجس، ۱۹۸۰؛ دونکان، ۱۹۷۲؛ وارد و دیگران، ۱۹۹۵). اگر مدیران محیط درک‌شده را نامطمئن قلمداد نمایند، تصمیماتی که اتخاذ می‌کنند نیز مناسب شرایط محیطی نامطمئن میباشد (پگل و کروز، ۲۰۰۴). این پژوهش چنین استدلال میکند که استفاده از معیارهای ادراکی از محیط اجازه آزمون بهتری از رابطه استراتژی شرکت و محیط میدهد.
کتوکیوی و شوردر (۲۰۰۴) بیان نمودند که پایایی و روایی معیارهای ادراکی، رضایت‌بخش میباشد. با توجه به شواهد موجود در ادبیات (همانند آهایر و دریفوس، ۲۰۰۰؛ براون، ویلیامز و پروشیا، ۲۰۰۰؛ وارد و دیگران، ۱۹۹۵)، معیارهای ادراکی را می‌توان به‌عنوان یک متغیر جایگزین در پژوهش‌های با حجم نمونه بزرگ در نظر گرفت، تا زمانی که بررسی دقیق روایی و پایایی انجام پذیرد.
چنین قضاوت‌هایی به معنی پذیرش میزان حداقلی از خطا میباشد. این ریسک یک نگرانی ویژه در زمینه‌هایی همچون رفتار سازمانی دارد، جایی که ادراک افراد ارزیابی میشود. همچنین این نگرانی در زمینه مدیریت زنجیره تامین نیز وجود دارد که داده‌های مورد درخواست کمتر جنبه شخصی دارد(واترز، ۱۹۹۹).
پس از آن‌که سوالات، خط تولید اصلی را مشخص نمود (بخش الف و بخش ب)، پاسخ‌دهندگان به چهار ساختار بیان‌شده پاسخ دادند: مشخصه‌ های محیطی کسب و کار، اولویت‌های رقابتی، ساختار زنجیره تامین و عملکرد کسب و کار شرکت (بخش ج تا و). سپس اطلاعات فردی پیرامون شرکت، خط تولید اصلی و پاسخ‌دهنده نیز جمع‌ آوری شد(بخش ز).
طیفهای مختلفی برای سنجش وجود دارد همچون طیف بوگاردوس^[۱۴]، طیف لیکرت^[۱۵]، طیف ترستون^[۱۶]، طیف گاتمن^[۱۷] و طیف اوسگود^[۱۸]. برای سنجش گویه های این تحقیق نیز مقیاس ۵ گزینهای لیکرت به کار رفته است. طیف لیکرت به دلیل سادگی درک و کاربرد و نیز به دلیل حوزه وسیع سنجش نگرش، در تحقیقات علوم انسانی و رفتاری، بیشترین کاربرد را دارد و چون در این تحقیق نیز به سنجش نگرش مدیران ارشد شرکتها پرداخته شده از طیف لیکرت استفاده شد.
۳-۴-۱- ابعاد محیط کسب و کار
ماهیت محیط کسب و کار شامل چهار مولفه میباشد: تنوع، پیچیدگی، پویایی و بخشندگی ( بخشندگی به‌صورت خصومت اندازه‌گیری میشود)، که فرض شد فارغ از این‌که شرکت ساختار زنجیره تامین ناب، چابک یا ترکیبی دارد و یا اولویت‌های رقابتی آن چیست، بر آن اثرگذار است.
سوالات این بخش از پژوهش وارد و دیگران (۲۰۰۰) گرفته شده‌است که آلفای کرونباخ بالایی را نشان داده‌است (۸۶/۰). مواردی که برای سنجش هریک از ابعاد محیط کسب و کار استفاده شد با بهره گرفتن از طیف لیکرت پنج‌تایی ارزیابی شد. جهت ارزیابی تنوع سه سوال، پیچیدگی سه سوال، پویایی پنج سوال و بخشندگی ۶ سوال در پرسشنامه در نظر گرفته شد.
۳-۴-۲- ابعاد اولویت‌های رقابتی
مقیاس‌های ارزیابی اولویت های رقابتی بویر(۱۹۹۸) در این پژوهش استفاده شد. برای هریک از ابعاد هزینه، کیفیت، کارایی تحویل و انعطاف پذیری به ترتیب چهار، سه، سه و شش سوال در نظر گرفته شد. هریک از اولویت‌های رقابتی توسط طیف لیکرت پنج‌تایی ارزیابی شد. (۱= بی اهمیت، ۲= اهمیت کم، ۳= اهمیت متوسط، ۴= اهمیت زیاد، ۵= اهمیت شدید).
۳-۴-۳- ابعاد ساختار زنجیره تامین
مقیاس استفاده‌شده برای ساختار زنجیره تامین از مشخصه‌ های عمومی چابک، ناب و ترکیبی زنجیره تامین که توسط کریستوفر و تاویل (۲۰۰۰) بیان شده و همچنین از رویکرد شرکت به زنجیره تامین بر اساس تئوری‌های سازمانی (همانند، چرینگتون و دیگران، ۲۰۰۱؛ مینتزبرگ، ۱۹۹۲)، میباشد. تعداد ده سوال و بصورت یک خط پنج نقطه‌ای جهت ارزیابی ادراک مدیران استفاده شده‌است.
۳-۴-۴- مقیاس ارزیابی عملکرد کسب و کار
مقیاس‌های مهم زیادی در ادبیات برای ارزیابی اثر تصمیمات عملیاتی و استراتژیک بر عملکرد سازمانی وجود دارد (همانند، وارد و دیگران، ۱۹۹۵؛ ونکاتر من، ۱۹۹۰).
با توجه به محدودیت در جمع آوری داده ها پیرامون عملکرد و مشخص نبودن ارزیابی عملکرد به صورت دقیق، این پژوهش ارزیابی عملکرد را در پنج سوال و بر حسب ادراک مخاطب برای محاسبه عملکرد سازمانی استفاده نموده است (طیف پنجتایی لیکرت: ۱= به شدت کم، ۲= کم تر، ۳= تقریبا برابر، ۴= بیشتر، ۵ = به شدت بیشتر).
پرسشنامه ها با مراجعه حضوری به شرکتها و تحویل به مدیریان ارشد، تکمیل شده است و برای اطمینان از رعایت دقت پاسخگو، قبل از دریافت جواب پرسشنامه، در مورد نحوه پاسخگویی به سئوالات، با پاسخگو مصاحبه مختصری انجام شده است. پرسشنامه مزبور در ضمیمه ۱ آورده شده است.
۳-۵- روایی^[۱۹] و پایایی^[۲۰] پرسشنامه
برای آن‌که بتوان به نتایج اندازه‌گیری اطمینان نمود و به عبارت ساده ادعا نمود که داده‌های حاصل از اندازه‌گیری قابل اعتماد هستند، اندازه‌گیری باید دارای دو خصوصیت باشد: اعتبار و پایایی. در این قسمت به بررسی روایی و پایایی پرسشنامه بکار رفته شده در جمعآوری اطلاعات پرداخته شده است.
۳-۵-۱- روایی
اعتبار یا روایی، معرف درجه‌ای است که یک وسیله می‌تواند یک متغیر را بر اساس تعریف خاصی سنجش کند. سؤالی که در آزمون روایی مطرح می‌شود این است که آیا آن‌چه مشاهده و ثبت می‌شود یا مورد پرسش قرار می‌گیرد، واقعاً همان هدف اصلی و تعیین شده تحقیق است یا نه؟ (اتسلندر، ۱۳۷۱) به عبارت دیگر مفهوم روایی یا اعتبار به این سؤال پاسخ میدهد که ابزار اندازه گیری تا چه حد خصیصه‌ی موردنظر را می‌سنجد. در این تحقیق روایی محتوا و روایی سازه جهت سنجش روایی ابزار مورد استفاده قرار گرفت. روایی محتوا اطمینان می‌دهد که ابزار مورد نظر به تعداد کافی پرسش‌های مناسب برای اندازه‌گیری مفهوم مورد سنجش در بردارد. روایی ظاهری یک شاخص حداقل برای روایی محتوا است که در تحقیق حاضر بر اساس نظرات اساتید راهنما و مشاور و هم‌چنین تعدادی از خبرگان رشته مدیریت مورد تأیید قرار گرفت (سکاران، ۱۳۸۵). روایی سازه یا ساخت بیان می‌کند نتایج بدست آمده از کاربرد یک ابزار اندازه‌گیری تا چه حد با نظریه‌هایی که آزمون بر محور آن‌ها تدوین شده است تناسب دارد (سکاران، ۱۳۸۵). به منظور تعیین روایی سازه، از تحلیل عاملی تأییدی استفاده میشود.تحلیل عاملی می‌تواند به دو صورت اکتشافی و تأییدی انجام شود. این‌که کدام یک از این دو روش باید در تحلیل عاملی به کار رود مبتنی بر هدف تحلیل داده‌ها است. در تحلیل عاملی اکتشافی^[۲۱] پژوهش‌گر به دنبال بررسی داده‌های تجربی به منظور کشف و شناسایی شاخص‌ها و نیز روابط بین آن‌هاست و این کار را بدون تحمیل هر گونه مدل معینی انجام می‌دهد. به بیان دیگر تحلیل اکتشافی علاوه بر آن‌که ارزش تجسسی یا پیشنهادی دارد می‌تواند ساختارساز، مدل‌ساز یا فرضیه‌ساز باشد (هومن۱۳۸۷). تحلیل عاملی تأییدی^[۲۲] به واقع بسط تحلیل عاملی معمولی است، که در آن فرضیه های معینی درباره ساختار بارهای عاملی و همبستگیهای متقابل بین متغیرها، مورد آزمون قرار میگیرد. تحلیل عاملی تأییدی برای تحقیق حاضر توسط نرم‌افزار AMOS انجام شد. نتایج تحلیل عاملی مرحله اول و دوم نشان داد که وزن رگرسیونی متغییرها در پیش بینی تعدادی ابعاد و گویه ها در سطح اطمینان ۹۵/۰ دارای تفاوت معنا‌دار با صفر نیست. بنابراین، تعدادی از ابعاد و گویه ها از فرایند تجزیه و تحلیل کنار گذاشته شدند. مبنای معناداری گویه‌ها و ابعاد این است که سطح معناداری برای آن‌ها زیر ۰۵/۰ باشد. در فصل چهارم تحقیق، به تشریح نتایج تحلیل عاملی تأییدی انجام شده پرداخته خواهد شد.
۳-۵-۲- پایایی
قابلیت اعتماد یا پایایی^[۲۳] یکی از ویژگیهای فنی ابزار اندازه گیری و جمع‌ آوری داده‌ها است. یک فرایند اندازه‌گیری و ابزار مربوط به آن، زمانی پایاست که در صورت تکرار اندازه‌گیری همیشه همان نتایج و مقادیر به‌دست آید (اتسلندر۱۳۷۱). به عبارتی پایایی با این امر سر و کار دارد که ابزار اندازه‌گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست می‌دهد. به‌عبارت دیگر، «همبستگی میان یک مجموعه از نمرات و مجموعه دیگری از نمرات در یک آزمون معادل که به‌صورت مستقل بر یک گروه آزمودنی به‌دست آمده‌است» چقدر است. اگر ابزار اندازه‌گیری را در یک فاصله زمانی کوتاه چندین بار به یک گروه واحدی از افراد بدهیم نتایج حاصل نزدیک به هم باشد. برای اندازه‌گیری پایایی شاخصی به نام ضریب پایایی استفاده می‌شود. ضریب آلفای کرونباخ یکی از رایج‌ترین ابزارها برای محاسبه پایایی میباشد( کرونباخ، ۱۹۵۱). فلاین (۱۹۹۰) ضریب آلفای کرونباخ را برای پژوهش‌های تجربی عملیاتی توصیه نمود. علاوه بر این، پایایی ساختار یک روش معروف دیگر برای آزمودن پایایی است (فورنل و لکر، ۱۹۸۱).
به طور معمول، ضریب آلفای کرونباخ ۷/۰ و بالاتر کفایت‌کننده در نظر گرفته میشود (کرونباخ، ۱۹۵۱). ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ نونالی(۱۹۷۸)، ﺑﺮﺍﻱ ﭘﺎﻳﺎ ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﻚ ﺍﺑﺰﺍﺭ، ﺣﺪﺍﻗﻞ ﻣﻘﺪﺍﺭ ۷/۰ ﺑﺮﺍﻱ ﺿﺮﻳﺐ ﺁﻟﻔﺎ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ، ﻟﺬﺍ می‌توان ﺍﺑﺰﺍﺭ ﻃﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺷﻴﻮﻩ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺩﺭﻭﻧﻲ ﮔﻮﻳﻪﻫﺎ، ﭘﺎﻳﺎ ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﻛﺮﺩ.
در تحقیق حاضر آزمون پایایی توسط نرم‌افزار SPSS انجام شد که مقادار آن برای تمامی متغیرها و ابعاد بالای ۷/۰ بدست آمد. با توجه به این‌که برای پژوهش‌های علوم انسانی ضریب آلفای بالاتر از۷/۰ قابل قبول است میتوان نتیجه گرفت که پایایی پرسشنامه تحقیق خوب است. نتایج بررسی پایایی به تفصیل در فصل چهارم ارائه گردیده است.
۳-۶- روش تجزیه و تحلیل‌
مقصود اصلی از تحلیل، یعنی تنظیم و خلاصه کردن داده ها به صورت اطلاعاتی روشن، خوانا، مستدل و تفسیرپذیر است، به‌گونه‌ای که بتوان روابط موجود در مسایل پژوهش را کشف و بررسی کرده و آن‌ها را آزمود. تفسیر بر پایه‌ی یافتهها و نتایج حاصل از تحلیل درباره‌ی روابط مورد مطالعه، استنباط به عمل میآورد و درباره‌ی روابط، نتیجه‌گیری میکند. تفسیر مقصود تحلیل است (هومن، ۱۳۸۶).
۳-۶-۱- مدل یابی معادلات ساختاری
در مطالعات حوزه علوم انسانی و اجتماعی، تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش طبق فرآیندی با قالب کلی مشخص و یکسان صورت می‌پذیرد که تا کنون روش‌های تحلیل آماری متعددی در ارتباط با آن معرفی شده‌است. در این میان، مدل‌سازی معادلات ساختاری^[۲۴] که در اواخر دهه شصت میلادی معرفی شد، ابزاری در دست محققین جهت بررسی ارتباطات میان چندین متغیر در یک مدل فراهم می‌ساخت. قدرت این تکنیک در توسعه نظریه‌ها باعث کاربرد وسیع آن در علوم مختلف از قبیل بازاریابی، مدیریت منابع انسانی، مدیریت استراتژیک و سیستم‌های اطلاعاتی شده است که براساس آن، محقق در فصل چهارم پژوهش به آزمون مدل فرض اهتمام ورزیده است.
یکی از مهم‌ترین دلایل استفاده زیاد پژوهشگران از مدلسازی معادلات ساختاری، قابلیت آزمودن تئوری‌ها در قالب معادلات میان متغیرهاست. دلیل دیگر لحاظ نمودن خطای اندازه‌گیری توسط این روش است که به محقق اجازه می‌دهد تا تجزیه و تحلیل داده‌های خود را با احتساب خطای اندازه‌گیری گزارش دهد. مدل‌های مرسوم در مدل‌سازی معادلات ساختاری درواقع متشکل از دو بخش هستند. مدل اندازه‌گیری که چگونگی توضیح و تبیین متغیرهای پنهان توسط متغیرهای آشکار (سوالات) مربوطه را بررسی می کند و مدل ساختاری که نشان می‌دهد چگونه متغیرهای پنهان در پیوند با یکدیگر قرار گرفته‌اند. استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری مزایای زیادی دارد که پنج مورد از مهمترین آنها عبارتند از: الف) تخمین روابط چندگانه، ب) قابلیت سنجش متغیرهای پنهان (مفاهیم مشاهده نشده)، ج) محاسبه خطای اندازه‌گیری، د) قابلیت بررسی تأثیر هم خطی، ه) آزمون روابط جعلی و غیرواقعی(داوری و رضازاده، ۱۳۹۲).
نقطه ‌ضعف بسیار مهم آزمون فرضیه در روش‌های آماری کلاسیک مانند تحلیل مسیر و تحلیل رگرسیون خطی، چشم‌پوشی از خطاهای اندازه‌گیری متغیرهای مکنون است که در الگوی مدل یابی معادله‌ی ساختاری، این مهم لحاظ می‌شود. به بیان دیگر، از نظر روش‌شناختی، انتظار آن می‌رود که برآورد پارامتر بتای استانداردشده در حالتی‌که خطاهای اندازه‌گیری متغیرهای مکنون نیز لحاظ شود، نتایج واقعی‌تری به‌دست دهد (قاسمی، ۱۳۸۹). به‌زعم تاناکا و همکارانش (۱۹۹۰)، به‌جای این‌که محققان تناسب یک مدل معین با داده‌ها را به‌طور ساده آزمون کنند می‌بایست بر ارزیابی‌های مقایسه‌ای مدل‌های چندگانه تأکید داشته باشند. درحالی‌که میانجی‌گری و تعدیل‌گری می‌تواند ازطریق مدل‌های رگرسیونی مورد آزمون قرار گیرد، استفاده از متغیرهای مکنون در الگوی مدل یابی معادله‌ی ساختاری، پسندیده‌تر است (ویلیامز^[۲۵]، ۱۹۹۵).
قسمت تابع ساختاری یا تحلیل مسیر، روابط مفروض بین متغیرهای مکنون را به نمایش می‌گذارد. در مدل یابی معادله‌ی ساختاری، سلسله‌مراتبی علّی مطرح می‌شود که در آن، یک متغیر ممکن است علت احتمالی متغیرهای دیگر باشد، اما به‌طور قطع، معلول آن‌ها نیست. به بیان دیگر، ترتیب متغیرها به‌گونه‌ای است که متغیری در بالای سلسله‌مراتب، ممکن است علت متغیر مرتبه‌ی پایین‌تر از خود باشد، اما بعید است که متغیر پایین‌تر، متغیر بالاسری خود را علت باشد. در روش‌شناسی معادله‌ی ساختاری، دو دسته ضرایب مختلف بین متغیرهای مکنون برآورد می‌شوند که عبارتند از:
الف) ضریب گاما (γ)؛ که معرف ضریب رگرسیونی بین یک متغیر مکنون برون‌زا و یک متغیر مکنون درون‌زا است.
ب) ضریب بتا (β)؛ که معرف ضریب رگرسیونی بین یک متغیر مکنون درون‌زا و یک متغیر مکنون درون‌زای دیگر است.
بنابراین با توجه به مزیت های گفته شده، در این تحقیق از این تکنیک جهت آزمون فرضیات استفاده شد.
۳-۶-۱- ۱- نرم افزار مورد استفاده
برای تحلیل مدلهای معادلات ساختاری نرم افزارهای مختلفی مانند پی ال اس^[۲۶]، آموس^[۲۷]و لیزرل^[۲۸] معرفی شده است که هرکدام ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند. لیزرل اولین و یکی از متداول‌ترین روشها برای این منظور میباشد و اولین بار توسط جورسکاج^[۲۹] در سال ۱۹۷۳ معرفی شده است. لیزرل از روش درست‌نمایی ماکزیمم (ام ال ای) و براساس بیشینه‌سازی کواریانس به برازش مدل می‌پردازد در حالی که این روش مستلزم چندین شرط و فرضیه زیربنایی از جمله نرمال بودن می‌باشد و این شروط نیز نیازمند حجم نمونه نسبتاً بالایی می‌باشد (در حدود ۱۰ الی ۱۵ پرسش‌نامه به ازای هر سؤال پرسش‌نامه). نرم افزار اموس نیز یکی از نرم افزارهای آماری مناسب برای تحلیل داده‌های پایان نامه مدیریت و علوم انسانی است. در مقایسه با سایر نرم افزارها، آموس فراتر از توانمندی های معمول نرم افزارهای مدل سازی رفته و به عنوان مثال به خوبی می تواند بر اساس جدیدترین روش های آماری در مورد نحوه برخورد با داده های مفقود شده به جایگزینی آنها دست زند. نگارش جدید آموس نه تنها کلیه ویژگی های نرم افزارهایی نظیر لیزرل را داراست بلکه خصایص منحصر به فردی دارد که آن را از سایر نرم افزارهای مدل سازی متمایز ساخته است.

نمونه تحقیقات و پژوهش های صورت گرفته در این زمینه به شرح زیر می باشند :
تدوین استرتژی‌های ایمنی شرکت مرینوس با بکارگیری تکنیک‌های SWOT و ANP ، ملکی ، ۱۳۸۸ : در این پژوهش ، محقق با بهره گرفتن از تکنیک SWOT-ANP برگرفته از تئوری یوکسل و داگدویرن اقدام به الویت بندی استراتژی های ایمنی شرکت مرینوس کرده است.
به کارگیری تکنیک فرایند تحلیل شبکهای درتحلیل نقاط قوت،ضعف، فرصت و تهدید (مطالعه موردی شرکت سهامی بیمه ایران) ( پریزادی و دیگران ،۱۳۸۸): مشابه پژوهش قبل، در این تحقیق ، با بهره گرفتن از تکنیک SWOT-ANP برگرفته از تئوری یوکسل و داگدویرن اقدام به الویت بندی استراتژی های شرکت سهامی بیمه ایران شده است
طراحی و تعیین استراتژی‌های مناسب برای توسعه صنایع غذایی ( شیر و صنایع لبنی) در استان سمنان با بهره گرفتن از مدل SWOT – AHP(محصولی فولادی، ۱۳۸۸) : در این پژوهش با بهره گرفتن از مدل SWOT ابتدا استراتژهایی با توجه به تهدیدها ، فرصتها ، قوتها و ضعفها تبیین می گردند و سپس با بهره گرفتن از مدل AHP ، این استراتژی ها الویت بندی می شوند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

بررسی عوامل موثر بر جلب رضایت مشتریان اینترنتی و اولویت بندی آنها(علائی ، ۱۳۸۹) : در این پژوهش با اطلاع از نقاط ضعف ، قوت ، فرصتها و تهدیدهای موجود در پیاده سازی تجارت الکترونیک در ایران با در نظرگرفتن خواسته های مشتریان(VOC) ، عوامل موثر بر جلب رضایت رضایت مشتریان اینترنتی و الویت بندی آنها مورد نظر قرار گرفته است. دسترسی سریع و آسان به کالای مورد نیاز، سرعت در ثبت سفارش ، تحویل به موقع ، اعتبار و اطمینان از خدمات ارائه شده ، خدمات پس از فروش مناسب، اطلاع رسانی و تبلیغات صحیح و واقعی و امنیت اطلاعات به عنوان عوامل موثر بر رضایت مشتریان در نظر گرفته شده است.
به کارگیری تحلیل شبکه ای(ANP) در تحیل سوات (SWOT) در صنعت نساجی(مطالعه موردی)( یوکسل و داگدویرن، ۲۰۰۷) : در این مقاله یوسل و داگدویرن اقدام به بررسی و رتبه‌بندی استرتژی‌های با استفاده SWOT-ANP مختلف در مورد صنعت نساجی در ترکیه می‌پردازند.
مقایسه AHP و ANP : به کارگیری تصمیم گیری های استراتژیک در یک شرکت تولیدی (علی گونر، ۲۰۱۲)
در این مقاله به مقایسه روش های AHP و ANP جهت الویت‌بندی استرتژی‌ها SWOT در یک شرکت تولیدی پرداخته می‌شود.
فصل سوم : روش‌شناسی پژوهش
۳-۱ مقدمه
در این فصل ابتدا صنعت موسیقی ایران به عنوان مکانی که این تحقیق در آن انجام می شود ، معرفی شده و سپس اطلاعاتی در مورد مدل تحقیق ، روش تحقیق و روش ها و ابزارهای گردآوری داده‌ها ارائه می شود. تحقیق حاضر برای تدوین استراتژی‌های صادرات ابزار آلات موسیقی سنتی ایرانی و شناسایی درجه اولویت آنها برای اجرا از تکنیک های SWOT و ANP استفاده می کند.
۳-۲ مکان پژوهش
با توجه به گستردگی حوزه موسیقی ایرانی، منظور از محصولات موسیقایی ایرانی در این پژوهش ، سازهای سنتی ایرانی ( از جمله سنتور ، تار ، سه تار ، تمبک ، دف ، دایره ، تنبور، نی و …) و ابزارآلات جانبی این سازها(سیم ، پرده ، خرک ، پوست ، جعبه ، مضراب و….) و نیز سایر محصولات مربوط به این حوزه مانند کتاب و سی دی های آموزشی می باشد. لازم به ذکر است که دامنه این پژوهش محدود به موسیقی سنتی ایرانی است و شامل موسیقی پاپ ایرانی نمی‌گردد.
۳-۳ معرفی مدل و اجزای آن
طراحی مدل در این تحقیق به منظورتعیین و شناسایی استراتژی‌های کلیدی و کاربردی سازمان می باشد. این مدل را میتوان به سه فاز اصلی تقسیم کرد .
فاز نخست شامل تعیین نقاط قوت ، ضعف فرصت‌ها و تهدیدهای سازمان می باشد. در فاز دوم بر اساس این ماتریس ، استراتژی‌های کلی را تدوین و مشخص می کنیم و در نهایت ، با بهره گرفتن از ترکیب تکنیکSWOT وANP که یک تکنیک تصمیم گیری چند معیاره به حساب می آید ) عملیات رتبه بندی استراتژی را انجام می دهیم . در واقع در این مرحله ، اولویت استراتژی‌های پیشنهادی مشخص می شود.
۳-۴ مراحل ساخت مدل
قدم ابتدایی در این مدل بدست آوردن اطلاعات ماتریس نقاط قوت و ضعف ، فرصت‌ها و تهدیدها می باشد. ماتریس SWOT یکی از ابزارهای متداول در تدوین استراتژی در بسیاری از سازمان‌هاست و در کشور ما نیز این ابزار برای این منظور بسیار رایج می باشد . بنابراین در تحقیق حاضر ، ماتریس SWOT مبنایی جهت تدوین استراتژی است . روش تحلیل SWOT ، مدل تحلیلی مختصر و مفیدی است که به شکل نظام یافته ، هر یک از عوامل قدرت و ضعف و فرصت‌ها و تهدیدها را شناسایی کرده و استراتژی مناسب با موقعیت کنونی حرفه مورد بررسی را منعکس می سازد. در این روش ، تلاش هایی برای تحلیل شرایط بیرونی و وضعیت درونی به عمل آمده و براساس آن ، استراتژی مناسب برای بقاء سازمان طراحی می شود. در این مدل فرصت‌ها و تهدیدها ، نشان دهنده چالش های مطلوب و یا نامطلوب عمده ای است که در محیط فراروی سازمان وجود داشته و در مقابل ، قوت ها و ضعف ها ( شایستگی ها ، توانایی ها ، مهارت ها ، کمبودها ) وضعیت محیط داخلی ، تشکیلات مورد مطالعه را به نمایش می گذارد.
پس از اینکه عوامل محیطی ( فرصت‌ها و تهدیدها) و عوامل درونی ( قوت و ضعف ها ) شناسایی شده و عوامل کلیدی آنها از غیر کلیدی تمیز داده شده است. زمان انتخاب و پیشنهاد استراتژی فرا می رسد.
پس از گردآوری اطلاعات لازم در این زمینه که عموما از مدیران ارشد و کارشناسان سازمان کسب می شود ، ماتریس SWOT تکمیل و ارائه می گردد . گام بعدی که در حقیقت مهم ترین گام در مراحل انجام تحقیق است ، تدوین استراتژی‌های اولیه با بهره گرفتن از اطلاعات و داد های کسب شده در مرحله قبلی می باشد. از طریق این داده‌ها چهار نوع استراتژی کلی و اصلی( که از تلفیق نقاط قوت و ضعف و فرصت‌ها و تهدیدها بدست می آید تهیه و ارائه می شود.
مدل SWOT در حالت معمولی ، متشکل از یک جدول مختصاتی دوبعدی است که هریک از چهار نواحی آن نشانگر یک دسته استراتژی میباشد به عبارت دیگر همواره چهار دسته استراتژی در این مدل طراحی میشود این استراتژی ها عبارتند از :
راهبردهای حداکثر استفاده از فرصت‌های محیطی با به کارگیری نقاط قوت و ضعف سازمان ( ناحیه ۱) ( استراتژی‌های SO) :
راهبردهای استفاده از نقاط قوت سازمان برای جلوگیری از مواجهه با تهدیدها ( ناحیه ۲) ( استراتژی ST) :
راهبردهای استفاده از فرصت‌های محیطی برای جبران نقاط ضعف و قوت موجود در سازمان ( ناحیه ۳) ( استراتژی‌های WO) :
راهبردهای برای به حداقل رساندن زیان های ناشی از تهدیدها و نقاط ضعف ( ناحیه ۴) ( استراتژی‌های WT) .
در مدل SWOT ، پس از لیست کردن هریک از عوامل قوت و ضعف و فرصت‌ها و تهدید ها نوشتن آنها در سلول های مربوط به خود ، از محل تلاقی هریک از آنها استراتژی‌های مورد نظر حاصل می شود ، بنابراین همواره این ماتریس ، منجر به چهار دسته استراتژی WT، SO ، WO ، ST از مشکل ترین بخش های تهیه ماتریس SWOT می باشد و به قضاوت و قدرت تجزیه و تحلیل خوبی نیاز دارد.
در اجرای استراتژی SO‌، سازمان با بهره گرفتن از نقاط قوت داخلی می کوشد از فرصت‌های خارجی حداکثر بهره برداری را نماید. هر سازمانی علاقه مند است که همیشه در این موقعیت قرار داشته باشد تا بتواند با بهره گیری از نقاط قوت داخلی ، از فرصت‌ها و رویدادهای خارجی حداکثر استفاده را بنماید.
هدف از استراتژی‌های WO این است که سازمان از مزیت هایی که در فرصت‌ها نهفته است ، استفاده نماید ، جهت جبران نقاط ضعف ، گاهی در خارج سازمان فرصت‌های بسیار مناسبی وجو دارد ، ولی سازمان به سبب داشتن ضعف داخلی نمی تواند از این فرصت‌ها بهره برداری نماید.
سازمان در اجرای استراتژی‌های ST می کوشد تا با بهره گرفتن از نقاط قوت داخلی خود ، تاثیرات منفی تهدیدات خارجی را خنثی نموده و یا تهدیدات را از بین ببرد.
هدف سازمان در اجرای استراتژی‌های WT ، کم کردن نقاط ضعف داخلی و پرهیز از تهدیدات ناشی از محیط خارجی است سازمانی که بیشترین عواملش در این خانه متمرکز باشد ، وضعیت مناسبی نداشته و درموضع مخاطره آمیزی قرار خواهد گرفت.
تدوین استراتژی‌های WT ، SO ، WO ، ST ، کاملا براساس خبرگی و خلاقیت می باشد و لیست نمودن نقاط قوت و ضعف ، تهدیدها و فرصت‌ها ، مقدمه ای برای این مرحله از تدوین استراتژی می‌باشند. شکل ۳-۱ ماتریس تجزیه و تحلیل SWOT را نشان می‌دهد.
در مرحله آخر هم با بهره گرفتن از ترکیب تکنیک ANP SWOT- ، اولویت استراتژی‌های پیشنهادی برای اجرا مشخص خواهد شد . در واقع این مسئله به صورت مدلSWOT- ANP سازماندهی می شود ، این مدل از چهار سطح تشکیل شده است . سطح اول مربوط به انتخاب بهترین استراتژی (G) و سطح دوم در ارتباط با عوامل اصلی تجزیه و تحلیل SWOT( F ) می باشد. عوامل فرعی SWOT ( SF ) ، در سطح سوم مدل قرار دارند و سطح چهارم نیز مربوط به جایگزین ها ( A ) است.
معمولا برای محاسبه اوزان نهایی جایگزین ها در مدل ANP ، از سوپر ماتریس استفاده می کنند .
شکل ۳-۱ حالت سلسله مراتبی مدل SWOT را نشان می دهد و شکل ۳-۲ نیز بیانگر حالت شبکه‌ای مدل SWOT در این تحقیق است. در شکل ۳-۲ معیارها ، معیارهای فرعی و جایگزین ها به ترتیب عوامل اصلی ، عوامل فرعی و استراتژی‌های است.
شکل ۳-۱ حالت سلسله مراتبی مدل SWOT
شکل۳-۲ . حالت شبکه ای مدل SWOT
همانطور که می بینیم در شکل ۳-۲ میان عوامل اصلی SWOT در این تحقیق ، رابطه درونی وجود دارد.
اما علاوه بر استفاده ازروش سوپرماتریس برای محاسبه اوزان نهایی می توان از عملیات ماتریسی نیز استفاده کرد . علی الخصوص در مواقعی که تعداد عوامل یا ارتباطات درونی کم باشند ،‌این روش کاربرد دارد (‌Yuksel & dagdeviren,2007‌)‌ همچنین در روش ماتریسی ، جزئیات فرایند مشخص می شود.
از آنجا که در تحقیق حاضر ، تعداد ارتباطات درونی کم بوده و فقط میان عوامل اصلی SWOT ارتباطات درونی وجود دارد از روش ماتریسی استفاده شد.
به منظور تعیین اوزان نهایی جایگزین ها در این تحقیق ، از الگوریتم پیشنهادی یوکسل و داگدویرن (۲۰۰۷) استفاده شد . این الگوریتم یک روش تحقیق ماتریسی بوده و جزئیات محاسبات رابه خوبی نشان میدهد.
مراحل الگوریتم پیشنهادی مورد نظر عبارتند از :
گام اول : در ابتدا مساله به صورت مدل ANP سازماندهی می‌شود. این مدل از چهار سطح تشکیل شده است. سطح اول مربوط به انتخاب بهترین استراتژی و سطح دوم در ارتباط با عوامل اصلی تجزیه و تحلیل SWOT می‌باشد. عوامل فرعی SWOT در سطح سوم مدل قرار دارند.سطح آخر نیز بیانگر استرتژی‌های موردنظر این پژوهش می‌باشد.
گام دوم : با فرض عدم وجود وابستگی متقابل میان عوامل اصلی SWOT، ماتریس مقایسات زوجی عوامل اصلی با بهره گرفتن از یک مقیاس یک تا نه توسط خبرگان ( طیف ساعتی) تشکیل می‌شود.
گام سوم : در این مرحله وابستگی های متقابل میان عوامل اصلی از طریق بررسی تاثیر هر عامل بر روی عامل دیگر با بهره گرفتن از ماتریس های مقایسات زوجی تعیین می‌شود.
گام چهارم: در این مرحله وزن های متقابل عوامل اصلی از طریق حاصل ضرب ماتریس وابستگی عوامل ( وزن های نسبی عوامل بدست آمده از مرحله سوم) در اوزان نسبی عوامل اصلی پس از نرمالسازی به دست می‌آید.
گام پنجم : در این مرحله وزن های نسبی عوامل فرعی SWOT با بهره گرفتن از ماتریس های مقایسات زوجی بدست می‌آید.
گام ششم : در این مرحله وزن های کلی عوامل فرعی (WG) از طریق ضرب وزن های عوامل اصلی ( وزن های بدست آمده در مرحله پنجم)در وزن های نسی عوامل فرعی حاصل می‌شود.
گام هفتم : اولویت استرتژی‌های جایگزین با توجه به هریک از عوامل فرعی SWOT با بهره گرفتن از ماتریس مقایسات زوجی محاسبه می‌شود
گام هشتم : نهایتا وزن های نهایی استرتژی‌های جایگزین محاسبه می‌شود. ( این اوزان از حاصل ضرب ماتریس W در W_G بدست می آید )‌
مدل مورد نظر برای مورد خاصی با پنج عامل فرعی برای نقطه قوت ، پنج عامل فرعی برای نقطه ضعف ، پنج عامل فرعی برای فرصت‌ها و پنج عامل فرعی برای تهدیدها درشکل ۳-۱ نمایش داده شده است .
جدول ۳-۱ ، جدول تحلیل SWOT