۲-۵-۲٫ تشکیل و محل جایگزینی اسانس‌ها
دانشمندان معتقدند که این مواد ممکن است یا به طور مستقیم از تغییرات پروتوپلاسم و یا در اثر تجزیه شدن لایه‌های رزینی شده دیواره سلولی و یا در اثر هیدرولیز بعضی از گلیکوزیدهای مشخصی به وجود آید (۱۱و۱۲).
محل تشکیل و جایگزینی روغن‌های فرار به تیره‌های گیاهی بستگی دارد. مثال در گیاهان تیره نعنائیان روغن‌های فرار در تارهای ترشح کننده، در تیره فلفل در سلولهای پارانشیم، در تیره چتریان در لوله‌های روغنی و سرانجام در تیره‌های کاج و نارنج در مجراهای لیزیژن و شیزوژن تشکیل می‌شوند. همچنین در اسانس گلسرخ مقدار قابل ملاحظه‌ای در گلبرگهای آن موجود است. میزان این روغن‌ها در اندامهای گیاهان متفاوت است. به عنوان مثال اسانس در گیاهان تیره مخروطیان در تمام بافت‌های گیاهی وجود دارد، در صورتی که در گلسرخ، فقط در گلبرگ و در دارچین در پوست و برگ و در میوه چتریان فقط در پریکارپ و در نعنائیان در تارهای ترشح کننده و برگها و سرانجام در یک نوع نارنج در گلبرگ و در نوع دیگر در پوست آن یافت می‌شوند (۱۲).
اسانسها ممکن است خاصیت دور کنندگی حشرات را داشته باشند و بدین وسیله از خراب شدن گلها و برگها جلوگیری نمایند و حتی ممکن است به علت جلب‌کنندگی حشرات عمل گرده افشانی را تسهیل نمایند (۱۱).
۲-۵-۳٫عوامل مؤثر در کیفیت اسانس‌ها
الف) آب و هوا: از عوامل تأثیرگذار در ترکیب‌های موجود در یک گیاه به شمار می‌رود. نباید تصور کرد که در آب و هوای گرم همیشه گیاهان غنی از مواد مؤثر پرورش می‌یابند. از سوی دیگر در آب و هوای سرد، معمولاً مواد مؤثر گیاهی پایین می‌آید و به طور کلی گیاه، همیشه در شرایط طبیعی رشد و نمود خود دارای بیشترین مواد مؤثر و مرغوبترین ترکیب‌ها خواهد بود.
به همین صورت حتی ارتفاع از سطح دریا نیز در میزان مواد موثر یک گیاه بوده و تحقیقات نشان داده است که هر یک از گونه‌های گیاهی، دارای یک ارتفاع مطلوب است که در آن حداکثر فعالیت را دارا خواهد بود.
ب) نور: می‌تواند نقش مهمی در ترکیب‌های شیمیایی گیاه داشته باشد به طوری که بعضی از گونه‌های گیاهی در صورت کشت در مجاورت نور غددمترشحه بیشتری ساخته و اسانس بیشتری ترشح می‌کنند (۲۲).
ج) زمان جمع‌ آوری گیاه: از جمله عوامل مهمی که در میزان مواد مؤثر گیاهان، تأثیر داشته و می‌بایستی در هنگام جمع‌ آوری گیاهان به ویژه دارویی و معطر مورد توجه قرار گیرند، زمان برداشت است. مواد تشکیل دهنده اندامهای یک گیاه در زمان های مختلف بسیار متفاوت می‌باشد و باید در زمان مناسب، اندامی که دارای بیشترین میزان ماده مؤثره است جمع‌ آوری گردد.
د) اندام مورد مصرف گیاه: روغن‌های فراری که از قسمت‌های مختلف یک گیاه به دست می‌آیند ممکن است از نظر خواص فیزیکی و شیمیایی و بو با هم اختلاف داشته باشند، و یا به عبارتی ترکیب‌های عمده آنها متفاوت هستند. به عنوان مثال روغن فراری که از پوست دارچین به دست می‌آید حاوی مقدار زیادی آلدهیدسینامیک می‌باشد، در صورتی که اگر این روغن‌ را از برگ‌های آن بدست آوریم ترکیب اصلی آن اوژینول بوده و نیز اگر این روغن را از ریشه‌های همین گیاه استخراج کنند ترکیب اصلی آن کامفور می‌باشد، همچنین اسانس پوست درخت دارچین دارای ترکیب‌های سینامالدئید است، در حالی که برگ‌ همین درخت شامل اوژنول است. اسانسها که توسط گونه‌های متفاوت گیاهان تولید و در اندامهای مختلف ذخیره می‌گردند رابطه مستقیمی با بیوسنتز، متابولیسم و فعالیت‌های بیولوژیکی گیاه دارند که تابع شرایط اقلیمی محیط زیست‌گیاه هستند. عوامل مختلفی مانند زمان برداشت محصول، نحوه جمع‌ آوری، طریقه خشک کردن، بسته‌بندی و نگهداری در انبار برکیفیت و کمیت اسانسهای گیاهی مؤثر هستند (۱۲).
ه) نوع خاک از لحاظ ترکیب، میزان رطوبت و اسیدیته: برای مثال درصد آلکالوئید گیاهانی که حاوی آلکالوئید می‌باشند در نواحی مرطوب، زیادتر از مناطق خشک است و این امر به جنس خاک نیز ارتباط دارد، زیرا در نواحی خشک درصد ازت خاک کم بوده و هر قدر منابع ازت در دسترس گیاه زیادتر باشد، درصد آلکالوئید نیز زیادتر خواهد بود. از طرفی دیگر فاکتورهای ذکر شده برروی مقدار روغن‌های فرار دخالتی نداشته و برعکس گیاهان آلکالوئیددار، مقدار روغن فرار گیاهانی که در نقاط خشک رشد می‌نمایند بیشتر است (۳۱).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۵-۴٫ تأثیر مناطق رویشی بر میزان اسانس
روغن‌های فرار یا اسانس‌ها هم از نظر مقدار و هم از نظر ترکیب‌های سازنده، تحت‌تأثیر عوامل مختلف محیطی و درونی هستند.
مناطق رویشی گیاه اکالیپتوس از جمله نورآباد، تهران و … نشان داده‌اند که در میزان اسانس و ترکیب‌های موجود در گونه‌ اکالیپتوس کامالدولنسیس برحسب محیط رویشی تغییراتی حاصل شده است. تأثیر مناطق اکولوژیکی بر گیاهان بسیار چشمگیر است. به طوریکه از نظر بازده اسانس منطقه نورآباد سه برابر تهران و حدود ۵/۱ برابر از بهشهر بیشتر بود (۱۲).
۲-۵-۵٫ کمیت و کیفیت اسانس در اندامهای مختلف
اسانس‌های حاصله از نظر کیفیت و کمیت و همچنین اجزاء و عناصر تشکیل دهنده از اندامی به اندام دیگر تفاوت دارند. به طوری که مثلاً تولید کنندگان عطر و ادکلن می‌دانند که اسانس‌های حاصله از گلهای نارنج تلخ در مقایسه با اسانس استخراج شده از پوست و میوه این گیاه از کیفیت و ارزش بیشتری برخوردار می‌باشد.
از این رو یکی از مهمترین مسایل گیاهان دارویی مطالعه و تحقیق در مورد اسانس موجود در اندامهای مختلف گل و گیاه و مقایسه آنها از نظر کمیت و کیفیت با یکدیگر می‌باشد. اسانس‌ها معمولاً در داخل سلولهای گیاهی به شکل قطرات کروی و گلبول مانند جای دارند (۱۰).
۲-۶٫ ویژگی های اسانس ها
۲-۶-۱٫ خواص فیزیکی اسانس‌ها
اسانسهای استخراج شده از گیاهان آروماتیک مختلف به طور کلی در کشورهای مناطق معتدل و گرم مانند مدیترانه و کشورهای گرمسیری واقع شده‌اند. این روغن‌ها مایع، فرار، شفاف و ندرتاً رنگی بوده، قابل‌حل در چربی و سایر حلالهای آلی که به طور کلی دانسیته کمتر از آب دارند می‌باشند. از جمله در اتر، الکل و کلروفرم بی‌سولفیت کربن، هگزان، اتیل استات و استون قابل حل می‌باشند.
به طور کلی اسانس‌ها، با آب غیرقابل اختلاط می‌باشند ولی می‌توانند به اندازه کافی در آب حل شوند و بوی خود را به آب انتقال دهند و به این ترتیب بوی آبهای معطر مربوط به این حلالیت جزئی آنها می‌باشد.
اسانس‌ها دارای ضریب شکست قوی هستند و اکثراً روی نور پلاریزه مؤثر می‌باشند. قدرت چرخش اسانس‌ها اغلب وسیله مناسبی جهت تشخیص آنها می‌باشد (اسانس نعنا طبیعی چپ‌گرد است ولی نوع مصنوعی آن راسمیک است) (۸۳و۱۱و۲۲).
برخی ترکیب‌های اسانسی در دمای پایین جامدند و استئاروپتن نام دارند: مانند، منتول، تیمول و کامفور و بعضی دیگر در درجه حرارت پایین مایع می‌باشند که اولئوپتن نامیده می‌شوند (۹).
اسانس‌ها در معرض هوا تغییررنگ می‌دهند. بوی اسانس‌ها مربوط به ترکیب‌های مشخصه موجود در آنهاست. این مواد به دلیل فرار بودن در بخار آب از لیپیدها یا روغن ثابت^[۳۳] و روغن‌های چرب^[۳۴] مانند روغن نارگیل یا روغن کرچک متمایز می‌گردند، به همین دلیل به آنها روغن‌های فرار یا روغن‌های اتری نیز گفته می‌شود.
مزه اسانس‌ها مانند بوی آنها متفاوت است به طوریکه بعضی با مزه ملایم و برخی نیز تند و گس‌مانند و تعدادی هم شیرین هستند. بو و طعم روغن‌های فرار اسانس‌ها عمدتاً به دلیل وجود مواد اکسیژن‌دار آنهاست.
وزن مخصوص آنها معمولاً از آب کمتر است (اسانس‌های کانل، ژیروفل وساسافراس وزن مخصوصشان بیشتر از آب است) (۳۳).
۲-۶-۲٫ خواص شیمیایی اسانس‌ها
اسانس‌ها مخلوط پیچیده‌ای از ترکیب‌های طبیعی هستند که می‌توانند حاوی ۲۰ الی ۶۰ ترکیب با غلظت‌‌های متفاوت باشند. آنها به وسیله ۲ یا ۳ ترکیب اصلی که غلظت نسبتاً بالایی دارند (۲۰-۷۰%) در هنگام مقایسه با سایر ترکیب‌های موجود در مقادیر ردیابی شده، مشخصی می‌شوند
(۸۲). ولی فقط عده محدودی از این اسانس‌ها از یک ترکیب شیمیایی ساخته شده‌اند، مثل بنزآلدهید در روغن بادام تلخ و متیل سالسیلات در روغن سبز زمستانه^[۳۵]. اسانس‌ها معمولاً از منوترپن‌ها و سسکوئی‌ترپنها تشکیل شده و به صورت هیدروکربن‌ها، آلدئیدها، کتونها واسترهایی با زنجیره‌ کوتاه از اسیدهای چرب می‌باشند. به غیر از اسانس‌هایی که از گلیکوزیدها مشتق شده‌‌اند (روغن خردل و روغن بادام تلخ). به طور معمول ساختمان شیمیایی اسانس از هیدروکربن‌ها و ترکیب‌های اکسیژنه‌ای که از هیدروکربن‌ها مشتق می‌باشند ساخته شده‌اند. در بعضی روغن‌‌ها مثل روغن تربانتین، قسمت عمده ساختمان شیمیایی آن از هیدروکربن و مقدار کمی از ترکیب‌های اکسیژنه ساخته شده است. در روغن‌های دیگر قسمت عمده آنها از ترکیب‌‌های اکسیژنه تشکیل یافته‌‌اند، مثل اسانس خردل که ۹۳ درصد آن از الیل ایزو – تیوسیانات و اسانس میخک که ۸۵ درصد آن از مواد فنلیک مثل اوژنول تشکیل شده است. همچنین در بعضی از آنها ترکیب‌های ایندولی و سولفید (در روغن خردل الیل) موجود است. اسانس‌ها در کل مخلوطی از ۲۵۰۰ نوع ترکیب هستند که تاکنون شناسایی شده‌‌اند که از ۱۰۰ عدد آنها بیشتر استفاده‌ می‌شود. به صورت متفاوت از کل این ترکیب‌ها در عطرسازی استفاده می‌شود بنابراین اسانس‌ها با در نظر گرفتن ترکیب‌های بسیار متنوع آن کاربرد بسیار وسیعی در صنایع مختلف دارند که قابل بررسی و آزمایش می‌باشند.
۲-۷٫ اثرات فارماکولوژی اسانس ها (۵۴و۵۵)
اسانس ها از راه های مختلف به ویژه از طریق پوستی و استنشاق از راه بینی وارد بدن می شوند و این مواد با آزادسازی اندورفین و انکفالین که ترکیبات پروتئینی تولید شده در پایانه های عصبی می باشند (مورفین های داخلی بدن)، آستانه تحریک درد را در بدن افزایش داده و باعث تسکین درد و آرامش جسمی و روانی می گردند. به طور کلی اثرات ترکیبات موجود در اسانس ها شامل موارد زیر است:

1. 1. استرها : رفع التهاب ، ضد انگل ،آرامش بخش و مسکن

1. 1. ترپن ها : رفع التهاب ، ضد آلرژی ، ضد عفونی کننده و خلط آور

1. 1. آلدئید ها : رفع التهاب ، ضد روماتیسم ، گشاد کننده عروق و آرامش بخش

1. 1. کتون ها: نرم کننده ،برطرف کننده ضایعات پوستی و تبخال

1. 1. فنول ها: ضد باکتری ، ضد ویروس ،ضد انگل و ضد قارچ

1. 1. الکل ها: میکروب کش

۲-۷-۱٫ اثرات گوارشی
مصرف خوراکی اسانس باعث تحریک ملایم غشاهای موکوسی دهان و دستگاه گوارش می شود. همچنین ایجاد احساس گرمی و افزایش بزاق را به دنبال دارد.به همین دلیل، اسانس ها به عنوان بادشکن و ضد نفخ موثرند.
سایر اثرات گوارشی اسانس ها عبارتند از : ضد اسپاسم گوارشی و جلوگیری از اشتهای کاذب (اسانس زیره سبز^[۳۶]) ، هضم کننده (اسانس ترخون^[۳۷]) ، ضد اسهال خونی (اسانس مرزه^[۳۸]) و ملین (اسانس بهار نارنج^[۳۹])
۲-۷-۲٫ اثرات قلبی و عروقی
روغن های حاوی ترکیبات آنتی اکسیدان از شکنندگی عروق و بروز سکته های قلبی جلوگیری می کنند.
۲-۷-۳٫ اثرات تنفسی
از روغن های اسانسی حاوی سینئول ، اوکالیپتوس ، منتول و روغن لیمو در فرموله کردن داروهای بینی جهت درمان برونشیت و رینیت استفاده می کنند. همچنین روغن های اسانسی حاصل از گیاه لیمو^[۴۰] به شکل استنشاقی جهت کاهش سرفه کاربرد دارد. دیگر اثرات تنفسی اسانس ها عبارتند از :
خلط آوری (اسانس زوفا^[۴۱]) و ضد اسپاسم ریوی ( اسانس درمنه دشتی^[۴۲]) (۲۶و۷۳).
۲-۷-۴٫ اثر کاهش قند خون
ترکیب دی فنیل آمین موجود در روغن اسانس گیاه درمنه پایین آورنده قند خون می باشد.
۲-۷-۵٫ اثرات ضد میکروبی و ضد قارچی
یکی از بارزترین اثرات روغن های اسانسی ، اثرات ضد میکروبی و ضدقارچی آنهاست که در این مورد مقالات متعددی منتشر شده است (۶۷و۷۰). باکتری های گرم مثبت در مقابل اثرات ضد میکروبی روغن های اسانسی حساس تر از باکتری های گرم منفی می باشند (۸۶).
۲-۷-۶٫ اثرات پوستی

به طور کلی، دو نوع مدل معماری در توسعه‌ی سیستم‌های داده‌کاوی توزیع شده مورد استفاده قرار می‌گیرند، که عبارتند از: کلاینت سرور، و عامل‌های نرم‌افزاری. همان‌طور که در شکل ۳-۲ نشان داده شده است، دسته‌ی عامل‌ها، خود می‌توانند با توجه به اینکه آیا قابلیت جابجایی با هدایت خود را دارند یا خیر، به دو گروه تقسیم شوند.[۸۹]
سیستم‌های داده‌کاوی توزیع شده
معماری‌ها
کلاینت - سرور
عامل‌های نرم‌افزاری
جابجایی با هدایت خود
ساکن و بی حرکت
موبایل
شکل ۳- ۲: گروه‌بندی سیستم‌های داده‌کاوی توزیع شده
۳-۲-۲- مشکلات داده‌کاوی توزیع شده
مسئله‌ای که داده کاوی توزیع شده می‌خواهد آن را حل کند، کشف و استخراج دانش از پایگاه داده توزیع شده است، که این کار با مشکلات پیچیده‌ای روبرو است، مانند منابع داده‌ای بزرگ، مشکلات انتقال داده، ترکیب داده‌ها، و غیره. در زیر به تعدادی از این موارد اشاره شده است:
۳-۲-۲-۱- افزونگی داده
برای استفاده و مدیریت درست، معمولاً حجم عظیمی از افزونگی داده در پایگاه داده توزیع شده وجود دارد، و این مسئله تأثیرات منفی بسیاری بر روی داده‌کاوی می‌گذارد، و منجر به بروز مشکل داده‌های ناجور می‌شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۳-۲-۲-۲- تغییرات پویای محیط
در محیط شبکه‌ای داده متغیر است، داده‌کاوی و جمع آوری نتایج درست که وابسته به زمان باشند، مشکل است.
۳-۲-۲-۳- سربار ارتباطات
در محیط توزیع شده، ارتباطات داده‌ای تأثیر قابل توجهی بر روی زمان سپری شده دارند، و هزینه‌ها به طور عمده مرتبط با پهنای باند و ترافیک شبکه هستند، بنابراین در زمان طراحی سیستم داده‌کاوی، تا جایی که امکان دارد باید ارتباطات داده‌ای کاهش یابد.
۳-۲-۲-۴- مشکلات داده‌کاوی توزیع شده به روش سنتی
پردازش داده‌ها با بهره گرفتن از روش داده کاوی و مدل سیستم کاوش سنتی برپایه‌ی روش متمرکز هستند. راه حل کلی داده کاوی بر روی مخازن توزیع شده، انتقال داده‌های سایت‌های محلی به بخش مرکزی و سپس اجرای متد داده کاوی متمرکز برای کاوش داده است. مزیت این روش این است که با بهره گرفتن از تکنولوژی داده کاوی و سیستم کاوش، می‌توان به نتایج ایده‌آل رسید، اما معایب و نواقص این روش نیز بارز است، که در اینجا به دو مورد اشاره می‌شود:
داده کاوی به معنای استخراج دانش از حجم عظیم داده است، و انتقال حجم عظیم داده به بخش مرکزی می‌تواند منجر به تراکم زیاد بر روی شبکه شود.
داده‌ای که می‌بایست در این روش، بر روی شبکه منتقل شود، اغلب با مشکلات و مسائل امنیتی روبرو است.
۳-۳- عامل‌ها و داده‌کاوی
در بسیاری از حالات، هم سیستم‌های چند عامله و هم سیستم‌های داده‌کاوی، درگیر مسائل هوشمندی می‌شوند. این مورد، چالش‌های مشترکی که هر دو حوزه با آن‌ها روبرو هستند را آشکار می‌سازد. برای مقابله با چنین چالش‌هایی، در کنار تکنیک‌های جدیدی که در هر یک از این دو حوزه باید ابداع شوند، یک روش قابل اطمینان، ترکیب این دو رشته است که بتوانند مکمل یکدیگر باشند.
چرا تعاملات و یکپارچه کردن عامل‌ها و داده‌کاوی اهمیت دارد؟ دلائل صریح و روشن و غیر صریحی برای این مسئله وجود دارد. دلائل صریح می‌توانند شامل موارد زیر باشند [۹۰, ۹۱]:
محدودیت‌ها و چالش‌های سیستم‌هایی که تنها بر پایه‌ی عامل‌ها بنا نهاده شده‌اند، با داده‌کاوی قابل حل است. در واقع تکنولوژی داده‌کاوی مکمل تکنولوژی عامل می‌باشد. به عنوان نمونه، می‌توان از یادگیری عامل‌ها بر پایه‌ی داده‌کاوی، مدل‌سازی کاربر و تجزیه و تحلیل اطلاعات نام برد.
محدودیت‌ها و چالش‌هایی که سیستم‌های داده‌کاوی با آن‌ها روبرو هستند، می‌توانند توسط تکنولوژی عامل بهتر پاسخ داده شوند. به عنوان مثال، زیرساخت داده‌کاوی برپایه‌ی عامل، استفاده از عامل‌ها برای آماده سازی و مدیریت داده‌ها، و سرویس‌دهی بر پایه‌ی عامل.
کاوش-عامل، می‌تواند نتایج و دستاوردهای بهتری را نسبت به حالتی که این دو تکنولوژی بطور مجزا بکار گرفته می‌شوند، به ارمغان آورد. به عنوان نمونه، هوشمندی بیشتر قابلیت‌ها در درک بهتر مسائل، یادگیری، سازگاری، تصمیم‌گیری، کشف، و استدلال.
و دلائل غیرصریح که مهم هستند و باید مورد توجه قرار بگیرند، می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
کاوش-عامل، برای مقابله با پدیده‌ی هوشمندی و پیچیدگی‌های سیستم در سیستم‌های هوشمند پیچیده، ضروری است. سیستم‌های هوشمند ساده، و سایر مسائل که بتوانند با بهره گرفتن از یکی از این دو تکنولوژی پاسخ داده شوند، مانند سیستم یکپارچه کردن داده‌ها بر پایه‌ی عامل، نیازی به بکارگیری هر دو تکنولوژی ندارند.
ظهور هوشمندی، در کاوش عامل، می‌تواند قابلیت حل مشکل سیستم‌های هوشمند را قدرت بخشد، که این تنها، با بهره گرفتن از یکی از این دو تکنولوژی قابل انجام نیست.
نقش‌های غیرواضح باید از طریق مطالعات میان رشته‌ای کشف شوند. شناسایی نقش‌ها و توسعه آن‌ها، می‌تواند یکی از دو طرف یا کل سیستم یکپارچه‌ی کاوش عامل را بطور گسترده‌ای توسعه دهد.
مباحث تحقیقاتی، فرصت‌ها، تکنیک‌ها، و سیستم‌های جدید در جامعه کاوش عامل، شکل می‌گیرد.
این مورد که تکنولوژی عامل‌ها و داده‌کاوی می‌توانند مکمل یکدیگر باشند، باید مورد بحث و بررسی قرار گیرد. کاوش عامل، می‌تواند با ارائه‌ تکنیک‌ها و رویکرد‌های نوین، هر دو حوزه را توسعه دهد و چالش‌های آن‌ها را بگونه‌ای رفع کند که هر کدام به تنهایی قادر به آن نیستند. مزایایی که کاوش عامل برای حوزه‌های داده‌کاوی و عامل‌ها به ارمغان می‌آورد عبارتند از:
بهبود تکنولوژی عامل‌ها از طریق داده‌کاوی: تعاملات کاوش-عامل، اولین بار در سال ۱۹۹۱ با یادگیری عامل‌ها بر پایه‌ی داده‌کاوی صورت گرفت. داده‌کاوی، می‌تواند در جنبه‌های مختلف، علی‌الخصوص، در یادگیری عامل، هماهنگی و برنامه‌ریزی عامل، مدلسازی و سرویس‌دهی کاربر، و سرویس‌دهی شبکه، تاثیر قابل توجهی در رشد و بهبود تکنولوژی عامل داشته باشد.
توسعه دادن داده‌کاوی از طریق عامل‌ها: حدود سال ۱۹۹۳ تلاش برای استفاده از داده‌کاوی برپایه‌ی عامل‌ها یا به عبارتی استفاده از تکنولوژی عامل برای بهبود داده‌کاوی شکل گرفت. بهبود این تکنولوژی می‌تواند از جنبه‌های مختلفی مورد بررسی قرار گیرد، به عنوان نمونه، زیرساخت کشف دانش بر پایه‌ی عامل، پردازش توزیع شده بر پایه‌ی عامل، داده‌کاوی تعاملی بر پایه‌ی عامل، و ذخیره کردن داده بر پایه‌ی عامل.
ساخت سیستم‌های فوق هوشمند: استفاده از کاوش عامل می‌تواند منجر به ساخت سیستم‌های هوشمندتری شود که به بهترین نحو از قدرت هوشمندی عامل‌ها و قدرت داده‌کاوی در پردازش دانش بهره می‌برند.
۳-۳-۱- حوزه کاوش عامل
یکپارچه‌سازی و تعاملات داده‌کاوی و عامل‌ها، یا بطور مخفف، کاوش عامل، حوزه‌ی تحقیقاتی جدید و نویدبخشی را شکل داده است. محققان این حوزه، همچون سایر حوزه‌های علمی نوظهور، بر روی متدولوژی‌ها، اصول، تکنیک‌ها و برنامه‌های کاربردی یکپارچه‌سازی و تعاملات بین عامل‌ها و داده‌کاوی مطالعاتی را انجام می‌دهند. کاوش عامل، یک حوزه جامع، چند بعدی و میان رشته‌ای است.
به منظور تلفیق این دو تکنولوژی، نکته‌ای که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که کاوش عامل، باید بین آن‌ها از ابعاد مختلف (شکل ۳-۳)، به عنوان مثال، منابع، زیرساخت، یادگیری، دانش، تعامل، واسط، اجتماعی، برنامه کاربردی، و کارایی اشتراک عمل برقرار کند [۹۲]. این ابعاد به اختصار در زیر شرح داده شده‌اند:
لایه‌ی منابع: تعاملات و یکپارچه‌سازی در سطح داده‌ها و اطلاعات صورت می‌گیرد.
لایه‌ی زیرساخت: تعاملات و یکپارچه‌سازی در زیرساخت، معماری، و یا در سطح پردازشی شکل می‌گیرد.
لایه‌ی دانش: در این لایه، تعاملات و یکپارچه‌سازی بر مبنای دانش هستند، که شامل دانش دامنه، دانش افراد خبره، متا دانش، دانش بازیافتی، استخراج شده یا کشف شده از منابع می‌باشند.
لایه‌ی یادگیری: تعاملات و یکپارچه‌سازی این لایه بر پایه‌ی متدهای یادگیری، قابلیت‌های یادگیری، و دیدگاه کارایی شکل می‌گیرد.
لایه‌ی تعاملات: در این لایه، به تعاملات و یکپارچه‌سازی از دیدگاه هماهنگی، مشارکت، مذاکره، و ارتباطات پرداخته می‌شود.
لایه‌ی واسط: تعاملات و یکپارچه‌سازی این دو تکنولوژی در این لایه درارتباط با واسط بین کاربر و سیستم، مدلسازی کاربر و طراحی واسط است.
لایه‌ی اجتماعی: در این لایه، تعاملات و یکپارچه‌سازی می‌تواند بر روی فاکتورهای سازمانی و اجتماعی، به عنوان مثال، نقش انسان، باشد.
لایه‌ی برنامه کاربردی: تعاملات و یکپارچه‌سازی این لایه در ارتباط با مشکلات برنامه‌ها و دامنه است.
لایه‌ی کارایی: تعاملات و یکپارچه‌سازی به منظور افزایش کارایی یکی از تکنولوژی‌ها و یا کل سیستم صورت می‌گیرد.
شکل ۳- ۳: اشتراک عمل چند بعدی کاوش- عامل
اگر از این ابعاد به مبحث کاوش عامل پرداخته شود، مسائل و مباحث تحقیقاتی بسیاری ظهور پیدا می‌کنند. می‌توان باتوجه به مسائل گفته شده، نقشه‌ی راه تحقیقاتی کاوش عامل، به عنوان یک حوزه‌ی میان رشته‌ای را ایجاد کرد.

برای طراحی کنترلر بر مبنای مد لغزشی ابتدا باید معادلات حالت را به فرم متعارفی داشته باشیم.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

در این مبدل متغیرهای حالت  و  به ترتیب خطای ولتاژ خروجی و دینامیک این خطا می باشند. بنابراین می توان نوشت :
(۲ – ۱۴)
در این معادلات به ترتیب عبارتند از ولتاژ سنسور شده توسط تقسیم ولتاژ و ولتاژ مرجع و ولتاژ ورودی با مشتق گرفتن از معادله مربوط به  خواهیم داشت :
(۲ – ۱۵)
پارامتر U تعیین کننده وضعیت سوییچ می باشد ، به گونه ای که U=1 متناسب با روشن بودن سوییچ و بالعکس U=0 متناسب با وضعیتی است که سوییچ خاموش است.
۴-۲-۲- ۳-کنترل مد لغزشی مبدل باک (Sliding mode control) :
کنترل مد لغزشی یکی از انواع کنترل های غیرخطی است و به همین جهت برای کنترل با سیستم های متغیر (VSSs) به کار می رود. به همین دلیل برای اجرای و مقایسه با انواع دیگر کنترل غیرخطی و کلاسیک بیشترین استفاده را دارد.
یکی از کاربردهای مهم کنترل مد لغزشی (SMC) کنترل مبدلهای قدرت است.از سال ۱۹۸۳ کنترل مد لغزشی در مبدلهای DC/DC مورد توجه بوده است کنترل کننده های مدل لغزشی دارای دو مد کاری است. مد کاری اول مدل نزدیک شونده نامیده شده و در آن حالات سیستم به یک سطح از پیش تعیین شده (S) می رسد. مد کاری دوم که مد لغزشی نامیده شده و در آن حالات سیستم بر روی سطح لغزش قرار گرفته و به سمت مبدا هدایت می شوند.
بنابراین سیگنال کنترل مدلغزشی از دو بخش تشکیل شده است (یکی برای رساندن حالات به سطح لغزش و دیگری برای نگه داشتن حالات بر روی سطح لغزش). سیگنال کنترلی موردنیاز جهت نگه داشتن حالات سیستم ، روی سطح لغزش را سیگنال کنترل معادل می نامند.
۴-۲-۲- ۴- تئوری کنترل لغزشی :
فرض کنید سیستم کنترل موردنظر به وسیله معادلات دیفرانسیل غیرخطی به فرم ۱۸ توصیف گردد :
(۴-۱۶)
که در آن x بردار حالت و u کنترل ورودی و f بردار تابع است. با در نظر گرفتن f بصورت ناپیوسته بر روی سطح  خواهیم داشت :
(۴-۱۷)
بنابراین سیستم در مود لغزشی خواهد بود اگر داشته باشیم :
(۴-۱۸)
۲-۱۵- طراحی کنترلر مد لغزشی (SMC) :
SMC (کنترل مد لغزشی) یک روش کنترل غیرخطی است که با مشخصه های غیرخطی مبدل باک تطابق دارد. چنین روش کنترلی ، روش مقاومی است که حتی در مقابل تغییرات پارامتر یک واحد نیز مقاومت می کند و می تواند مدل سازی تقریبی را جبران کند. همچنین توسط یک پاسخ دینامیکی خوب مشخص شده ای را می دهد علاوه براین SMC برای کاربردهای ساده تر نیز به کار می رود.
اولین گام برای طراحی یک کنترل مد لغزشی تعیین سطح لغزشی با دینامیک های مطلوب حرکت لغزشی متناظر است. به عنوان مثال ، سطح لغزشی S زیر را در نظر بگیریم :
(۴-۱۹)
که  و  ضرایب لغزشی و  ولتاژ خروجی مطلوب و  جریان خروجی مطلوب است. سیگنال کنترل مد لغزشی d از دو جزء (یک جزء غیرخطی  و یک جزء معادل  ) تشکیل شده است.
(۴-۲۰)
کنترل معادل موقعی می تواند بدست می آید که  باشد و به صورت زیر بیان می گردد :
(۴-۲۱)
گام بعدی طراحی ورودی کنترل است بطوری که مدار حالت به سمت سطح لغزش رانده یا جذب شود و سپس لغزش در آن برای همه زمان متوالی باقی بماند. حال طبق تعریف ثابت مثبت لیاپانف V را به صورت زیر تعریف می کنیم :
(۴-۲۲)
برای مطمئن شدن از پایداری سیستم باید مشتق V منفی باشد و سطح جذب S ایجاد گردد. چنین شرایطی به نابرابری زیر منجر می گردد :
(۴-۲۳)
برای برآورده کردن شرایط داده شده توسط نامعادله بالا مولفه کنترل غیرخطی می تواند طبق رابطه زیر تعریف شود :
(۴-۲۴)
که در این رابطه  منفی است و  مثبت انتخاب شده اند.
۴-۲-۲- ۵- توضیح فایل شبیه‌سازی
شکل(۴-۳۵). مدار شبیه‌سازی دربرگیرنده بخش کنترلیsmc
در این شبیه‌سازی از سطح لغزشی برای کنترل مبدل باک استفاده شده است. در رابطه سطح لغزشی و به ترتیب جریان و ولتاژ مطلوب برای بار هستند. ضرایب K نیز ضرایب لغزشی می­باشند. در شکل(۴-۳۵) قسمتی از مدار شبیه­سازی که بلوک کنترلی را شامل می­ شود را مشاهده می­کنیم. در این بخش اختلاف بین جریان بار و جریان مطلوب و همچنین اختلاف بین ولتاژ بار و ولتاژ مطلوب به صورتی که مشاهده می­ شود، ایجاد شده ­اند. از آن­جا که جریان خازن جزء متغیرهای حالت نیست برای تولید آن جریان بار را از جریان ورودی کم می­کنیم. جمله با کم کردن ولتاژ بار از مقدار ثابتی که در یک بلوک ثابت وارد می­ شود، تولید می­ شود. جریان خازن برابر است با . زمانی این جریان به صفر می­رسد که تغییرات ولتاژ خازن یا بار صفر شود. بنابراین این حالت در زمانی به وقوع می­پیوندد که به حالت ماندگار رسیده باشیم. در این حالت است که با رسیدن به ولتاژ ماندگار تغییرات در جریان بار نیز صفر می­ شود. در نتیجه صفر شدن این کمیت معادل جمله است.

در شکل (۴-۳۶)محتویات بلوک کنترلی SMC مشاهده می‌شود. سیگنال‌های مذکور بعد از اعمال ضرایبی، با هم جمع شده و وارد یک کنترل کننده می‌شوند. این کنترل کننده در واقع یک بلوک ایجاد کننده تأخیر است. انتخاب ضرایب این کنترل کننده و همچنین و با سعی و خطا به دست می­آیند. آخرین عنصری که به توضیح آن می­پردازیم رله خروجی است. این عنصر کار تبدیل سیگنال پیوسته خروجی کنترل کننده به سیگنال­های گسسته را انجام می­دهد. رله همانند یک کنترل کننده هسیترزیس عمل می­ کند. در این­جا به ازای رسیدن خروجی کنترل کننده به مقدار ۰۰۰۱/۰ خروجی صفر شده و به هنگام رسیدن به مقدار ۰۰۰۱/۰- خروجی یک می­ شود. این سیگنال به عنوان سیگنال آتش ماسفت ورودی مبدل باک استفاده می‌شود.
بلوک مبدل Buck:
شکل(۴-۳۷). بلوک مبدل باک.
این بلوک کار شبیه‌سازی مبدل باک را انجام می‌دهد. همان‌طور که از شکل (۴-۳۷)مشخص است، دو ورودی این بلوک جریان ورودی و Swithing هستند که به ترتیب ورودی جریان و سیگنال‌های کلیدزنی را نشان می‌دهند. خروجی بلوک SMC به ورودی Switching وارد می‌شود. سه خروجی بلوک نیز عبارتند از خروجی جریان، و سه متغیر حالتی که در مبدل باک وجود دارد. برای شناخت بهتر این سه متغیر حالت به شکل(۴-۳۸) توجه می‌کنیم.
شکل(۴-۳۸). شماتیک مداری مبدل Buck.
در مدار شکل (۴-۳۸) دو متغیر حالت مربوط به سلف L1 و سلف بار بوده و یک متعیر حالت نیز مربوط به ولتاژ خازن است که در واقع همان ولتاژ بار می‌شود.
۴-۲-۲- ۶-نتایج شبیه سازی:

۵-۳-۱-۷) وضعیت تاریخ دفاع پایان نامه ها……………………………………………………………………………………………………………………………………۱۸۰
۵-۳-۱-۸) وضعیت تعداد نویسندگان در پایان نامه ها……………………………………………………………………………………………………………………۱۸۰
۵-۳-۱-۹) رنگ جلد پایان نامه ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۱۸۱
۵-۳-۱-۱۰) تعداد صفحات کل پایان نامه…………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۱۸۱
۵-۳-۱-۱۱) تعداد صفحات بخش مقدمه و بیان مسئله…………………………………………………………………………………………………………………۱۸۲
۵-۳-۱-۱۲) تعداد صفحات فصل دو………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۱۸۲
۵-۳-۱-۱۳) تعداد صفحات فصل پنج……………………………………………………………………………………………………………………………………………..۱۸۲
۵-۳-۱-۱۴) تعداد صفحات بخش ضمیمه……………………………………………………………………………………………………………………………………….۱۸۳
۵-۳-۱-۱۵) تعداد کلید واژه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۱۸۳
۵-۳-۱-۱۶) تعداد کلید واژه مورد استفاده در عنوان پایان نامه……………………………………………………………………………………………………..۱۸۳
۵-۳-۱-۱۷) تعداد اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۱۸۴
۵-۳-۱-۱۸) تعداد فرضیه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۱۸۴
۵-۳-۱-۱۹) تعداد سوال تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………………………۱۸۴
۵-۳-۱-۲۰) وضعیت تعداد نمودارهای موجود در پایان نامه ها……………………………………………………………………………………………………..۱۸۵
۵-۳-۱-۲۱) وضعیت نوع نمودار در پایان نامه ها……………………………………………………………………………………………………………………………۱۸۵
۵-۳-۱-۲۲) وضعیت تعداد جداول در پایان نامه ها………………………………………………………………………………………………………………………..۱۸۵
۵-۳-۱-۲۳) وضعیت نوع ضمیمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۱۸۶
۵-۳-۱-۲۴) نوع محدودیت های موجود در پایان نامه ها……………………………………………………………………………………………………………….۱۸۶
۵-۳-۱-۲۵) نوع پیشنهادهای موجود در پایان نامه ها……………………………………………………………………………………………………………………۱۸۶
۵-۳-۱-۲۶) وضعیت تعداد منابع فارسی در پایان نامه ها………………………………………………………………………………………………………………۱۸۷
۵-۳-۱-۲۷) وضعیت تعداد منابع انگلیسی در پایان نامه ها……………………………………………………………………………………………………………۱۸۷
۵-۳-۲) توصیف متغیرهای روش شناسی………………………………………………………………………………………………………………………………………..۱۸۷
۵-۳-۲-۱) وضعیت نوع هدف در پایان نامه ها………………………………………………………………………………………………………………………………..۱۸۷
۵-۳-۲-۲) جامعه آماری………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۱۸۸
۵-۳-۲-۳) تعداد حجم نمونه در پایان نامه ها…………………………………………………………………………………………………………………………………۱۸۸
۵-۳-۲-۴) شیوه جمع آوری داده ها……………………………………………………………………………………………………………………………………………….۱۸۸
۵-۳-۲-۵) وضعیت نوع داده در پایان نامه ها……………………………………………………………………………………………………………………………….. ۱۸۹
۵-۳-۲-۶) روش تحقیق پایان نامه ها……………………………………………………………………………………………………………………………………………..۱۸۹
۵-۳-۲-۷) وضعیت روش نمونه گیری جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………………………….۱۸۹
۵-۳-۲-۸) روش گردآوری داده ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۱۹۰
۵-۳-۲-۹) ابزار مورد استفاده برای جمع آوری داده ها…………………………………………………………………………………………………………………..۱۹۰

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۵-۳-۲-۱۰) فرمول به دست آوردن حجم نمونه……………………………………………………………………………………………………………………………..۱۹۰
۵-۳-۲-۱۱) نرم افزار مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل داده ها …………………………………………………………………………………………………۱۹۱
۵-۳-۲-۱۲) میزان ضریب آلفای پایایی…………………………………………………………………………………………………………………………………………..۱۹۱
۵-۳-۳) توصیف ساختار فیزیکی پایان نامه ها………………………………………………………………………………………………………………………………..۱۹۲
۵-۴) بحث و نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۱۹۲
۵-۵) نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۲۱۲
۵-۶) پیشنهادات برخاسته از تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۲۱۳
۵-۷) پیشنهادات برای تحقیقات آینده…………………………………………………………………………………………………………………………………………….۲۱۵
منابع…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۲۱۷
پیوست……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….۲۲۷
فهرست جداول
جدول ۲-۱) مواد اداری و فنی لحاظ شده در مقررات تدوین پایان نامه و یا رساله به ترتیب الفبایی……………………………………………….۳۰
جدول ۲-۲) برنامه زمانبندی مراحل مختلف پایان نامه…………………………………………………………………………………………………………………….۳۲
جدول ۲-۳) تنظیم گزارش نهایی تحقیقات بر اساس الگوی اقتباس از A.P.A………………………………………………………………………………34
جدول ۲-۴) سی معیار ارائه شده توسط برینکرهوف (۱۹۸۱) ………………………………………………………………………………………………………….۴۳
جدول ۲-۵) پژوهش­های داخلی انجام شده در زمینه­ بررسی پایان نامه­ ها……………………………………………………………………………………..۶۲
جدول ۲-۵) پژوهش­های خارجی انجام شده در زمینه­ بررسی پایان نامه­ ها……………………………………………………………………………………۶۵
جدول ۳-۱) توزیع فراوانی بر اساس تعداد پایان نامه­ ها تا نیمه­ی مهرماه ۱۳۹۲……………………………………………………………………………….۶۹
جدول ۴-۱) توزیع فراوانی بر اساس تعداد پایان نامه ها در دانشگاه های استان………………………………………………………………………………۷۴
جدول ۴-۲) توزیع فراوانی بر اساس قلمرو موضوعی مجموع پایان نامه ها……………………………………………………………………………………….۷۵
جدول ۴-۳) توزیع فراوانی بر اساس قلمرو موضوعی، در دانشگاه های مختلف ……………………………………………………………………………….۷۶
جدول ۴-۴) توزیع فراوانی بر اساس قلمرو مکانی مجموع پایان نامه ها……………………………………………………………………………………………۷۷

۵-۱٫ مقدمه
در فصل پایانی تحقیق, محقق پس از بیان خلاصه‏ تحقیق به بحث، تفسیر و نتیجه‏گیری یافته‏ها, مقایسه‏ یافته‏های تحقیق با تحقیقات انجام شده‏ قبلی، ارائه‏ پیشنهادهایی مبتنی بر تحقیق و همچنین پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده می‏پردازد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۵-۲٫ خلاصه‏ تحقیق
بدرستی که «شناخت»، پایه و اساس هر حرکتی است. بدیهی است که در «مدیریت» نیز، «شناخت» مقدمه اصلاح و بهبود است. اما نکته اینجاست که مادام که «موضوع بررسی» و صورت مسئله کوچک باشد (مانند مدیریت یک پروژه کوچک و یا اداره یک سازمان کوچک چند نفره)، مشاهده مستقیم مناسب‏ترین راهکار ممکن برای شناخت است. اما زمانی که مسئله مدیریت یک سازمان بزرگ و اصلاح و بهبود مستمر آن مطرح است، کسب «شناخت» صحیح از وضع موجود، محیط، توانایی‏ها و ناتوانایی‏های‏ سازمان، به صورت امری خطیر جلوه‏گر می‏شود. راه‏حل، تعریف شاخص‏هایی است که در دیدرس چشمان مدیر قرار گیرند و نمایانگر ضعف‏ها و قوت‏ها باشند.
تقریباً همه فنون و ابزارهایی که در سال‏های اخیر برای ارتقاء سطح مدیریت و کیفیت عرضه شده‏اند مانند سازمان استاندارد جهانی^[۵۸]، فرایندهای کنترل آماری^[۵۹]، شش سیگما، کارت امتیاز متوازن^[۶۰]، و … مستقیماً و بطور ضمنی روش‏هایی برای شناخت و ارزیابی هستند. برخی از این روش‏ها بخشی‏نگر بوده و مثلاً تنها به محصول می‏پردازند و یا بر فرایند خاصی تمرکز دارند و برخی دیگر داعیه شمول و فراگیری دارند. تمایل به استفاده از «نظام جامع» برای ارزیابی و بهبود، در سه دهه گذشته، پیوسته افزایش یافته و «جامعیت یک نظام» و یا عدم‏جامعیت آن معرکه آراء شد.
مدل‏های تعالی سازمانی یا سرآمدی، به عنوان ابزاری قوی برای سنجش میزان استقرار سیستم‏ها در سازمان‏های مختلف به کار گرفته می‏شوند و با بکارگیری این مدل‏ها، ضمن اینکه یک سازمان می‏تواند میزان موفقیت خود را در اجرای برنامه‏های بهبود در مقاطع مختلف زمانی مورد ارزیابی قرار دهد, می‏تواند عملکرد خود را با سایر سازمان‏ها به ویژه با بهترین آنها در صنعت نیز مقایسه کند. این مدل‏ها می‏آموزند که برتری سازمان‏ها یک برداشت تئوریک و نظری نیست، بلکه به دست آوردن و ارائه نتایج ملموس و قابل مشاهده‏ای است که مبتنی بر شواهد بوده و پایداری و دوام داشته باشد. یک سازمان، زمانی می‏تواند به برتری دست یابد که توجه خود را به تمامی ابعاد معطوف دارد.
مدل‏های تعالی سازمانی بر این واقعیت تأکید دارند که بقاء در رقابت جهانی، مستلزم بهبود عملکرد در مقیاس جهانی است. این مدل‏ها با ارائه معیارهای ارزیابی، خطوط راهنمایی برای سازمان‏ها ایجاد می‏کنند تا پیشرفت و عملکرد خود را در زمینه تعالی سازمانی اندازه‏گیری نمایند.
محقق در این پژوهش با عنوان ارزیابی عملکرد شرکت پتروشیمی خوزستان بر اساس مدل تعالی سازمانی (EFQM)؛ حوزه نتایج مدل تعالی را مد نظر قرار داده و کارکنان دارای مدارک تحصیلی لیسانس و بالاتر در شرکت پتروشیمی خوزستان را به عنوان جامعه آماری خود برگزید که تعداد این کارکنان در جامعه مورد مطالعه ۱۸۶ نفر است. پس از آن محقق براساس فرمول تعین حجم نمونه (مناسب برای داده‏های کیفی)، نمونه‏ای آماری به تعداد ۶۴ نفر تعیین را تعیین نمود. با احتمال عدم عودت تعدادی از پرسشنامه‏ها، محقق حجم نمونه را به ۷۷ نفر افزایش داد که پس از توزیع و جمع‏آوری پرسشنامه‏ها که به روش تصادفی طبقه‏ای انجام شده، تعداد ۶۷ پرسشنامه عودت گردید. پس از تجزیه و تحلیل داده‏ها با بهره گرفتن از نسخه شانزدهم spss و آزمون‏های آماری نظیر کلموگروف- اسمیرنف؛ آزمون نسبت، تست فریدمن، آزمون مقایسه میانگین چند جامعه (ANOVA) و همچنین استفاده از رویکرد امتیازدهی پرسشنامه‏ای مدل و منطق رادار نتایج زیر حاصل گردید. براساس ارزیابی حاصله وضعیت شرکت پتروشیمی خوزستان از منظر معیارها/ متغیر مشتری، جامعه و نتایج کسب و کار مطلوب نمی‏باشد و از منظر معیار/ متغیر کارکنان مطلوب می‏باشد. براساس رتبه‏بندی انجام شده متغیرهای مورد سنجش به ترتیب شامل: ۱- نتایج کارکنان ( میانگین رتبه ۳٫۶۲؛ امتیاز مکتسبه ۴۶٫۸۷ )؛ ۲- نتایج جامعه ( میانگین رتبه ۲٫۵۲؛ امتیاز ۱۲٫۴۱ )؛ ۳- نتایج مشتریان ( میانگین رتبه ۲٫۱۳؛ امتیاز مکتسبه ۶۰٫۷۸ )؛ ۴- نتایج کسب و کار ( میانگین رتبه ۱٫۷۲؛ امتیاز ۴۶٫۹۱ ) و مجموع امتیاز حوزه نتایج براساس مدل ۱۹۵ امتیاز تعیین گردید. همچنین براساس نتایج آزمون مقایسه میانگین چند جامعه (ANOVA) تفاوت معنی‏داری بین میانگین نمرات جوامع مختلف ( از لحاظ مدرک تحصیلی و سمت ) وجود ندارد.
۵-۳٫ تبیین فرضیه‏ها و مقایسه با نتایج تحقیقات قبلی
در این قسمت محقق به تبیین یافته‏های مربوط به تحقیق و مقایسه با تحقیقات انجام شده‏ قبلی پرداخته که در ذیل تشریح می‏گردد.
فرضیه فرعی اول:
محقق فرضیه فرعی اول خود را اینچنین تعریف نموده است:
عملکرد شرکت پتروشیمی خوزستان از منظر معیار مشتری بر اساس مدل تعالی سازمانی (EFQM) در وضعیت مطلوبی نمی‏باشد.
نتایج تجزیه و تحلیل دادها برای این فرضیه نشان داد که نسبت مشاهده شده برای این فرضیه (۸۰ درصد) از نسبت آزمون (۶۰ درصد) بزرگتر است، لذا H0 که ادعای پژوهش بود رد نشد، با توجه به تاییدH0؛ به صورت غیر مستقیم فرض H1 که نقیض ادعا است؛ ردشد. تعداد کارکنانی که به گویه‎‏های مورد نظر برای سنجش این متغیر اعداد بزرگتر از ۳ را عنوان نموده بودند ۱۶ نفر و آنهایی که اعداد کوچکتر، مساوی ۳ را ذکر کرده‏اند ۵۱ نفر هستند.
لذا نتایج تحقیق نشان داد ( در سطح خطای ۵ درصد ) عملکرد شرکت پتروشیمی خوزستان از منظر معیار مشتری بر اساس مدل تعالی سازمانی (EFQM) در وضعیت مطلوبی نمی‏باشد.
براساس میانگین محاسباتی برای این گویه‏ها، بیشترین میانگین مربوط به گویه یازدهم ( سازمان شما علت تغییرات مثبت و پایدار در زمینه شاخص‏های نتایج مشتری را درک می‏نماید ) با میانگین ۲٫۹۴ و کمترین میانگین مربوط به گویه‏های ۳ (سازمان می‏تواند نشان دهد که نتایج شاخص‏های درون سازمانی که مربوط به رضایت و وفاداری مشتری می‏باشد، قابل مقایسه یا بهتر از نتایج مشابه در مورد رقبا یا سازمان‏های هم‏تراز شرکت است؟ ) و ۹ ( سازمان داده‏هایی در اختیار دارد که نشان دهد نتایج به دست آمده از مشتریان، قابل مقایسه و یا بهتر از رقبای مستقیم یا سازمان‏های هم‏تراز شما می‏باشد؟ ) با میانگین ۲٫۳۰ می‏باشد. همچنین هیچ کدام از گویه‏های مربوط به این معیار بیش از ۲٫۹۴ میانگین نمره ندارند که این نشان از پایین بودن نمره این معیار از نظر مؤلفه‏های منطق رادار از نظر روند، مقایسه، هدف و علت می‏باشد. همچنین براساس مدل، امتیاز این معیار ۶۰٫۷۸ ( از ۱۵۰ امتیاز ) بدست آمد.
علت پایین بودن نتیجه این معیار را می‎‏توان به شرح ذیل تفسیر نمود:
هدف‏گذاری مشخصی برای عملکرد سازمان و درک منطق هدف گذاری برای متولیان این معیار مشاهده نگردید.
مقایسه بهینه‏ای از بهترین‏های صنعت و یا متوسط صنعت جهت مقایسه نتایج صورت نپذیرفته است.
اگرچه نمره درک تغییرات مثبت و پایدار، در سازمان مورد مطالعه بیشتر از سایر موارد بود ولی اقدام بهینه و اصلاحی جهت اصلاح عملکرد و رضایت مشتری صورت نپذیرفته است.
شواهدی مبنی بر تفکیک نتایج این معیار در سازمان مشاهده نگردید.
اگرچه در ارائه خدمات به مشتریان از طرف سازمان اقداماتی انجام شده ولی این فعالیت‏ها یکپارچه نبوده و بازخورد مشتریان نتایجی مطلوبی را نشان نمی‏دهد.
مشتریان هدف سازمان، شناسایی نشده و خواسته‏ها و نیازهای آنها به صورت منظم و سیستماتیک مورد ارزیابی قرار نمی‏گیرند.
کانال‏های ارتباطی شفاف و تعریف شده‏ای برای مشتریان وجود ندارد.
در برخی از موارد وجود واسطه‏ها موجب ایجاد نارضایتی در مشتریان می‏شوند.
نتایج حاصل از این تحقیق با نتایج تحقیق مریم رحمتی (۱۳۸۵) مطابقت و با نتایج حاصل از تحقیقات اسلامی‏زاده (۱۳۸۸) از لحاظ نمرات مکتسبه معیارها تفاوت دارد.
فرضیه فرعی دوم:
محقق فرضیه فرعی دوم را اینچنین تعریف نموده است:
عملکرد شرکت پتروشیمی خوزستان از منظر معیار کارکنان بر اساس مدل EFQM در وضعیت مطلوبی می‏باشد.
نسبت مشاهده شده برای این فرضیه (۴۰ درصد) از نسبت آزمون (۶۰ درصد) کوچکتر بدست آمد، لذا H0 که نقیض ادعای پژوهش است، ردشده و با توجه به ردH0؛ فرض H1 که ادعای پژوهش است؛ تأیید گردید. لذا می‏توان اذعان نمود که عملکرد شرکت پتروشیمی خوزستان از منظر معیار کارکنان بر اساس مدل تعالی سازمانی ( EFQM) در وضعیت مطلوبی می‏باشد.
براساس میانگین محاسباتی برای گویه‏های این معیار بیشترین میانگین مربوط به گویه‏های ۱۲ (سازمان شما موضوعاتی از قبیل غیبت، بیماری و میزان حوادث کارکنان را به طور منظم مورد اندازه‏گیری و ارزیابی قرار می‏دهد؟) با میانگین ۳٫۳۳ و ۱۳ (سازمان شما موضوعاتی از قبیل جذب و خروج کارکنان، ترک کنندگان زود هنگام، حقوق و مزایا و ارتقاهای داخلی کارکنان را به طور منظم مورد اندازه‏گیری و ارزیابی قرار داده و براساس نتایج، اقدام لازم را انجام می‏دهد؟) با میانگین ۳٫۳۱ و ۲۵ (سازمان علت تغییرات مثبت و پایدار شاخص‏های مرتبط با حوزه کارکنان را درک می‏نماید؟) با میانگین ۳٫۳ و کمترین میانگین مربوط به گویه‏های ۲۳ (کارکنان از نتایج حاصل از نتایج نظرسنجی اطلاع دارند و مدیریت براساس تجزیه و تحلیل نتایج نظرسنجی عمل می‏نماید؟) با میانگین ۲٫۱۵ می‏باشد. تعداد کارکنانی که به گویه‎‏های مورد نظر برای سنجش این متغیر اعداد بزرگتر از ۳ را عنوان نموده بودند ۴۲ نفر و آنهایی که اعداد کوچکتر، مساوی ۳ را ذکر کرده‏اند ۲۵ نفر هستند.
نتایج تحقیق در خصوص این فرضیه نشان داد ( در سطح خطای ۵ درصد) عملکرد شرکت پتروشیمی خوزستان از منظر معیار کارکنان بر اساس مدل تعالی سازمانی (EFQM) در وضعیت مطلوبی می‏باشد.
همچنین هیچ کدام از گویه‏های مربوط به این معیار بیش از ۳٫۳۳ میانگین نمره ندارند که این نشان از فاصله اندک این نمره از عدد ۳ است. همچنین براساس مدل امتیاز این معیار ۴۶٫۸۷ ( از ۱۰۰ امتیاز ) بدست آمد.
لذا با توجه به نتایج تجزیه و تحلیل انجام شده و مطالعه میدانی محقق و کنترل فعالیت‏های انجام شده سازمان، موارد ذیل در خصوص این متغیر اشاره می‏شود:
سازمان برای حوزه ‏های فعالیت خود از قبیل آموزش، تسهیلات رفاهی و فرهنگی و خدماتی، ورزشی، درمان و تسهیلات پروازی هر ساله هدف‏هایی را تعیین و در کمیته‏های راهبردی شرکت با حضور مدیران ارشد تصویب می‏نماید. اگر چه این اطلاعات از طریق کانال‏های ارتباطی به اطلاع کلیه ذینفعان داخلی رسیده می‏شود ولی فرایند استفاده از این تسهیلات که به سهولت برای استفاده کنندگان قابل فهم و استفاده مطلوبتر باشد وجود ندارد.
علی‏الرغم هدف‏گذاری صورت گرفته در حوزه ‏های منابع انسانی برای برخی از اهداف از جمله آموزش و بخصوص در حیطه آموزش تخصصی برگزار شده، دیدگاه‏های برداشتی پایین‏تر از اهداف مورد انتظار بوده است.
مقایسه بهینه‏ای از بهترین‏های صنعت و یا متوسط صنعت جهت مقایسه نتایج سازمان صورت نپذیرفته است.
اگرچه نمره درک تغییرات مثبت و پایدار در سازمان مورد مطالعه بیشتر از سایر موارد بود ولی به علت محدودیت منابع مالی شرکت، اقدام بهینه و اصلاحی جهت اصلاح عملکرد و رضایت کارکنان صورت نپذیرفته است.
شواهدی اندکی مبنی بر تفکیک نتایج این معیار در سازمان مشاهده گردید که نیاز به بهبود دارد.
روند محدود رو به رشدی در نتایج حوزه کارکنان مشاهده گردید.
شرکت برنامه‏های عملیاتی را متناسب با استراتژی‏های خود در حوزه منابع انسانی از لحاظ حقوق و مزایا, انتصابات و ترفیعات, مأموریت, جانشین پروری, تخلفات, بازنشستگی, انتقال و … را به صورت مدون تعریف و اجرایی نموده است.
شواهد روشنی برای درک و پیش‎‏بینی عملکرد و نتایج آینده در این حوزه با توجه به تغییرات ساختاری شرکت و گذار از بخش دولتی به خصوصی و عدم حمایت‏های دولت در آینده مشخص نگردید.
نتایج حاصل از این تحقیق با نتایج تحقیق قاسم‏زاده (۱۳۸۵) مطابقت و با نتایج حاصل از تحقیقات فرزانه اقبال و همکاران (۱۳۸۸) از لحاظ نمرات مکتسبه معیارها تفاوت دارد.
فرضیه فرعی سوم:
محقق فرضیه فرعی سوم را اینچنین تعریف نموده است:
عملکرد شرکت پتروشیمی خوزستان از منظر معیار جامعه بر اساس مدل تعالی سازمانی (EFQM) در وضعیت مطلوبی نمی‏باشد.
نسبت مشاهده شده برای این فرضیه (۹۰ درصد) از نسبت آزمون (۶۰ درصد) بزرگتر است، لذا H₀ که ادعای پژوهش است، رد نشده و با توجه به عدم رد H₀ به صورت غیر مستقیم فرض H₁ که نقیض ادعای پژوهش است؛ رد می‏شود. لذا نتایج تجزیه و تحلیل این معیار نشان داد ( در سطح خطای ۵ درصد) عملکرد شرکت پتروشیمی خوزستان از منظر معیار جامعه بر اساس مدل تعالی سازمانی (EFQM) در وضعیت مطلوبی نمی‏باشد.
براساس میانگین محاسباتی برای گویه‏های این متغیر بیشترین میانگین مربوط به گویه‏ ۲۶ (شرکت می‏تواند نشاند دهد، که سازمان شما در جلوگیری، کاهش صدمه یا مزاحمت برای همسایگان و محیط عمومی در ارتباط با نگهداری و حفاظت از منابع جهانی ( مانند انرژی، بازیافت، ضایعات) به نتایجی دست یافته است؟) با میانگین ۳٫۰۷ ؛ و کمترین میانگین مربوط به گویه‏ ۳۱ (شرکت نتایج ارزیابی شاخص‏های برداشتی و عملکردی حوزه جامعه را با دیگر سازمان‏های همان‏بخش و یا متوسط صنعت مقایسه می‏نماید؟) با میانگین ۲٫۲۴ می‏باشد. ۵۷ نفر از پاسخ دهندگان به گویه‏های این متغیر عددی کوچکتر / مساوی ۳ داده و ۱۰ نفر از پاسخ‏دهندگان بیش از ۳ امتیاز داده ‏اند.
هیچ کدام از گویه‏های مربوط به این معیار بیش از ۳٫۰۷ میانگین نمره ندارند که این نشان از پایین بودن نمره این معیار از نظر مؤلفه‏های منطق رادار از نظر روند، مقایسه، هدف و علت می‏باشد. همچنین براساس مدل امتیاز این معیار ۴۱٫۱۱ ( از ۱۰۰ امتیاز ) بدست آمد.
علت پایین بودن امتیاز این معیار را می‎‏توان به شرح ذیل تفسیر نمود: